Reklama

Kościół nad Odrą i Bałtykiem

Rozmowy na półwiecze (3)

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

KS. JAN MARCIN MAZUR: – Kamień i specyfika festiwalu to na pewno także i osoba, i osobowość ks. inf. Romana Kostynowicza, zbliżamy się do szóstej rocznicy jego śmierci, jest on jednym z ojców tego festiwalu, ale też takim kreatorem pewnej formuły spotkań artystów, duchowieństwa kamieńskiego, przyjaciół. Jak Pan Profesor wspomina te wizyty na plebanii kamieńskiej, te spotkania z księdzem infułatem, z innymi ludźmi? Ksiądz infułat mówił, że on by chciał praktykować, tzn. stworzył i praktykował, on to nazywał „personalizmem kamieńskim”, a więc taka przestrzeń dialogu, spotkań ludzi różnych środowisk, ale złączonych jakąś potrzebą obcowania z pięknem, ze światem wartości.

PROF. JOACHIM GRUBICH: – Ks. inf. Roman Kostynowicz był człowiekiem charyzmatycznym. Już pierwsze nasze spotkanie pozwoliło mi dostrzec w nim osobowość niezwykle uduchowioną i wrażliwą na piękno. Według niego, muzyka nabiera szczególnego wyrazu, rozbrzmiewając w otoczeniu dzieł sztuki rzeźbiarskiej, malarskiej i architektury sakralnej, a więc on sam doświadczał tego, że elementy te, ściśle ze sobą powiązane, tworzą wartości o wymiarze transcendentalnym. Ks. inf. Roman Kostynowicz przywiązywał zatem ogromne znaczenie do wartości płynących z muzyki organowej. Całym sercem włączał się i popierał wszelkie działania zmierzające do sensownego korzystania z dobrodziejstw posiadania tak znakomitego instrumentu muzycznego, jakim są katedralne organy.
Niezapomniane były długie rozmowy i dyskusje na plebanii. Młodzi konserwatorzy i znawcy sztuki sakralnej oraz my, muzycy, ochoczo gromadziliśmy się wokół księdza Romana. Stwarzał niezwykle ciepłą atmosferę, w której czuło się troskę o wzajemne przenikanie się ideałów. Właśnie tam dojrzewały plany i projekty restauracji i konserwacji wszystkiego, co w wyniku działań wojennych zostało w katedrze uszkodzone lub częściowo zniszczone. I tak oto dziś świątynia, w pełni odrestaurowana, nie wyłączając pięknych organów, budzi zachwyt i respekt.

– Organy – instrument królewski, a właściwie król instrumentów – tak można czasem wyczytać w literaturze i w wypowiedziach artystów. Tak też mówił prof. Feliks Rączkowski, który dał mi jakby pierwszy wykład o kamieńskich organach, widząc moje zainteresowanie, i bardzo mu jestem za to wdzięczny. Stąd moje pytanie: król instrumentów – czy to znaczy, że organy mają szczególną rolę kulturotwórczą? Dodajmy, że chrześcijańska Europa i Kościół zachodni uprzywilejowały organy piszczałkowe. Natomiast Kościół wschodni uznał, że jedynie głos ludzki jest godny tego, aby wielbić Boga. W związku z powyższym w Kościele zachodnim praktyka i ideologia wyznaczyły organom jakąś szczególną rolę. Jak Pan Profesor postrzega taką właśnie rolę tego instrumentu, przy którym spędził Pan wielką część swojego życia. I jak to jest dzisiaj w tym świecie, gdzie jest dużo hałasu, dużo, niestety, też bylejakości, może i tandety muzycznej. Co dają dzisiaj człowiekowi organy i muzyka organowa?

– Trudno sobie wyobrazić świat bez muzyki. Kościół zachodni ma swój wielki udział w jej rozwoju. Tutaj historia muzyki, która kształtowała się na gruncie sakralnym, jest niesłychanie bogata. Długo trzeba by o tym mówić. Rola organów w Kościele zachodnim zaznaczyła się już w VIII wieku, choć organy, tzw. hydraulicum, znane były już w starożytności. Wiadomo, że tym instrumentem interesował się cesarz Neron, nawet do tego stopnia, że zaczął zaniedbywać sprawy państwowe. Wolę unikać wzniosłych słów w odniesieniu do roli tego instrumentu w Kościele.
Troskę o jakość muzyki sakralnej pięknie wyrażają jakże proste słowa zamieszczone przez Jana Sebastiana Bacha w tytule jego cyklu chorałów: „Panu Bogu ku chwale, bliźniemu dla nauki”. Naczelną ideą Bacha było rozwijanie wrażliwości muzycznej, o której tak trafnie i pięknie powiedział kard. Józef Ratzinger, późniejszy papież Benedykt XVI, które to słowa pozwolę sobie zacytować. „«Cum arte» mówi nam, że spotkanie z Bogiem stanowi wyzwanie dla najwyższych zdolności człowieka. Wielkości Boga człowiek odpowiada tylko wtedy, gdy w miarę swoich możliwości wkłada również w swoją odpowiedź całą godność piękna i wyniosłość rzeczywistej sztuki”. Miernota muzyczna, z jaką w wielu naszych kościołach, niestety, jeszcze się spotykamy, skłania mnie do zacytowania także słów ks. Janusza Pasierba, które jakkolwiek nie odnoszą się bezpośrednio do sfery muzycznej, to jednak można je odczytać w jej kontekście. A oto, co powiedział: „Kościół kształtował ludzi i ich gusta. Forma jest ważna, bardzo ważna, bo pozostaje w sprzężeniu zwrotnym z treścią, także w dziedzinie religii. Nigdy tandeta nie może być wyrazem głębokich przekonań. Piękno, tak jak prawda, budzi w sercu człowieka radość”. Od siebie dodam, że przydałoby się obok napisu „Soli Deo Gloria”, górującego nad organami, umieścić napis „Indocta manus noli me tangere”, co znaczy – niech mnie nie dotyka ręka zniekształcona.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2015-05-28 10:39

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

5 pytań do...Ryszarda Proksy

[ TEMATY ]

Solidarność

rozmowa

5 pytań do...

Fot. KSOIW NSZZ "Solidarność"

O celach polskiej edukacji, czy pandemia wpłynęła na jakość kształcenia młodzieży, czy połączenie resortów edukacji i nauki to dobry pomysł, o tym z przewodniczącym Sekcji Krajowej Oświaty i Wychowania NSZZ "Solidarność".

Ryszard Proksa: Odpowiedź jest bardzo prosta: taka będzie polska młodzież i taka będzie polska przyszłość, jaką my - obecnie dorośli - wychowamy i wykształcimy. Zawsze każde pokolenie się zastanawia, jak to nowo wychowana młodzież, nowy rocznik będzie spełniał nasze oczekiwania, ale widzimy, że z pokolenia na pokolenie nie jest tak źle, mimo, że konflikt pokoleń zawsze istnieje. Jest bardziej lub mniej wyrazisty, ale jest. Taka będzie młodzież, jak my ją wykształcimy i jakie stworzymy warunki do tego, by spełniała nasze marzenia.

CZYTAJ DALEJ

Nowenna do Miłosierdzia Bożego

W Wielki Piątek rozpoczyna się Nowenna do Miłosierdzia Bożego. Pan Jezus polecił Siostrze Faustynie, aby przez 9 dni odmawiała szczególne modlitwy i tym samym sprowadzała rzesze grzeszników do zdroju Jego miłosierdzia.

Nowenna do Miłosierdzia Bożego w 2023 roku rozpoczyna się 7 kwietnia i zakończy się w sobotę przed Świętem Miłosierdzia Bożego, 15 kwietnia.

CZYTAJ DALEJ

Wielki Czwartek w archikatedrze przemyskiej

2024-03-29 10:59

Rafał Czepiński

Bp Krzysztof Chudzio

Bp Krzysztof Chudzio

Msza Święta Wieczerzy Pańskiej w Wielki Czwartek rozpoczęła obchody Triduum Paschalnego.

28 marca 2024 r. Eucharystii w Bazylice Archikatedralnej w Przemyślu przewodniczył bp Krzysztof Chudzio, a homilię wygłosił abp senior Józef Michalik.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję