Pomóc chrześcijanom w Ziemi Świętej

Reklama

W okresie Bożego Narodzenia myśli każdego chrześcijanina biegną ku miejscu, gdzie narodził się Jezus, a które nazywamy Ziemą Świętą. Są jednak wierni, którzy mają szczególne związki z Ziemią Zbawiciela – są to członkowie zakonów, które powstały właśnie tam w czasach średniowiecza, a działają do dnia dzisiejszego. Wśród nich jest Zakon Rycerski Świętego Grobu Bożego w Jerozolimie. Założył go w 1099 r. Gotfryd de Bouillon, książę Dolnej Lotaryngii, który na początku zgromadził wokół siebie w Jerozolimie 20 rycerzy i duchownych w celu opieki nad Bożym Grobem. Zakon, który następnie przyjął regułę św. Augustyna, został zatwierdzony przez papieży i mógł się rozwijać w wielu krajach Europy. Bożogrobcy – bo tak tradycyjnie nazywani są członkowie zakonu – przybyli również do Polski, gdzie sprowadził ich w 1163 r. Jaksa z Miechowa. Miechów stał się ich główną siedzibą w naszym kraju – tutaj powstało słynne sanktuarium Bożego Grobu. Miechowscy zakonnicy przyczynili się do wprowadzenia w polskim Kościele uroczystości Wielkiego Tygodnia i tradycji budowy Bożego Grobu w Wielki Piątek. Oprócz tego zajmowali się działalnością charytatywną: szpitalnictwem, a następnie również szkolnictwem. Niestety, po okresie rozkwitu zakon przestał istnieć i dopiero w połowie XIX wieku odrodził się z inicjatywy Stolicy Apostolskiej. Obecnie celem bożogrobców jest wspieranie Łacińskiego Patriarchatu Jerozolimy oraz pomoc chrześcijanom w Ziemi Świętej.

Dziś Zakon Rycerski Świętego Grobu Bożego w Jerozolimie liczy ok. 28 tys. członków na świecie (w Polsce jest ich ponad 260). Jego Wielkim Mistrzem jest od 2011 r. kard. Edwin Frederick O’Brien – Amerykanin, urodzony w Nowym Jorku w dzielnicy Bronx, emerytowany arcybiskup Baltimore. Przeprowadziłem z nim rozmowę z okazji świąt Narodzenia Pańskiego.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

(W. R.)

WŁODZIMIERZ RĘDZIOCH: – Jako wielki mistrz Zakonu Rycerskiego Świętego Grobu Bożego w Jerozolimie jest Ksiądz Kardynał szczególnie zainteresowany Jerozolimą i Ziemią Świętą. Proszę powiedzieć Czytelnikom „Niedzieli”, jaka jest obecnie sytuacja w ziemi Jezusa.

KARD. EDWIN FREDERICK O’BRIEN: – Sytuacja jest krytyczna. Można odnieść wrażenie, że za każdym razem w okresie Bożego Narodzenia mamy tam do czynienia z jakimś kryzysem, który wydaje się nie do rozwiązania. W związku z różnymi wyzwaniami musimy się mobilizować do okazywania solidarności z chrześcijanami w Ziemi Świętej, którzy często czują się usunięci na margines i zapomniani. Sytuacja pogorszyła się głównie ze względu na kryzys w Syrii oraz w Libanie. Dziękujemy natomiast Bogu za politykę króla Jordanii, który jest bardzo pomocny i pełen zrozumienia dla problemów mniejszości i zapewnia im opiekę.

Reklama

– Mówi się, że nie będzie pokoju na świecie, jeśli nie nastanie pokój w Jerozolimie. Aby rozwiązać kluczowy problem Jerozolimy, Stolica Apostolska proponowała zapewnienie statusu specjalnego starej części miasta, które uznawane jest za wyłączną stolicę zarówno przez Żydów, jak i przez Palestyńczyków. Chciałbym zacytować Jana Pawła II, który wypowiedział się na ten temat 23 lipca 2000 r. przed modlitwą „Anioł Pański”: „Stolica Apostolska niezmiennie uważa, że tylko status specjalny gwarantowany przez społeczność międzynarodową może zapewnić skuteczną ochronę najświętszym miejscom Świętego Miasta oraz zabezpieczyć swobodę wyznawania wiary i kultu wszystkim wiernym, którzy w tamtym regionie i na całym świecie patrzą na Jerozolimę jako na skrzyżowanie dróg pokoju i zgodnego współistnienia”. Czy ta propozycja w obecnej sytuacji politycznej jest możliwa do zrealizowania?

– Stolica Apostolska chciałaby, aby ta propozycja była aktualna, ale zbyt wiele wydarzyło się w międzyczasie. Potrzebujemy większej współpracy ze strony rządu izraelskiego, który całkowicie odrzuca tę propozycję. A na dodatek zakłada coraz to nowe osiedla żydowskie we wschodniej Jerozolimie i na Zachodnim Brzegu Jordanu, wbrew Narodom Zjednoczonym. To jeszcze bardziej utrudnia znalezienie rozwiązania konfliktu.
Prawdą jest, że nie będzie pokoju na świecie, dopóki nie zostaną rozwiązane konflikty w Jerozolimie i w Ziemi Świętej, ale na to potrzeba wiele czasu. To wielkie wyzwanie polityczne – Kościół jest w tę sprawę zaangażowany, próbuje być budowniczym pokoju, jak to pokazuje papież Franciszek. Miejscowi biskupi i księża są znakiem jedności nie tylko między sobą, ale też z innymi.

– Czy istnieje ryzyko, że wielkie zagrożenie, jakie stanowi Państwo Islamskie, może zepchnąć na drugi plan rozwiązanie kryzysu izraelsko-palestyńskiego?

– Jest wiele problemów, z którymi mamy do czynienia. Pierwszy wielki problem to ekstremizm na Bliskim Wschodzie. Jest on związany w jakiś sposób z problemem braku wolności dla Arabów na Zachodnim Brzegu i w Ziemi Świętej, ale nic nie może usprawiedliwić ekstremizmu. Tym bardziej że zaczyna się on szerzyć po całym świecie – jak rak.

– Są też ekstremiści żydowscy...

Reklama

– Tak, ale dzisiaj mordercami są ekstremiści, którzy deklarują się jako muzułmanie, chociaż wielu innych muzułmanów odrzuca przemoc. Uważam, że potrzeba będzie wiele czasu, aby wykorzenić wszelkie ekstremizmy, szczególnie ten islamski.

– Zakon Rycerski Świętego Grobu Bożego w Jerozolimie jest bardzo zaangażowany w pomoc chrześcijanom w Ziemi Świętej. Na czym polegała ta pomoc w ostatnich latach?

– Nasz zakon przede wszystkim udziela pomocy finansowej – 10 mln dol. Pomoc ta trafia do chrześcijan poprzez patriarchat jerozolimski. Utrzymujemy 45 szkół, 60 parafii oraz pomagamy niektórym wiernym – których jest coraz mniej – aby pozostali w Ziemi Świętej. Do szkół chrześcijańskich chodzi bardzo wiele dzieci muzułmańskich i w ten sposób Kościół przyczynia się do tworzenia atmosfery harmonii i pokoju między chrześcijanami i muzułmanami. Temu służą również ośrodki charytatywne, z których korzystają wszyscy, bez względu na wyznawaną religię.
Inną formą pomocy są organizowane przez nas pielgrzymki do Ziemi Świętej.

Wzrosło prześladowanie chrześcijan w Afryce - wynika z najnowszych badań Międzynarodowego Dzieła Chrześcijańskiego „Open Doors” (Otwarte Drzwi). Według opublikowanego dzisiaj w Kelkheim w Niemczech rocznego raportu o prześladowaniach wyznawców Chrystusa ("Weltverfolgungsindex" 2013 - Światowy Indeks Prześladowań 2013) podobnie jak w latach ubiegłych pierwsze miejsce zajmuje komunistyczna Korea Północna. Open Doors, międzynarodowa i ponadwyznaniowa organizacja szacuje, że na całym świecie liczba prześladowanych wyznawców Chrystusa wynosi ponad 100 mln. Sprawozdanie obejmuje okres od 1 listopada 2011 r. do grudnia 2012 r. Korea Północna jedenasty rok z rzędu otwiera listę hańby. Spośród 50 krajów prześladowań, to na jej terenie dochodzi do najbrutalniejszych aktów zwalczania chrześcijaństwa. Według danych Open Doors w obozach pracy (de facto obozach koncentracyjnych, gdzie eksterminuje się fizycznie ludzi) przebywa od 50 do 70 tys. chrześcijan (na 200 tys. osadzonych). Prześladowania przybrały na sile po objęciu władzy przez syna Kim Dzong Ila, Kim Dzong Una. W porównaniu z ubiegłym rokiem, wzrosła także drastycznie liczba uchodźców z Korei Północnej do Chin. Co druga próba ucieczki z „raju“ Kimów nie powiodła się. Top Lista krajów prześladowań, a więc pierwsza dziesiątka jest następująca: Korea Północna, Arabia Saudyjska, Afganistan, Irak, Somalia, Malediwy, Mali, Iran, Jemen, Erytrea. Osiem krajów z pierwszej dziesiątki jest państwami islamu, Korea Północna jest komunistyczna, natomiast afrykańska Erytrea zarządzana jest przez dyktatora marksistę. Nowymi krajami w pierwszej dziesiątce są: Mali, które zajęło miejsce siódme oraz Erytrea plasująca się na miejscu dziesiątym. Mali w ubiegłym roku nie znalazło się w ogóle na Światowym Indeksie Prześladowań. Erytrea zaś zajmowała pozycję jedenastą. Oprócz Mali i Erytrei, spośród krajów afrykańskich w górę przesunęły się dodatkowo Etiopia (z 38. na 15.), Libia (z 25. na 17.) oraz Tanzania, nowy kraj na Światowym Indeksie Prześladowań 2013, aktualnie pozycja numer 24. Nigeria nie zmieniła miejsca w rankingu i nadal zajmuje wysoką, trzynastą pozycję. Nowymi państwami, które pojawiły się na Indeksie 2013, to Kenia (miejsce 40), Uganda (pozycja 47) oraz Niger (ostatni kraj na liście Open Doors, a więc nr 50). Ich pojawienie się, a także przesuwanie się w górę wymienionych krajów Afryki, odzwierciedla trend ogólnego zjawiska, które można nazwać „islamską wiosną“ na kontynencie afrykańskim. Dodatkowo aż trzy kraje Afryki (Somalia, Mali i Erytrea) znajdują się na Top Liście. Głównym źródłem prześladowań chrześcijan w Mali jest islamski ekstremizm. Jeszcze do niedawna to afrykańskie państwo było zarządzane na modłę zachodnią, w umiarkowanym świecie islamu. Chrześcijanie cieszyli się względną wolnością, mogli praktykować swoją religię. Po zdobyciu władzy na obszarach północnych przez separatystów (Tuareg) i bojowników islamskich, którzy powołali autonomiczne państwo Azawad w kwietniu 2012 r., sytuacja wszystkich mieszkańców (nie tylko chrześcijan) dramatycznie się pogorszyła. W stosunkowo krótkim czasie islamiści utworzyli państwo islamskie, gdzie obowiązuje prawo szariatu. Chrześcijanie zmuszeni zostali do ucieczki i porzucenia swojej własności, groziła im bowiem fizyczna eksterminacja. Wszystkie domy chrześcijan zostały przejęte, a kościoły spalone. Tak zwana „arabska wiosna“ definitywnie i jednoznacznie zmieniła się dla chrześcijan w świecie islamu w „arabską zimę“. W każdym z krajów islamu, gdzie miały miejsce zmiany polityczno-religijne, m.in. w Egipcie, Syrii, Libii, Jemenie, Tunezji, Algierii, Maroku, ich sytuacja uległa pogorszeniu. Szczególnie dwa kraje stoją tu w centrum uwagi: Syria i Libia. Wojna domowa w Syrii kosztowała życie 40 tys. cywilów. Chrześcijanie są atakowani, pozbawiani własności, wypędzani z domów, porywani. Wykorzystując zarzewie wojenne, ekstremiści i bandyci dokonują na nich zamachów, bombardują kościoły, osiedla i chrześcijańskie dzielnice. W wyniku tragicznej sytuacji chrześcijan w Syrii, kraj ten zmienił pozycję z 36. w 2012 r. na 11. w 2013 r. Również Libia poczyniła krok do przodu, przeskakując z miejsca 26. na 17. Liczba wyznawców Chrystusa, obecnych dotychczas w kraju załamała się drastycznie w wyniku ucieczki lub wyjazdu chrześcijan pochodzących z zagranicy. Salafici zdobywają coraz większą popularność i pogłębiają swój wpływ na społeczeństwo i politykę. Z kraju sekularnego, Libia zamienia się w kraj islamskiego fundamentalizmu. Z Top Listy 10 zniknął Uzbekistan (z miejsca 7. przeszedł na miejsce 16.) oraz Pakistan (z 10. na 14.). Z rankingu całkowicie natomiast zniknęły: Czeczenia, Turcja, Kuba, Białoruś oraz Bangladesz. Nie oznacza to, że los chrześcijan jest tam tym samym lekki albo się polepszył, jest to spowodowane wyłącznie ekstremalnym wzrostem prześladowań w innych krajach. Wśród krajów ze Światowego Indeksu Prześladowań najsilniejszy trend (pozytywny) zarysował się w Chinach. Ten totalitarny kraj z miejsca 21. spadł na miejsce 37. Jak bardzo wyraźny i długoletni jest to trend, pokazuje pozycja Chin jeszcze w 2010 r., gdy kraj ten zajmował miejsce 13, a przed pięciu laty, Chiny plasowały się w pierwszej dziesiątce (miejsce nr 10). Także Komory zajmujące miejsce 24., spadły na miejsce 41., podobnie Bhutan, z miejsca 17., królestwo smoka spadło na pozycję nr 28. Na całym świecie dostrzega się gwałtowne pogorszenie sytuacji chrześcijan i wzrost prześladowań. Jedynie w Chinach, grupa badawcza Open Doors odnotowała wyraźne polepszenie się położenia wyznawców Chrystusa. Inne kraje, takie jak Iran, czy Uzbekistan nadal prowadzą ciężką antychrześcijańską kampanię, wpisaną w program polityczny państwa. Fakt, że w tym roku zajęły lepszą pozycję, jest wyłącznie wynikiem pogorszenia się sytuacji religijnej, politycznej, ekonomicznej, rodzinnej, społecznej i osobistej chrześcijan w nich żyjących. Światowy Indeks Prześladowań Open Doors nie służy do tworzenia statystyk na podstawie bezosobowych i martwych liczb. Za liczbami bowiem znajdują się konkretni ludzie, którzy cierpią. Należy zatem o tym pamiętać. Lista Open Doors jest tylko modelowym przybliżeniem tragicznej sytuacji chrześcijan w świecie komunizmu, islamu, hinduizmu, buddyzmu i dyktatur. Celem Światowego Indeksu Prześladowań jest ukazaniem konieczności solidarności, wsparcia, pomocy 100 miliom chrześcijan cierpiących okrutne doświadczenia w ponad 50 krajach na świecie, a więc w co czwartym kraju na ziemi. "Światowy Indeks Prześladowań jako narzędzie ma być inspiracją i zachętą do modlitwy, pomocy i zdobywania wiedzy czy też świadomości wśród wierzących chrześcijan, na temat losu ich rodzeństwa w Chrystusie Panu" - czytamy w Światowym Indeksie Prześladowań 2013. Międzynarodowe Dzieło Chrześcijańskie Open Doors szacuje, że na całym świecie z powodu swojej wiary ok. 100 mln chrześcijan cierpi prześladowania z powodu wiary. To właśnie chrześcijanie są tą grupą religijną, która jest najbardziej uciskana z powodów religijnych. Światowy Indeks Prześladowań Open Doors jest listą 50 krajów, w których chrześcijanie najbardziej cierpią. Każdego roku międzynarodowa grupa ekspertów, we współpracy z Open Doors dokonuje oceny minionego roku, uwzględniając meldunki, badania, raporty i doniesienia monitorujące zakres prześladowań chrześcijan, a które docierają z całego świata. Światowy Indeks Prześladowań Open Doors ukazuje się od 1993 r. Jest on użytecznym narzędziem, które pozwala wniknąć głębiej w problem chrześcijan z krajów, gdzie łamie się podstawowe prawo człowieka do wolności religijnej. Światowy Indeks Prześladowań umożliwia także chrześcijanom, Kościołom, politykom, mediom z tzw. wolnego świata niesienie efektywnej pomocy na wielu płaszczyznach i informowanie o ciężkiej sytuacji prześladowanych. Open Doors jest międzynarodowym Dziełem chrześcijańskim, które niesie pomoc wszystkim denominacjom chrześcijańskim, cierpiącym ucisk, i które są zagrożone fizycznym zniknięciem w ponad 50 krajach świata. Open Doors pomaga im finansowo oraz duchowo, wzmacniając często pozostawionym samym sobie, chrześcijanom. Od ponad pięciu dekad Open Doors jest obecne na pierwszej linii frontu, gdzie dodaje sił prześladowanym chrześcijanom działającym w ukryciu, reprezentującym Kościół katakumbowy. Przekraczając podziały konfesyjne, Open Doors próbuje rozwijać Kościoły i wspólnoty lokalne działające w swoich krajach nielegalnie i represjonowane zgodnie z prawem. W tworzenie Światowego Indeksu Prześladowań zaangażowani są eksperci, liderzy Kościołów, jak i współpracownicy Dzieła, działający w świecie prześladowań.