Reklama

Obchody 80-lecia Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu

Niedziela toruńska 4/2004

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

W 2003 r. minęło 80 lat od chwili utworzenia toruńskiej Książnicy Kopernikańskiej (dawniej Książnicy Miejskiej im. Mikołaja Kopernika), pierwszej polskiej publicznej biblioteki naukowej na Pomorzu. Dwie daty są znamienne dla dziejów tej placówki: 19 lutego 1923 r. - dzień powołania do życia Biblioteki i 10 grudnia 1923 r., kiedy udostępniono czytelnikom połączone w jedną całość cztery doborowe, wzajemnie się uzupełniające księgozbiory toruńskie. Były one gromadzone na terenie miasta od XVI w. i należały niegdyś do najstarszych bibliotek miejscowych: gimnazjalnej i radzieckiej (magistrackiej) oraz Towarzystwa Naukowego i Towarzystwa „Coppernicus Verein für Wissenschaft und Kunst”. To właśnie ze zbiorów tych bibliotek pochodzą zachowane w Książnicy do dnia dzisiejszego bezcenne rękopisy i starodruki z okresu od XIV do XVIII w.
Uroczystości jubileuszowe rozpoczęły się 8 grudnia 2003 r. w salach toruńskiego Dworu Artusa. Patronat nad uroczystością sprawował Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Powołano także Komitet Honorowy Obchodów Rocznicowych. W jego skład weszli: Marszałek Województwa Kujawsko-Pomorskiego, Przewodnicząca Sejmiku Województwa Kujawsko-Pomorskiego, Biskup Toruński, Prezydent Miasta Torunia, Przewodniczący Rady Miasta Torunia, Rektor Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Prezes Towarzystwa Naukowego w Toruniu oraz Kanclerz Loży Toruńskiej „Business Centre Club” i Prezes Zarządu Toruń-Pacific.
Na uroczystość przybyli pracownicy Biblioteki oraz liczni goście, wśród nich przedstawiciele władz państwowych, wojewódzkich i miejskich, bibliotekarze z innych placówek, sponsorzy, czytelnicy i przyjaciele, którzy na ręce Dyrektor składali wyrazy uznania dla dotychczasowej pracy Książnicy oraz gratulacje i serdeczne życzenia.
Senator Rzeczypospolitej Polskiej Dorota Kempka z okazji jubileuszu 80-lecia odznaczyła Książnicę Kopernikańską medalem Senackiej Komisji Kultury i Środków Przekazu.
Piękny prezent otrzymała szacowna Jubilatka od toruńskich radnych. 4 grudnia 2003 r. Rada Miasta Torunia podjęła uchwałę o nazwaniu odcinka alei 500-lecia, od ul. Krasińskiego do ul. Słowackiego, ulicą Alojzego Tujakowskiego, zasłużonego dyrektora Książnicy Miejskiej im. Mikołaja Kopernika w latach 1954-80.
Uczestnicy spotkania jubileuszowego mogli wysłuchać wykładu Nowe tendencje w polszczyźnie publicznej, który wygłosił znany językoznawca, prof. Jerzy Bralczyk.
Dużym zainteresowaniem cieszyły się wystawy przygotowane przez pracowników Biblioteki. Zaprezentowano na nich fragmenty cennej kolekcji starodruków ze zbiorów Książnicy. W siedzibie Biblioteki przy ul. Słowackiego 8 pokazano kolorową ekspozycję zatytułowaną Piękne zielniki, a w Dworze Artusa wystawę Postylle w zbiorach Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu. Postylle są to księgi religijne. Termin postilla powstał w okresie średniowiecza od łacińskich słów post illa verba, co w języku polskim znaczy „po owych słowach”. Taką formułą rozpoczynano komentarz do przedstawionego wcześniej tekstu biblijnego. Z czasem z dwóch pierwszych słów tej formuły post i illa powstał wyraz postilla (postylla) na oznaczenie kazania, a wraz z nadejściem reformacji w XVI w. - rocznika kazań. Kazania, zwane także wykładami, dawały omówienie i objaśniały Ewangelie zgodnie z poglądami Kościoła lub Zboru. Od XVI w. treści tych ksiąg podawane były w językach narodowych i w przystępnej formie, by „ułatwić prostym ludziom zrozumienie i zapamiętywanie myśli wyrażonych w kazaniach”. Najstarsze zachowane w zbiorach Książnicy edycje postylli zostały wydrukowane w Strasburgu u schyłku XV w. Autorami tych dzieł pisanych w języku łacińskim są uczeni mnisi: franciszkanin Mikołaj z Liry (zm. w 1340 r.) i dominikanin Guillerm z Paryża (zm. w 1437 r.).
W wieku XVI i XVII powstały natomiast pięknie ilustrowane drzeworytami pierwszorzędnych mistrzów postylle autorstwa Mikołaja Reja, Jakuba Wujka, Marcina Białobrzeskiego i Samuela Dambrowskiego. Na wystawie po raz pierwszy zaprezentowano publicznie także toruńską Postyllę z roku 1594, która za sprawą mecenasa Książnicy, firmy Toruń-Pacific, wróciła po ponad 400 latach do Torunia i po konserwacji, jako dar na 80. urodziny Biblioteki, trafiła do jej zbiorów.
Tego samego dnia, w godzinach popołudniowych, odbyła się sesja naukowa Postylle w zbiorach Książnicy Kopernikańskiej, nawiązująca w tematyce wykładów do nowego nabytku Biblioteki. Referenci mówili m. in. o roli postylli w religii protestanckiej, o wyposażeniu edycji toruńskiej Postylli z roku 1594, o języku Postylli Jana Kalksteina z roku 1594 na tle innych postylli XVI w. i o konserwacji dzieła.
Wieczór zakończył koncert w wykonaniu oboisty Mateusza Kubańskiego i akordeonisty Stanisława Miłka.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2004-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Oświadczenie Rzecznika Archidiecezji Gdańskiej ws. artykułu opublikowanego na portalu wiez.pl

2024-05-10 17:42

[ TEMATY ]

oświadczenie

Gdańsk

Kuria Metropolitalna

M.K.

W nawiązaniu do artykułu „«Czy Ksiądz Biskup mógłby w końcu usłyszeć mój głos?» Pytania do abp. Tadeusza Wojdy”, opublikowanego na portalu wiez.pl 9 maja 2024 roku, rzecznik archidiecezji gdańskiej wydał oświadczenie, którego tekst w całości publikujemy poniżej.

Oświadczenie Rzecznika Archidiecezji Gdańskiej

CZYTAJ DALEJ

Rozważania na niedzielę: Po co się tak przejmujesz?

2024-05-09 22:01

[ TEMATY ]

rozważania

ks. Marek Studenski

Mat.prasowy

Dlaczego świat nie jest doskonały? Skąd bierze się w nas ciągła tęsknota za sprawiedliwością?

W tej atmosferze pełnej napięcia poznamy także historię mnicha, który podjął desperacką próbę ucieczki z klasztoru, ale niewytłumaczalna siła wciąż przyciągała go z powrotem. Czyżby sekretem była kartka pergaminu z tajemniczym napisem?

CZYTAJ DALEJ

Warszawa: Strażacy dogaszają pożar kompleksu handlowego Marywilska 44

2024-05-12 08:06

[ TEMATY ]

pożar

PAP/Leszek Szymański

Strażacy dogaszają pożar kompleksu handlowego Marywilska 44 w Warszawie - poinformował w niedzielę rano PAP mł. bryg Michał Konopka z Komendy Miejskiej PSP w Warszawie. Dodał, że nikt nie odniósł obrażeń. Działania ratownicze prowadzi 50 zastępów, w tym Grupa Ratownictwa Chemiczno-Ekologicznego.

Straż Pożarna uspokaja, że dym nie stanowi już zagrożenia dla zdrowia mieszkańców. „Nadal jednak zalecamy mieszkańców pobliskich domów do zamykania okien" – dodał Konopka.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję