Otrzymałem kiedyś drogą mailową sympatyczne życzenia wielkanocne od parlamentarzysty, któremu niejeden raz mogłem w życiu pomóc – niekiedy łączyło się to z przykrościami, ale finał był zawsze pozytywny. Zastanowił mnie nagłówek listu: „Moi Drodzy Przyjaciele, Znani i Nieznani”. Jestem pewnie zaliczony do tych „Znanych Przyjaciół”, niemniej zrobiło mi się przykro, gdyż zostałem niejako wrzucony do wspólnego worka, a wydaje się, że istnieją jednak pewne różnice między adresatami. Sam zresztą, mimo słusznego wieku, wysyłam życzenia adresowane imiennie, bo szanuję odbiorców korespondencji. Cóż, są jednak ludzie, którzy zachłyśnięci swoim chwilowym sukcesem zaczynają przymierzać swoją osobę do najwyższych szczytów.

Gdy dawniej odbywały się koronacje papieskie, był bardzo ważny punkt podczas uroczystości. Kardynał ceremoniarz przynosił wiązkę pakuł, które polane odpowiednią substancją natychmiast płonęły. Do obejmującego tron papieża kierowano wówczas słowa: „Sic transit gloria mundi” – Tak przemija chwała tego świata. To wielka mądrość. Każdemu z wielkich dziś ludzi chciałbym dedykować obrazek z garścią pakuł i słowami: „Tak przemija chwała tego świata”.

Popatrzmy na św. Jana Pawła II. Jego wielka kultura osobista wyrażała się m.in. w jego niezwykłej pilności, gdy chodzi o pisanie listów. Dokąd tylko mógł, własnoręcznie pisał ich bardzo dużo, również okolicznościowych kartek z pozdrowieniami dla swoich przyjaciół i znajomych. Nie tylko pisał, ale i odpowiadał na listy – w miarę swoich możliwości, bo korespondencja liczyła ich tysiące. Zostawił nam przykład, jak traktować swoich przyjaciół. Pisał też listy apostolskie do całego Kościoła – do metropolitów, biskupów, Konferencji Episkopatów. Nowością były listy pisane do różnych środowisk – do rodzin, do dzieci, do ludzi w podeszłym wieku, do artystów. Znamy jego listy na Światowy Dzień Pokoju, na Dzień Środków Społecznego Przekazu. Szczególnie upodobał sobie młodzież i pisał listy na Światowe Dni Młodzieży. Przekazywał swoje listy przy różnych okazjach, np. list do kapłanów na każdy Wielki Czwartek. Sam również był wielkim adresatem – przed jego kanonizacją Watykan miał nie lada kłopot z ich segregowaniem. Przychodziły też setki listów od dzieci z najdalszych zakątków świata.

Dość często jesteśmy zaskoczeni zachowaniem dawnych znajomych i przyjaciół. W ostatnich latach telefonowałem często np. do wielu znajomych, którzy pełnili nieraz poważne funkcje. Podejmowali rozmowy, niekiedy oddzwaniali, gdyż nie mogli odebrać telefonu. Dzisiaj stosunkowo często mam do czynienia z tzw. głuchymi telefonami po drugiej stronie. Rozumiem, że ludzie nie mają już czasu na rozmowy, ale gdybyśmy byli im potrzebni... Podobnie dzieje się z korespondencją. Nie wiem, czy jest to sprawa ważna, ale na pewno warta zastanowienia.

I tu znów jawi mi się w głowie obraz z Janem Pawłem II: sam byłem świadkiem, jak obecny kard. Stanisław Dziwisz podawał Ojcu Świętemu telefon, bo ktoś z Polaków chciał z nim porozmawiać. Nasz wielki rodak stanowi naprawdę wzór człowieka o wielkiej kulturze – wzór zwyczajnego ludzkiego zachowania.