Rok akademicki w Instytucie Filozoficzno-Teologicznym im. Edyty Stein w Zielonej Górze rozpoczął się już na dobre. Studenci na pierwsze zajęcia przyszli 30 września. Tego poniedziałkowego przedpołudnia wykłady miały dwa roczniki - pierwszy i trzeci. Pozostałe dwa mogły trochę dłużej nacieszyć się wakacjami.

To było pierwsze spotkanie z instytutem dla „pierwszoroczniaków”, choć trudno używać tego określenia wobec osób, które swoje lata już mają. Nikt z nowych studentów IFT nie jest tegorocznym maturzystą.

„To nasz drugi dom”

- Byłam zaskoczona, już myśleliśmy, że nie uda nam się utworzyć nowego roku, a tymczasem prawie w ostatniej chwili zgłosiło się kilka osób - mówiła „pani z dziekanatu”, czyli pani Agnieszka. Jedna z najważniejszych osób w Instytucie, obok pana Andrzeja, który pomaga studentom i wykładowcom we wszystkim, od ochrony budynku przez obsługę ksero po służenie rękawem, gdy noga poślizgnie się na egzaminie. Instytut ma bowiem klimat, którego nie sposób doświadczyć w budynkach wielkich uczelni. Tu wszyscy się znają. Liczba studentów na każdym z roczników nie przekracza dziesięciu. Tworzą się więc mocne relacje, koleżeństwa, przyjaźnie. Także wykładowcy mają dobry kontakt ze studentami. Żacy nie są tu anonimowi.

- W instytucie panuje rodzinna atmosfera, jest wspaniale, doświadczamy i uczymy się tu miłości, przyjaźni, polegania na drugim, a także cierpliwości, szacunku i pokory. To jest nasz drugi dom - stwierdza Marta Boniakowska, studentka III roku.

- W Zielonej Górze studiuje się tak jak gdzie indziej: staramy się utrzymywać te same standardy jakości kształcenia jak na każdej wyższej uczelni. Na pewno specyfiką są małe grupy. Można więc powiedzieć, że to studia mocno zindywidualizowane, co pozwala na utrzymanie bezpośredniego kontaktu ze studentami. Może nie ma rozbudowanego życia studenckiego, ale za to jest sprzyjająca studiowaniu rodzinna atmosfera. Ma to oczywiście także inne konsekwencje: każda nieobecność jest natychmiast dostrzegalna - wyjaśnia ks. prof. Andrzej Draguła, dyrektor instytutu. - Moim zadaniem jest czuwać nad właściwym przebiegiem studiów, dostosować plan do naszych potrzeb, zabezpieczyć kadrę naukową, a także dbać o interesy studentów. Dyrektor w tak małym instytucie to dla studentów trochę jak drugi ojciec. Często z Agnieszką Mierzejewską, naszą sekretarką, powtarzamy, że im tu matkujemy. To oczywiste, że wizyta w naszym dziekanacie różni się od urzędowej atmosfery dziekanatów wielkich uniwersytetów.

To, czy pojawią się nowi studenci, nie było obojętne nikomu - ani pani Zofii, która pomaga utrzymywać czystość, ani panu Markowi, instytutowemu specjaliście od komputerów i sieci, ani nawet pani Marcie, bibliotekarce, która choć czasem musi użyć stanowczego tonu, przypominając o oddawaniu książek, to kocha pomagać żakom w poszukiwaniach odpowiednich źródeł dla ich wiedzy - to jakby nowi domownicy.

„Czuję się, jakbym miała dwadzieścia lat”

I oto pojawili się. Na studia teologiczne w instytucie na pierwszy rok zgłosiło się osiem osób. Tyle samo jest na trzecim i czwartym roku. Trochę mniej na piątym, bo pięć. Drugiego nie ma, w zeszłym roku nie udało się utworzyć kierunku, tym bardziej cieszą nowi studenci. Można by rzec wspaniała ósemka. Wspaniała, bo są to dorośli ludzie, w większości z kilkuletnią historią zawodową, pracujący, niektórzy mają już swoją rodzinę. Często w takich przypadkach studiowanie dzienne wymaga większego wysiłku, niż gdy rozpoczyna się naukę zaraz po maturze.

- To chyba jakaś ogólniejsza tendencja. Wiem, że pojawiają się takie propozycje studiów jak 25+ czy nawet 40+. Moda na podjęcie studiów, zwłaszcza w celu poszerzenia swojej wiedzy, a nie ze względu na karierę zawodową, zaczyna się upowszechniać. Ci studenci są trochę inni niż ci, którzy przychodzą bezpośrednio po maturze. Są bardziej świadomi i zmotywowani - stwierdza ks. prof. Andrzej Draguła.

Na pierwsze zajęcia przyszła piątka. - Chodzi mi o to, by zdobyć wiedzę, ale dziś traktuję te studia jako coś w rodzaju większych rekolekcji - mówił Wojciech Szczeciński, konserwator, żonaty, zaangażowany w Szkołę Życia Chrześcijańskiego, animator młodzieży. - Pan Bóg mnie prowadził na te studia już od ładnych paru lat i w końcu przestałem się opierać, po prostu. Myślę, że ma w tym jakiś konkretny cel, ta wiedza na pewno przyda mi się do tego, co robię w parafii, w swoim życiu. Na pewno będę mógł ją wykorzystać. Poza tym chcę też tak osobiście lepiej poznać mojego Boga, jeszcze więcej o Nim wiedzieć.

Z Wojtkiem do sali wykładowej wszedł wysoki, uśmiechnięty mężczyzna. - Przyszedłem tu, bo chcę się rozwijać, ogólnie i duchowo. Chcę poznawać mojego Boga, moją wiarę i umacniać się na tej drodze. I chyba spełniam właśnie swoje marzenia, będąc tutaj, marzenia, których nie byłem w stanie spełnić parę lat wcześniej - Tomasz Szymlet podjął kiedyś studia, ale szybko je przerwał. Dziś pracuje w firmie zajmującej się systemami dozoru elektronicznego. - Nie jest trudno pogodzić studia dzienne z pracą (śmiech). Mój system pracy wygląda tak, że dwanaście godzin pracuję, mam nocki, potem mam trzy dni wolnego, więc myślę, że będę mógł tak ułożyć grafik, żeby przyjeżdżać na zajęcia. A co do reszty to ufam Panu, że ułoży to dobrze. Nie martwię się i aż tak nie wybiegam w przyszłość.

Magdalena Idzik, siostra bezhabitowa ze Zgromadzenia Sług Jezusa, mieszka w Nowej Soli i trochę obawiała się dojazdów do Zielonej Góry, mimo to zaryzykowała. Okazało się, że Tomasz i Wojtek też dojeżdżają z tego miasta. - Zdecydowałam się na studia teologiczne, żeby pogłębiać wiedzę, żeby ta moja więź z Jezusem się umacniała.

Wolny czas postanowiła wykorzystać Marta Chmiel z Zielonej Góry. - Mam trzy córki, jedna studiuje, druga zdaje maturę, a trzecia ma półtora roku. Po macierzyńskim wróciłam do pracy, ale zredukowano mój etat, więc zostałam z córką w domu. Mąż, znając moje zainteresowania, zachęcił mnie do studiowania teologii. Teraz czuję się jakbym miała dwadzieścia lat - szkoła i małe dziecko (śmiech). Poza tym podczas rozmów ze znajomymi na tematy dotyczące wiary, zdarzało się, że brakowało mi argumentów. Myślę, że pogłębienie tej wiedzy pomoże mi podczas takich rozmów, zwłaszcza z ludźmi bardzo wykształconymi.

Obok Marty usiadła Alicja z Trzebiechowa, także żona i mama. - Do studiowania zachęcili mnie mój proboszcz i ks. Jan, który też ma tutaj wykłady. Dla mnie to wyzwanie, jakaś próba. Zobaczymy, jaki będzie efekt.

Od tego roku instytut podlega pod Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu. Zmiana pomogła w zachęceniu innych, niedoszłych absolwentów, do powrotu na studia. Kilka osób wraca, by się obronić. Kilka będzie kontynuowało naukę na poszczególnych rocznikach.

- O podjęciu takiej współpracy zdecydował biskup diecezjalny Stefan Regmunt, co było konieczne ze względu na zmieniające się przepisy dotyczące szkolnictwa wyższego w Polsce. Nowelizacja ustawy spowodowała, że musieliśmy szukać nowego partnera, innego niż uczelnia państwowa. Najbardziej naturalnym kierunkiem był Wrocław, z którym związany był od początku Instytut Formacji Świeckich w Gorzowie Wlkp., którego jesteśmy kontynuatorami. Współpraca taka jest konieczna w tych obszarach, gdzie nie możemy być samodzielni, tzn. w nadawaniu tytułu zawodowego magistra, którym kończy się studia teologii. Trzon kadry naukowej stanowią oczywiście księża naszej diecezji, w tym pracownicy Papieskiego Wydziału Teologicznego i Uniwersytetu Szczecińskiego - mówi ks. prof. Draguła.

„Studiowanie teologii jest aktem odwagi”

Studenci instytutu oficjalnie zainaugurowali rok akademicki 8 października we Wrocławiu. Przed nimi jeszcze instytutowa inauguracja w sobotę 19 października. Wtedy „pierwszacy” otrzymają indeksy. Przygoda z teologią trwa pięć lat. Studenci dogłębnie badają historię filozofii, historię Kościoła, uczą się języków dawnych i nowożytnych, uzyskują zawód nauczyciela, więc poznają też zasady przekazywania wiedzy uczniom.

- To, co najlepiej wspominam ze studiów, to zajęcia z dr. Bogdanem Trochą: metafizyka, filozofia, antropologia, etyka. Zarażał swoją pasją filozofii, jego osobiste świadectwo potwierdzało system Arystotelesa, że na drodze logicznego myślenia można dojść do poznania Boga. No i fascynacja Tischnerem. Dla mnie osobiście to nowy sposób doświadczenia Boga, przez rozum. A potem zajęcia z dogmatyki z ks. Piotrowskim - przysłowiowe „wbijanie kija w mrowisko” po to, aby nauczyć nas myślenia. Przypuszczam, że bez tego, mogłabym sobie nie poradzić w obecnej pracy. No i patrologia - budowanie mostów między wiarą a rozumem w początkach chrześcijaństwa - wspomina Elżbieta Kozakiewicz, katechetka i wychowawca w I Liceum Ogólnokształcącym w Zielonej Górze.

Po zainteresowaniu kierunkiem i liczbie zatrudnionych absolwentów widać, że instytut pełni ważną rolę w diecezji.

- Po teologii można robić wszystko. Oczywiście gros naszych absolwentów podejmuje pracę w katechezie. Wielu z nich zaangażowanych jest w ruchy i stowarzyszenia, a także w życie lokalnych wspólnot, gdzie mogą dzielić się zdobytym doświadczeniem. Część jednak podejmuje równolegle albo po ukończeniu instytutu także drugi kierunek studiów, zdobywając dodatkowe kwalifikacje zawodowe. Jeszcze inni podejmują od razu pracę, która nie ma nic wspólnego z teologią. Z rozmów z naszymi absolwentami wiem, że są bardzo dobrze przyjmowani w swoich miejscach pracy. Np. teolog w wojsku jest prawie jak dodatkowy kapelan na pół etatu - mówi ks. prof. Andrzej Draguła. - Celem instytutu jest formacja teologów na szczeblu akademickim. I to zadanie - jak sądzę - wykonujemy dobrze.

Teologia to, najprościej mówiąc, nauka o Bogu. Bóg jednak jest Tajemnicą, może dlatego dr Paweł Walczak skierował do studentów właśnie takie słowa na pierwszych ich zajęciach. - Studiowanie teologii jest aktem odwagi, jest trudne. Trzeba być gotowym na pytania pozostające bez odpowiedzi. To zdanie prowadzi do refleksji i pokazuje, że potrzebne jest takie studiowanie, jak robił to Jan Paweł II, na kolanach. Konfrontacja z trudnymi pytaniami bez relacji z Jezusem i bez studiowania na kolanach może zaciągnąć człowieka na manowce. Dlatego studenci IFT mają swojego opiekuna duchowego. Jest nim ks. Przemysław Janicki z parafii pw. Ducha Świętego, z nim przed zajęciami żacy spotykają się na Eucharystii odprawianej specjalnie dla nich. Bo choć studentem IFT może być osoba niewierząca, to katechetą już nie.

Jedną tylko radę dla studiujących teologię ma Ela, absolwentka IFT. - Nie zapominajcie o modlitwie.

A Redakcja z okazji nowego roku akademickiego życzy instytutowi wspaniałych owoców w postaci wielkich teologów.