Reklama

Niedziela Łódzka

Witów

Adoracja krucyfiksu przez króla Zygmunta III Wazę

Niedziela łódzka 9/2016, str. 6

[ TEMATY ]

obraz

Archiwum Muzeum Narodowego w Krakowie

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Czas Wielkiego Postu przeżywamy głębiej dzięki dziełom sztuki o tematyce pasyjnej. Wiele z nich można odnaleźć w naszych świątyniach. Mam przed oczami piękny obraz z zaplecka dawnych stalli norbertańskich w Witowie. Przedstawia scenę adoracji krucyfiksu witowskiego przez króla Zygmunta III Wazę z dworem. Jest to obraz olejny na desce autorstwa Wojciecha Maliśkiewicza z 1622 r. Znajdował się najpierw w dawnej świątyni opackiej w Witowie, ale po wybudowaniu nowej, konsekrowanej w 1784 r., stalle z obrazami przeniesiono do kościółka cmentarnego św. Marcina w Witowie. Wspominany tu obraz adoracji Krucyfiksu przez dwór monarszy wykradziono stamtąd w XIX wieku. Dziś znajduje się w zbiorach Muzeum Narodowego w Krakowie. Ta nowa lokalizacja obrazu sprawiła, że często w publikacjach błędnie uważa się go za scenę adoracji cudownego Krucyfiksu Mogilskiego. Wspomniane zaplecki stalli norbertańskich dziś znajdują się w kościele parafialnym i sanktuaryjnym w Witowie na ścianie prawej nawy blisko chóru muzycznego. Są w barwie koralowej i były ustawione w poprzedniej świątyni w prezbiterium wzdłuż ścian. Było 14 siedzisk, a za nimi 14 obrazów Wojciecha Maliśkiewicza. Obecnie brakuje tam dwóch obrazów: opisanego powyżej, znajdującego się w Muzeum Narodowym w Krakowie i drugiego o tematyce norbertańskiej, który po wywiezieniu z Witowa w XIX wieku znajduje się w Muzeum Narodowym w Poznaniu.

Obraz ten potwierdza udokumentowane przekazy historyczne, że król Zygmunt III Waza, często przy okazji trybunałów czy synodów w Piotrkowie, był zapraszany przez opatów witowskich do ich rezydencji. Klimat klasztoru witowskiego odpowiadał królowi, który znajdował tu miejsce do modlitwy i medytacji. Ponadto poszukiwacze widoków kościoła witowskiego sprzed przebudowy w obrazie tym dopatrywali się przedstawienia wnętrza świątyni. Takie przypuszczenia jednak są ryzykowne, gdyż wnętrze świątyni na obrazie jest raczej wyobrażeniem symbolicznym. Przekaz jest skupiony na obecności króla w tym miejscu.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2016-02-25 09:59

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Odzyskał nowy blask

Prawie pół roku trwały prace konserwatorskie przy obrazie „Pokłon Trzech Króli”. Stanowił on pierwotnie najpewniej centralną część nastawy ołtarza pw. Trzech Króli w dawnej kolegiacie sandomierskiej. W XIX wieku obraz trafił do katedralnego kapitularza, następnie do Domu Biskupiego, a w ostatnich latach przechowywany jest jako depozyt i eksponowany w sandomierskim Muzeum Diecezjalnym. O dużej wartości artystycznej i ewangelizacyjnej obrazu mówił 6 maja obecny w Muzeum Diecezjalnym bp Krzysztof Nitkiewicz. – Coraz częściej można spotkać komentarze do świąt liturgicznych, a nawet tekstów biblijnych, bazujące na wybitnych dziełach sztuki sakralnej. To potwierdza jej rolę w dziele ewangelizacji. Dlatego, chociaż obraz „Pokłon Trzech Króli” znajdował się przez ponad sto lat w Domu Biskupim, zgodziłem się na jego eksponowanie w Muzeum Diecezjalnym. Nadal jednak czuję się szczególnie odpowiedzialny za to dzieło, w związku z czym doprowadziłem do jego konserwacji, aby służyło wszystkim w jak najlepszym stanie. I chociaż jako diecezja posiadamy bardzo skromne środki finansowe, myślę, że w tym przypadku i podobnych nie można ich żałować – podkreślał bp K. Nitkiewicz. O podjętych działaniach informował Marcin Gruszczyński, konserwator prowadzący prace: – Podczas podjętych prac konserwatorskich z lica obrazu usunięte zostały warstwy ciemnego werniksu oraz retuszy i przemalowań o znacznym zasięgu. Uzupełnione zostały ubytki zaprawy na licu obrazu, nadano im fakturę i strukturę spękań identyczną z występującymi na warstwach oryginalnych. Kolejnym, niezwykle pracochłonnym zabiegiem konserwatorskim było scalenie kolorystyczne powierzchni niezachowanych fragmentów malowidła. Użyto do tego celu specjalistycznych farb żywicznych, odpornych na wpływ światła i niezmieniających swoich barw po latach. Na koniec lico obrazu zostało pokryte kilkoma warstwami werniksu zabezpieczającymi warstwę malarską przed wpływem promieniowania ultrafioletowego – podkreślał. – Drewniana rama obrazu, wykonana podczas jego konserwacji w latach 30. XX wieku, pozostawiona została do ekspozycji dzieła. Poddano ją konserwacji technicznej zabezpieczającej drewno, usunięto z jej powierzchni nieszlachetne warstwy czarnej farby olejnej i sztucznego złota (szlagmetalu). Listwy zostały pokryte złotem płatkowym w technice pulmentowej, pozostała powierzchnia została zaaranżowana w kolorze ciemnego błękitu występującego często w ramach renesansowych – dodał konserwator. Po renowacji obraz powrócił na miejsce, gdzie eksponowany był przed konserwacją w Muzeum Diecezjalnym. – Trudno dziś określić autora obrazu, można jedynie przypuszczać, że pochodził z jednego z krakowskich warsztatów malarskich i musiał się zetknąć z dziełem Kulmbacha ze względu na bardzo bliskie naśladownictwo kompozycji i kolorystyki. Obraz pochodzi z pierwszej połowy XVI wieku. Data jego powstania określana jest na lata 1511-20. Warte podkreślenia jest to, że obraz został podczas II wojny światowej wywieziony przez Niemców z Domu Biskupiego i został zwrócony dopiero w 1946 r. – poinformował ks. Andrzej Rusak, dyrektor Muzeum Diecezjalnego. – Obraz jako cenny zabytek i dzieło sztuki wymagał gruntownej konserwacji. Pomimo że nie otrzymujemy dotacji, chociaż składane są odpowiednie wnioski do różnych instytucji, Ksiądz Biskup podjął decyzję, że obraz zostanie odrestaurowany ze środków kościelnych – dodał ks. A. Rusak. Zakończona właśnie konserwacja sandomierskiego „Pokłonu Trzech Króli” pozwoli na nowo spojrzeć miłośnikom sztuki dawnej i zwiedzającym Muzeum Diecezjalne na jego walory artystyczne i historyczne. Prace konserwatorskie przeprowadzone zostały w rzeszowskiej pracowni konserwatorów dzieł sztuki Eweliny i Marcina Gruszczyńskich.
CZYTAJ DALEJ

Święto Chrystusa Najwyższego i Wiecznego Kapłana

[ TEMATY ]

święto

Adobe Stock

Święto Jezusa Chrystusa, Najwyższego i Wiecznego Kapłana obchodzone jest w Polsce od 2013 r. Ma ono przyczynić do świętości życia duchowieństwa oraz być inspiracją do modlitwy o nowe, święte i liczne powołania kapłańskie.

Papież Benedykt XVI zaproponował, żeby do kalendarza liturgicznego wprowadzić nowe święto ku czci Jezusa Chrystusa Najwyższego i Wiecznego Kapłana. Jest to odpowiedź Ojca Świętego na postulaty zgłaszane przez różne episkopaty, ale przede wszystkim środowiska zakonne dla upamiętnienia Roku Kapłańskiego, który był obchodzony od 19 czerwca 2009 do 11 czerwca 2010 r. Jest to odpowiedź papieża na potrzebę obchodzenia takiego święta. (Do tej pory w Mszale Rzymskim jest tylko Msza wotywna, którą często kapłani sprawują z okazji pierwszego czwartku miesiąca, gdy w sposób szczególny modlimy się o powołania kapłańskie i dziękujemy Chrystusowi za ustanowienie sakramentu Eucharystii i kapłaństwa).
CZYTAJ DALEJ

RPA/ Co najmniej 49 osób zginęło w powodziach w całym kraju

2025-06-11 20:20

[ TEMATY ]

powódź

RPA

ofiary

Adobe Stock

Co najmniej 49 osób zginęło w powodziach w Republice Południowej Afryki, wywołanych ulewnymi deszczami i obfitymi opadami śniegu - przekazała w środę agencja AFP, powołując się na władze lokalne. Wśród ofiar jest czwórka dzieci, które podróżowały busem szkolnym porwanym przez rwącą wodę.

"(Według stanu) z dzisiaj bilans ofiar śmiertelnych wynosi 49 osób" - oznajmił premier prowincji Przylądkowej Wschodniej Lubabalo Oscar Mabuyane, powołując się na informacje policji.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję