Z jakimi sylwetkami księży spotykamy się w kanonie literatury polskiej i światowej na przestrzeni różnych epok? Jak zagraniczna i polska literatura przedstawia kapłaństwo, powołanie, życie duchownych w czasach współczesnych? Dwudniowa ogólnopolska konferencja naukowa „Postać księdza w literaturze” w Wyższym Seminarium Duchownym pokazała, że temat sacrum dotykający kapłaństwa fascynuje pisarzy od wielu stuleci. O księżach w literackim „Klerykowie” mówiono poważnie, refleksyjnie, zabawnie, a nawet strasznie. W ocenie niektórych prelegentów temat księdza wciąż czeka na prawdziwe dzieło literackie
Z delikatną nutą autoironii można powiedzieć, że trudno o lepsze miejsce na tę konferencję. Kielce to przecież literacki „Kleryków”. Idąc do katedry, spotykamy Muzeum Lat Szkolnych Stefana Żeromskiego, to budynek, gdzie kiedyś znajdowało się Męskie Gimnazjum Rządowe, do którego chodził Marcin Borowicz - bohater „Syzyfowych prac”. Idąc krok dalej, mijamy kościół Świętej Trójcy, Seminarium - najstarszą uczelnię wyższą w mieście, liczącą sobie 286 lat, założoną przez bp Konstantego Szaniawskiego - mówił, witając gości w auli bp. Czesława Kaczmarka rektor WSD ks. dr Grzegorz Kaliszewski.
Skąd zamysł konferencji? - Ksiądz jest taką osobą, która zatrzymuje, zaciekawia, fascynuje, czasem przeraża. Warto spojrzeć na nią nie tylko z pozycji dyskusji salonowych czy rozmów prowadzonych w zaciszu domowym, ale przyjrzeć się jej przez pryzmat literatury. Literatura proponuje wiele zróżnicowanych obrazów kapłana, kreując także wzorce. Czasem jest to wzorzec osoby świętej, wzniosłej, w aureoli, a czasami postać księdza jest przedstawiona monstrualnie, w karykaturze - mówił ks. dr Stefan Radziszewski. Zaznaczył, że „konferencja stawia pytania o duchowość i o duchownych, o poszukiwanie sensu i głębi istnienia oraz problemy wiary i niewiary, jakie ukazuje literatura. W epoce, którą niektórzy chcą postrzegać jako postsakralną, warto te zagadnienia poddać wnikliwej refleksji”.
- To bardzo dobry czas, aby mówić o roli księdza w historii literatury i w historii Polski, ponieważ zagrożony jest Kościół i zagrożona jest postać księdza. Czuję się, jakbym żył w dwóch rzeczywistościach. Jedna ta prawdziwa - mam wielu kolegów, znajomych, przyjaciół księży. Wydaje mi się, że są to wyjątkowi ludzie, którzy zmieniają świat, są dobrzy, są mądrzy. I jest inna rzeczywistość, powiedzmy sobie medialna - mówił prezydent W. Lubawski. Podkreślił, że ta konferencja jest dobrym narzędziem, które pokazuje szeroko postać księdza i jego rolę.
Zaproszenie na konferencję bardzo chętnie przyjęli znakomici prelegenci związani z prawie dziesięcioma ośrodkami akademickimi w Polsce, od Uniwersytetu Gdańskiego, Jagiellońskiego po Uniwersytet Warszawski, Zieloną Górę, KUL, wśród nich także wykładowcy WSD. Wszyscy oni są specjalistami zajmującymi się sacrum w literaturze. Wśród prelegentów wystąpili ks. prof. Marek Starowieyski z Uniwersytetu Warszawskiego, prof. Zofia Zarębianka z Uniwersytetu Jagiellońskiego, prof. Elżbieta Mikiciuk z Uniwersytetu Gdańskiego i ks. dr Robert Nęcek z Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie, a także z Sekretariatu Stanu z Watykanu - ks. Henryk Jagodziński.
Swoistym bilansem literatury o kapłanach był wykład ks. prof. dr hab. Marka Starowieyskiego z UW. Poddał on analizie sztandarowe i najbardziej rozpoznawalne dzieła literackie polskiej zagranicznej literatury z kapłanem jako bohaterem w roli wiodącej. Jest w tych dziełach całe bogactwo osobowości ukazanych poważnie, patetycznie, groteskowo, humorystycznie. Podsumowując uznał, że bilans ten nie jest imponujący. Zauważył, że mamy szereg utworów napisanych czy to przez księży czy osoby świeckie poprawnie, dobrze, ciekawie i trafnie, jednak wciąż postać kapłana stanowi rolę drugoplanową w powieściach. Kapłaństwo z całą tajemnicą i głębią sacrum nie doczekało się do tej pory wybitnego dzieła. Bogactwo charakterów, postaw, portretów, osadzonych w konkretnych realiach historycznych (rewolucje, powstania, totalitaryzmy hitlerowski i stalinowski), zmagających się z różnymi sytuacjami, cierpieniami, trudnościami ukazuje, że „księdza nie da się sprowadzić do jednego schematu, stereotypu - powiedział. Receptą na obraz kapłaństwa w literaturze może być pokazanie zwyczajnego, prawdziwego życia kapłana. Spędziłem kilka dobrych miesięcy z tymi postaciami - mówił o swoich bohaterach literackich - i był to dla mnie czas bardzo wartościowy.
Pomysłodawcami sesji byli ks. dr Grzegorz Głąb (KUL) oraz ks. dr Stefan Radziszewski (WSD Kielce). Organizatorzy przedsięwzięcia to Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II - Katedra Literatury Realizmu i Naturalizmu Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II oraz Wyższe Seminarium Duchowne w Kielcach. Sesję objęli patronatem bp Kazimierz Ryczan oraz prezydent Kielc - Wojciech Lubawski.
Kilkuset kapłanów Archidiecezji lubelskiej, osoby konsekrowane, nadzwyczajni szafarze Komunii świętej i licznie zgromadzeni świeccy uczestniczyli w porannej Mszy Krzyżma w archikatedrze Lubelskiej. Uroczystej koncelebrze przewodniczył metropolita lubelski abp Stanisław Budzik.
Liturgię poprzedziło modlitewne spotkanie kapłanów w kościele seminaryjnym pw. Przemienienia Pańskiego, skąd duchowni udali się w procesji do lubelskiej katedry. Metropolitalne Seminarium Duchowne przeżywa w tym roku jubileusz 300-lecia swego istnienia. - Wróciliśmy do miejsca, z którym łączą nas wspomnienia i tak wiele wzruszeń. Im więcej lat nas dzieli od tamtych wydarzeń, tym chętniej tam powracamy. Wracamy do pierwszej miłości – mówił abp Budzik.
Nawiązując do uroczystego przejścia do katedry metropolita lubelski powiedział: "Przemierzyliśmy drogę jak w dniu naszych święceń, by dziękować za pokolenia kapłanów, którzy w różnych warunkach politycznych i społecznych służyli Bogu i człowiekowi".
Przywołując słowa, jakie skierował do polskich biskupów w dniach ich wizyty „ad limina Apostolorum” papież Franciszek, abp Budzik zachęcał do gorliwej modlitwy o nowe powołania do kapłaństwa i życia zakonnego. – Niepokoi nas wzrastająca liczba pustych miejsc w polskich seminariach duchownych i wspólnotach zakonnych – mówił.
Przypominając o zbliżającej się kanonizacji Jana XXIII i Jana Pawła II, metropolita zachęcał do wdzięczności Bogu za Jana Pawła II, „pasterza, w którym zajaśniała ojcowska dobroć Boga, chwała chrystusowego krzyża i Duch miłości”.
Pasterz diecezji przywołał również opublikowane niedawno prywatne zapiski błogosławionego Papieża Polaka „Jestem bardzo w rękach Bożych”. Zdaniem abp. Budzika są one świadectwem niezwykłej osobowości i duchowości Ojca świętego. – Wynika z nich, że ten człowiek obok swojej dynamicznej działalności apostolskiej pilnował jak źrenicy oka swego życia duchowego” – mówił. W tym duchu apelował do zgromadzonych księży o praktykowanie w ich życiu adoracji, medytacji i dorocznych rekolekcji kapłańskich.
Metropolita odniósł się również do zjawiska zaniku praktyki codziennych celebracji Mszy św. w niektórych kościołach parafialnych. – Kościół, który się nie gromadzi na Eucharystii nie jest już „żywym zwołaniem”, przestaje być Kościołem – przestrzegał.
Następnie zwrócił się z prośbą do księży, by cierpliwie tłumaczyli wiernym, że „Kościół i każdy wierzący wierzy i kocha tylko dzięki Eucharystii”. Zdaniem arcybiskupa doskonałą okazją do ożywienia praktyk codziennej Mszy św. powinny stać się, trwające w archidiecezji rekolekcje ewangelizacyjne „Źródło”, które do 2019 roku obejmą swoim zasięgiem wszystkie parafie. Zdaniem kaznodziei, kapłaństwo chrystusowe powinno wyrastać i opierać się o „formułę konsekracyjną”, a zatem słowa jakie kapłani wypowiadają podczas najważniejszego momentu Mszy św., kiedy wzywają mocy Ducha Świętego nad chlebem i winem, które dzięki powtórzonym słowom Chrystusa z Ostatniej Wieczerzy stają się Jego Ciałem i Krwią. – Nie można tej formuły powtarzać bez całkowitego poświęcenia się Bogu i ludziom. Kapłani są uprzywilejowanymi głosicielami tajemnicy Krzyża, zbawienia, które mają ofiarować wszystkim dla budowania Kościoła – mówił.
Na koniec, przywołując postać Maryi, Matki Bożej, którą nazwał „Niewiastą Eucharystii”, wzywał duchownych, by stawali się coraz bardziej ludźmi z pasją, którym bardzo zależy na zdobyciu wszystkich dla Chrystusa. – Niech waszą myślą będzie Bóg, a wasze serce uderza w rytm Jego serca – apelował.
Po Mszy św. w katedrze kapłani udali się na tradycyjne śniadanie wielkanocne do Domu Arcybiskupiego, gdzie w imieniu zgromadzonych życzenia pod adresem abp. Budzika i jego biskupów pomocniczych skierował ks. dr Marek Słomka, rektor Metropolitalnego Seminarium Duchownego w Lublinie.
Prezbiterium Archidiecezji Lubelskiej liczy 959 kapłanów diecezjalnych i zakonnych. Kilkudziesięciu z nich pracuje poza granicami Polski, na wszystkich kontynentach. Pozostali pracują w 269 parafiach, rektoratach, bądź zajmują się praca naukową. Ponad stu kandydatów przygotowuje się do kapłaństwa w diecezjalnym seminarium. Wśród nich są także klerycy Kościoła greckokatolickiego z Polski i Ukrainy.
Ogółem na terenach archidiecezji mieszka 1 mln 122 tys. 531 osób, z czego 920 tys. 481 osób stanowią wierni Kościoła katolickiego.
Publikujemy kalendarz uroczystości i świąt kościelnych w 2025 roku.
Wśród licznych świąt kościelnych można wyróżnić święta nakazane, czyli dni w które wierni zobowiązani są od uczestnictwa we Mszy świętej oraz do powstrzymywania się od prac niekoniecznych. Lista świąt nakazanych regulowana jest przez Kodeks Prawa Kanonicznego. Oprócz nich wierni zobowiązani są do uczestnictwa we Mszy w każdą niedzielę.
Pielgrzymka do sanktuarium krzeszowskiego jest w drodze!
2025-08-13 19:26
ks. Waldemar Wesołowski
ks. Waldemar Wesołowski
Dziś rano z Katedry legnickiej wyruszyła piesza pielgrzymka do Krzeszowa.
Blisko 50 osób wędruje do Matki Bożej Łaskawej, by zanieść do niej swoje intencje i prosić o wstawiennictwo u Syna. Wśród pielgrzymów są ci, którzy dopiero co wrócili z wędrówki do Częstochowy, są tacy, którzy idą tylko do Krzeszowa. Wśród pątników są ludzie młodzi, rodziny z dziećmi i osoby starsze. Dal wszystkich jest to wyjątkowy czas wyciszenia, poczucia bliskości Boga i drugiego człowieka. Błogosławieństwa na drogę udzielił wszystkim biskup legnicki Andrzej Siemieniewski.
W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.