ANNA SKOPIŃSKA: – Jest Ksiądz najmłodszym biskupem w Polsce, czy to będzie oznaczać nowy powiew w Kościele?

KS. MAREK MARCZAK: – Jako rektor Wyższego Seminarium Duchownego mam kontakt z klerykami, z diakonami, którzy wkrótce wychodzą z seminarium. Za chwilę będzie to jedenastu nowych prezbiterów. Prawie każdy z nich myśli: „Wychodzę i coś w tym Kościele zmienię”. Bardzo dobrze, że mają takie nadzieje, taki ogień w sobie. Wiadomo jednak, że nie zmienią Kościoła tak jak oni tego chcą, tylko dlatego, że zaczną działać. Podobnie i ja. Pragnę się włączyć w doskonalenie Kościoła. Jeśli Bóg zechce, wniosę coś nowego, jeśli to będzie możliwe, choćby z powodu mojego w miarę młodego wieku. Nie zagubiłem jeszcze młodzieńczych ideałów i chcę wiele rzeczy robić.

– Jakim biskupem chce być Marek Marczak?

– Chciałbym być dobrym biskupem, ale nie według swojego „widzimisię”. Powinienem się przecież wsłuchiwać w oczekiwania wiernych. Myślę, że to jest taka oto interakcja. Ksiądz ma swoją misję w Kościele od Chrystusa i ma swoją wizję kapłaństwa, a jednocześnie ludzie, jako wyznawcy Chrystusa też mają swoją wizję posługi kapłańskiej w Kościele. Kościół to żywy organizm Wspólnoty na siebie wzajemnie oddziaływającej. Z biskupem jest podobnie. On musi przede wszystkim być wiernym Chrystusowi, ale też powinien wiedzieć, czego chcą od niego wierni i księża. Nie mam na razie żadnej swojej wizji biskupstwa. Nie myślałem jeszcze o tym. To dopiero od kilku dni żyję w zupełnie innej świadomości.

– To było zaskoczenie?

– Oczywiście, że tak. Nie spodziewałem się tej nominacji. Nie przygotowywałem się do niej. Tak naprawdę nie wiem jeszcze, czego Pan Bóg ode mnie chce w tej roli. Czekam na to, gdzie mnie Pan Bóg postawi i to jest Jego wola. Nie pragnąłem zostać biskupem, nie wiem, dlaczego nim zostałem. Może to w najbliższym czasie zrozumiem.

– To tak oficjalnie, a nieoficjalnie? Podejrzewał coś Ksiądz?

– Nie. Wiadomo, że diecezja od ponad roku czeka na biskupa pomocniczego. Jest jakieś grono osób, które może być brane pod uwagę. Ale ja o tym nie myślałem. Półtora roku temu zostałem mianowany przez Arcybiskupa Marka rektorem seminarium na 6-letnią kadencję i tym żyłem. Właśnie wchodzi w życie reorganizacja seminaryjna. Więc jeśli dopiero zacząłem tu coś razem z innymi formatorami seminaryjnymi tworzyć i wprowadzać w życie, to dla mnie nominacja na biskupa wydawała się nieprawdopodobna. A poza tym jestem jeszcze dosyć młody, jak na tę funkcję, dlatego było to dla mnie zupełne zaskoczenie.

– A jest jakaś radość z tej niewyczekiwanej nominacji? Bo to pewnie nowe otwarcie, inny etap...

– Mam już dużo sygnałów, że ludzie się cieszą, więc pragnę podzielać ich radość. Natomiast sam osobiście nie potrafię się jeszcze z tego cieszyć. Odczytuję to tylko i wyłącznie w kategoriach posłuszeństwa. Podobnie, jak w przypadku powołania kapłańskiego i decyzji o wstąpieniu do seminarium, a potem przyjęciu święceń. Tamtą sytuację odbierałem w kategoriach posłuszeństwa Panu Bogu, czyli że On tego ode mnie chce, a Kościół to potwierdza. Myślę, że każdy z nas powołanych tak to traktuje. Podobnie, choć trochę inaczej, teraz. Nie oczekiwałem tego, ale jak przyszła informacja o nominacji, miałem tylko kilka chwil na odpowiedź. Przekazano mi, że papież Franciszek mianował mnie biskupem pomocniczym. Można przyjąć lub odmówić. Ale, by odmówić, trzeba podać poważne przyczyny.

– Więc Ksiądz powiedział „tak”. To zaszczyt przyjąć nominację od papieża Franciszka?

– To niewątpliwie zaszczyt. Nie uważam jednak, by należało patrzeć na papieża Franciszka w zupełnie inny sposób niż na poprzedników – Jana Pawła II czy Benedykta XVI. Każdy z nich ma inną osobowość, inne zdolności, charyzmaty, ale każdy z nich wypełnia misję powierzoną mu przez Chrystusa. Jeśli jesteśmy w Kościele katolickim i wierzymy, że Pan Bóg jest obecny w tym Kościele – musimy postrzegać to w ten sam sposób. Dlatego istotą jest tutaj fakt nominacji papieskiej, a nie tylko to, kto jest aktualnie Ojcem Świętym. Oczywiście cieszę się z tego, że to papież Franciszek, bo tak jak on postrzegam Kościół. Mogę powiedzieć, że się z tym identyfikuję. Ksiądz Arcybiskup wręczył mi krzyż, który będę nosił po otrzymaniu sakry. Jest taki sam, jaki nosi Franciszek, z Dobrym Pasterzem. Bardzo się z tego ucieszyłem, bo postrzegam rolę księdza i biskupa – jako pasterza.

– Pada często takie stwierdzenie wśród ludzi – będzie dobrze pod warunkiem, że nie „zbiskupieje”. A co będzie z bp. Markiem Marczakiem?

– Mam świadomość tego, że biskup może być trochę wynoszony na piedestał. Wiem, że to jest źle postrzegane. Nie chcę tego. Jeśli to ma być jakiś zły, nieuświadamiany sobie proces, wynikający z traktowania mnie i podejścia do mnie, przez świeckich i księży, to proszę mi o tym powiedzieć.

– Na pewno to zrobię. Ksiądz działa w Kościele Domowym. Czym on jest dla Księdza?

– Kościoła Domowego szukałem jako ksiądz, by jak najbardziej konkretnie poczuć, że kapłan jest ludziom potrzebny. Tak naprawdę w duszpasterstwie parafialnym, w sensie masowym, ksiądz nie może poczuć się potrzebny. W Kościele Domowym znalazłem to, czego szukałem. Jeśli publicznie przyznaję się do tej formy duszpasterstwa, to mówię to świadomie, żeby dać do zrozumienia, że potrzebuję kontaktu z ludźmi. Tu odnalazłem ludzi i widzę ich problemy, nie z oddali, ale z bliska.

– To są duże problemy?

– Takie, które mają ludzie. Tracą pracę, mają wychowawcze problemy z dziećmi, to są także problemy rodziców wierzących, których dzieci tracą wiarę, to są choroby w rodzinach, to są konflikty i spory. Właśnie po to szukałem takiego duszpasterstwa.

– Jako biskup będzie Ksiądz dotykał dalej takich ludzkich problemów?

– Chciałbym. Powrócę do wizji papieża Franciszka, bo się z nią w pełni zgadzam, właśnie dlatego, że to jest wizja wyjścia z Kościoła do ludzi, a nie czekania na nich w Kościele.

– Czyli będzie Ksiądz wychodził naprzeciw?

– Tak, mam taki zamiar. Ale to przecież nie oznacza żadnej rewolucji, będę po prostu szukał owocnego funkcjonowania w tym Kościele. Takim, jakim on jest. Gdy wychodzi się z inicjatywą, trzeba spotkać ludzi, którzy na nią odpowiedzą. To dla mnie zasadnicza rzecz – ludzie świeccy w Kościele w Polsce muszą się uaktywnić.

– Ludzie szukają wspólnot, wsparcia, duchowego zaspokojenia. Ale wielu też nie chodzi do Kościoła, bo zrazili ich kapłani, świeccy.

– Jestem przekonany, że większość ludzi, którzy chodzą do Kościoła, to osoby, które chcą mieć kontakt z Panem Bogiem na modlitwie i przynajmniej raz w tygodniu zaczerpnąć jakiegoś optymizmu, nadziei. Tego szukają, więc to trzeba im dać. A właściwie to daje im obecny w świątyni Jezus Chrystus, a my jedynie mamy służyć w tym dziele spotkania, m.in. jako szafarze sakramentów. Ci, którzy nie chodzą, nie chodzą z rozmaitych powodów. I tu zgadzam się z papieżem Franciszkiem, że to czasem jest wina nas – Kościoła, księży i ludzi. Bo potępiają, bo odrzucają, bo stygmatyzują jakoś bardziej. Ale myślę też, że wielu ludzi niechodzących do Kościoła ma zupełnie fałszywy obraz tego, jaki ten Kościół jest.

– Ksiądz Biskup będzie chciał pokazać ten prawdziwy obraz Kościoła?

– Zostałem mianowany biskupem pomocniczym i także dlatego się zgodziłem, bo mam świadomość, że Arcybiskup Marek, metropolita łódzki, ma określoną wizję tego Kościoła. I chciałbym się w nią wpisać.

– Biskup to nadal kapłan, to nadal to samo powołanie... Jak Ksiądz postrzega swoje kapłaństwo?

– To ciągle jest to samo chrześcijańskie powołanie – jest się biskupem, ale jednocześnie jest się księdzem, jednocześnie jest się człowiekiem. Nie można tu niczego oddzielić ani odłączyć. Dla mnie najpiękniejszy i najbardziej wymowny jest obraz kapłana z wielkoczwartkowej wieczornej liturgii – umywającego ludziom stopy. Tak chciałbym, by moje kapłaństwo było postrzegane.