Siekierki nad Odrą w gminie Mieszkowice na południu województwa zachodniopomorskiego to miejsce szczególnej martyrologii polskiego żołnierza. Uroczystości związane z 71. rocznicą siekierkowskiej bitwy, nazywanej potocznie „forsowaniem Odry”, tego roku pod patronatem Prezydenta RP, rozpoczęły się w Domu Kultury w Mieszkowicach 22 kwietnia IV Konferencją Naukową pt. „Nadodrzańskie spotkania z historią 2016”. W kilkunastu interdyscyplinarnych referatach specjaliści z wielu dziedzin nauki podejmowali w sobie właściwym zakresie percepcji naukowej zagadnienia związane z gminą Mieszkowice i jej okolicami. Nie zabrakło również odniesień bezpośrednio związanych z Rejonem Pamięci Narodowej Siekierki – Gozdowice.

Leszek Wątróbski

Siekierkowski cmentarz, na którym pochowano ponad 4 tys. żołnierzy

Niemi świadkowie historii najnowszej, związanej z bezprzykładną daniną krwi polskiego żołnierza w jednym z ostatnich akordów II wojny światowej, siekierkowski Cmentarz Wojskowy i gozdowicki Pomnik Saperów, stały się w dniu następnym areną modlitwy, pamięci i czci dla poległych.

Na uroczystości obok wieluset szeregowych obywateli, którzy niezwykle licznie stawili się, aby przywołać pamięć poległych, przybyli także liczni goście z przedstawicielami władz rządowych i samorządowych różnego szczebla. Obecni byli: wicemarszałek Sejmu RP Joachim Brudziński, doradca Prezydenta RP Paweł Mucha, przewodniczący Sejmowej Komisji Obrony Narodowej Michał Jach, poseł Sylwester Chruszcz, wicemarszałek Województwa Zachodniopomorskiego Jarosław Rzepa, starosta Wojciech Konarski, kombatanci, przedstawiciele służb mundurowych, burmistrzowie okolicznych gmin. Gospodarzami uroczystości, obok władz samorządowych byli żołnierze XII Dywizji Zmechanizowanej i saperzy z jednostki w Szczecinie-Podjuchach.

Wydarzenia rocznicowe rozpoczęła uroczysta Msza św. polowa, podczas której przewodniczący koncelebrze abp Andrzej Dzięga wygłosił okolicznościowe kazanie, w którym przeszedłszy wspaniałą historię polskich zwycięstw, zaczynając od wydarzeń spod pobliskiej góry Czcibora, podkreślił wpisaną głęboko w tożsamość naszego narodu ideę państwowości, świadomości jej istnienia i potrzeby jej obrony. W niezwykle emocjonalnych słowach przywołał pamięć tak wielu poległych młodych polskich żołnierzy, którzy na siekierkowskiej ziemi złożyli Ojczyźnie ofiarę ze swego życia. Na koniec rozedrganym od emocji głosem przytoczył autentyczny list młodego żołnierza, piszącego w przeddzień „forsowania Odry” do swojej mamy: „...kochana Mamusiu, módlcie się, abym powrócił do was żyw i niech Mamusia nie ubolewa nad naszym losem, bo taka jest wola Boga...”.

Po Mszy św. akcja uroczystości przeniosła się na teren cmentarza, gdzie przed pomnikiem „Matki Polki” odbyły się okolicznościowe wystąpienia. Został odczytany, skierowany do uczestników uroczystości, list prezydenta RP Andrzeja Dudy, głos zabrał wicemarszałek Sejmu RP Joachim Brudziński oraz wicemarszałek województwa zachodniopomorskiego Jarosław Rzepa. W swoim niezwykle emocjonalnym wystąpieniu pułkownik rezerwy Jan Szyszkowski – kombatant, uczestnik forsowania Odry, podkreślił specjalnie wyjątkowo ofiarny udział 500-osobowego plutonu kobiet, z którego znakomita większość oddala wówczas właśnie tutaj swoje życie za wolność Ojczyzny.

Po Apelu Poległych i salwie honorowej rozpoczęło się składanie wieńców i kwiatów przez wiele delegacji instytucji, stowarzyszeń, organizacji kombatanckich, ale również młodzieżowych. Jako pierwszy został złożony wieniec od Prezydenta RP.

Następnie, nie bez trudności logistycznych, ze względu na ogromną liczbę autokarów i innych aut akcja uroczystości przeniosła się do Gozdowic, gdzie przy Pomniku Saperów odbyły się okolicznościowe wystąpienia, po których wręczono odznaczenia i złożono kwiaty.

Następnym elementem uczczenia 71. rocznicy forsowania Odry był XIV bieg „Mieszkowicka Nadodrzańska Dziesiątka”, który ukończyło 182 biegaczy w różnym wieku. Wśród nich, z 13. czasem w swojej kategorii, bieg ukończył proboszcz moryńskiej parafii ks. Marian Augustyn.

Od momentu startu biegu można było również oglądać przygotowany przez organizatorów sprzęt wojskowy, na zewnątrz zorganizowana została wystawa muzeum gozdowickiego, a dla wszystkich przygotowano żołnierski poczęstunek.

Była też możliwość zakupienia książki „Siekierki – poemat o forsowaniu Odry”, której jednak ze względu na ogromną liczbę zainteresowanych nie starczyło dla wszystkich. Książkę można nabyć w Szczecinie w „Ars Christiana” (al. Niepodległości) i Księgarni Katolickiej (przy seminarium), a także w Choszcznie w Księgarni „Pegaz”. Patronat Prezydenta RP, udział przedstawicieli władz państwowych, a także tak wielkiej liczbie szeregowych uczestników uroczystości rocznicowych sprawiły, że tegoroczną rocznicę bitwy siekierkowskiej można uznać za krok we właściwym kierunku dla przywracania pamięci o polskich żołnierzach – ofiarach II wojny światowej, którzy różnymi drogami, dając tak samo cenną daninę krwi, dążyli do wyzwolenia Ojczyzny. Historyczna prawda o ich ofierze jest obecna na siekierkowskim cmentarzu, gdzie odnajdziemy informację o ponad czterech tysiącach poległych młodych polskich żołnierzy, a jako nieustanna modlitwa trwa w sanktuarium Nadodrzańskiej Królowej Pokoju w Siekierkach nad Odrą.