Reklama

Chopin organów

Niedziela Ogólnopolska 6/2017, str. 37

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Mam przed sobą znakomitą płytę kompaktową z utworami w wykonaniu gdańskiej organistki Hanny Dys z muzyką organową Mieczysława Surzyńskiego (1866 – 1924), kompozytora, pedagoga, dyrygenta, wartościowego, lecz nieco zapomnianego polskiego muzyka przełomu XIX i XX wieku.

Surzyński był postacią zasłużoną dla polskiej kultury muzycznej i Kościoła katolickiego. Pochodził z rodziny muzycznej, jego bratem był m.in. wybitny znawca i twórca muzyki kościelnej ks. Józef Surzyński, muzyką zajmował się także brat Stefan. Mieczysław działał m.in. w Poznaniu, Petersburgu, Kijowie i Warszawie, gdzie pełnił funkcję organisty w katedrze św. Jana, dyrygenta chórów Filharmonii Warszawskiej oraz profesora Konserwatorium Muzycznego (obecnie Uniwersytet Muzyczny Fryderyka Chopina).

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Kształcił się w Berlinie, Lipsku i Ratyzbonie. Pozostawił po sobie bogaty dorobek zróżnicowanych utworów organowych, przede wszystkim solowych, ale także – co warto podkreślić – „Koncert organowy g-moll” na organy i orkiestrę, pierwsze dzieło tego gatunku w historii polskiej muzyki. Miało ono swoją premierę w Filharmonii Warszawskiej. Przez wiele powojennych lat uchodziło za bezpowrotnie zaginione. Odnalazł je znany muzykolog – prof. dr hab. Jerzy Gołos i dzięki niemu „Koncert” został przywrócony do życia artystycznego.

Ze wszystkich braci Mieczysław był bez wątpienia najzdolniejszy, mimo że liczbą kompozycji przewyższał go starszy brat – ks. Józef. Dzieła Mieczysława mają walor przede wszystkim koncertowy (Józefa, dodajmy – głównie liturgiczny). Ich muzyczny materiał opiera się często na motywach pieśni kościelnych. Dotyczy to również utworów instrumentalnych, z zasady pozbawionych tekstu. Za przykład mogą posłużyć „Improwizacje na temat «Święty Boże»” – najbardziej popularny utwór organowy Surzyńskiego.

Na płycie, oprócz „Koncertu organowego g-moll” op. 35, znalazły się wybrane utwory z większych solowych dzieł cyklicznych: „Improwizacje” op. 36 (organistka zarejestrowała z tego cyklu „Capriccio”, „Chant de Noël”, „Epilog” i „Fugę”), „Choral varié” op. 50 oraz „Fantazja A-dur” op. 30. Warto zauważyć, że „Epilog” i „Fuga” z opusu 36, „Choral varié” i „Fantazja A-dur” zostały nagrane po raz pierwszy w historii światowej fonografii. Dyskografia dzieł Surzyńskiego wzbogaciła się w ten sposób o wartościowe nagrania.

Reklama

Jest to muzyka romantyczna, pełna polskich symboli – cytatów z pieśni, rytmów zaczerpniętych z muzyki ludowej. Tę romantyczną aurę Hanna Dys znakomicie podkreśla, pokazując rubata, pewną miękkość muzyki, elastyczność rytmiczną, nie traci jednak dyscypliny. Artystka gra z pasją i przekonaniem. Dzięki jej interpretacji można zachwycić się muzyką Surzyńskiego, która – bogata w liczne cytaty – jest prawdziwie religijna w charakterze. W „Koncercie organowym g-moll” można spotkać miejsca liryczne, niejednokrotnie kojarzące się z muzyką Fryderyka Chopina. Liryzm i śpiewność słychać zwłaszcza w ustępach powolnych i w liryczno-tanecznej drugiej części tego dzieła.

Hanna Dys jest profesorem Akademii Muzycznej im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku, a także nauczycielką w jednej z gdańskich szkół muzycznych. Nagrania zostały zrealizowane w kościele ewangelickim Świętego Ducha w Rostocku w Niemczech, natomiast „Koncert organowy g-moll” zarejestrowano na organach Filharmonii Bałtyckiej w Gdańsku. W „Koncercie” Hannie Dys towarzyszy znakomita orkiestra kameralna z Gdańska – Hanseatica Chamber Orchestra pod dyrekcją Massimiliano Caldiego.

Mieczysław Surzyński, „Works for organ solo. Organ Concerto”, Wydawnictwo Anagram, 2015. Hanna Dys – organy, Hanseatica Chamber Orchestra, Massimiliano Caldi – dyrygent.

2017-02-01 10:02

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Co z postem w Wielką Sobotę?

Niedziela łowicka 15/2004

[ TEMATY ]

post

Wielka Sobota

monticellllo/pl.fotolia.com

Coraz częściej spotykam się z pytaniem, co z postem w Wielką Sobotę? Obowiązuje czy też nie? O poście znajdujemy liczne wypowiedzi na kartach Pisma Świętego. Chcąc zrozumieć jego znaczenie wypada powołać się na dwie, które padają z ust Pana Jezusa i przytoczone są w Ewangeliach.

Pierwszą przytacza św. Marek (Mk 9,14-29). Po cudownym przemienieniu na Górze Tabor, Jezus zstępuje z niej wraz z Piotrem, Jakubem i Janem, i spotyka pozostałych Apostołów oraz - pośród tłumów - ojca z synem opętanym przez szatana. Apostołowie są zmartwieni, bo chcieli uwolnić chłopca od szatana, ale ten ich nie usłuchał. Gdy już zostają sami, pytają Chrystusa, dlaczego nie mogli uwolnić chłopca od szatana? Usłyszeli wówczas znamienną odpowiedź: „Ten rodzaj zwycięża się tylko przez modlitwę i post”.
Drugi tekst zawarty jest w Ewangelii św. Łukasza (5,33-35). Opisuje rozmowę Pana Jezusa z faryzeuszami oraz z uczonymi w Piśmie na uczcie u Lewiego. Owi nauczyciele dziwią się, czemu uczniowie Jezusa nie poszczą. Odpowiada im wówczas Pan Jezus „Czy możecie gości weselnych nakłonić do postu, dopóki pan młody jest z nimi? Lecz przyjdzie czas, kiedy zabiorą im pana młodego, wtedy, w owe dni, będą pościć”

CZYTAJ DALEJ

Dziś Wielki Czwartek – początek Triduum Paschalnego

[ TEMATY ]

Wielki Czwartek

Pio Si/pl.fotolia.com

Od Wielkiego Czwartku Kościół rozpoczyna uroczyste obchody Triduum Paschalnego, w czasie którego będzie wspominać mękę, śmierć i zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa. W Wielki Czwartek liturgia uobecnia Ostatnią Wieczerzę, ustanowienie przez Jezusa Eucharystii oraz kapłaństwa służebnego.

Wielki Czwartek jest szczególnym świętem kapłanów. Rankiem, jeszcze przed wieczornym rozpoczęciem Triduum Paschalnego, ma miejsce szczególna Msza św. Co roku we wszystkich kościołach katedralnych biskup diecezjalny wraz z kapłanami (nierzadko z całej diecezji) odprawia Mszę św. Krzyżma. Poświęca się wówczas krzyżmo oraz oleje chorych i katechumenów. Przez cały rok służą one przy udzielaniu sakramentów chrztu, święceń kapłańskich, namaszczenia chorych, oraz konsekracji kościołów i ołtarzy. Namaszczenie krzyżem świętym oznacza przyjęcie daru Ducha Świętego.. Krzyżmo (inaczej chryzma, od gr. chrio, czyli namaszczać, chrisis, czyli namaszczenie) to jasny olej z oliwek, który jest zmieszany z ciemnym balsamem.

CZYTAJ DALEJ

Bp Przybylski: Eucharystia jest do naśladowania

2024-03-28 21:16

[ TEMATY ]

Częstochowa

Wielki Czwartek

archikatedra

bp Andrzej Przybylski

Maciej Orman/Niedziela

– Eucharystia nie jest tylko do konsekracji, pięknego sprawowania obrzędów i adoracji. Eucharystia jest do naśladowania – powiedział biskup pomocniczy archidiecezji częstochowskiej Andrzej Przybylski podczas Mszy św. Wieczerzy Pańskiej, której w Wielki Czwartek przewodniczył w bazylice archikatedralnej Świętej Rodziny w Częstochowie.

W homilii hierarcha zauważył, że w drugim czytaniu z Pierwszego Listu do Koryntian św. Paweł przywołał dwukrotnie prośbę Jezusa: „Czyńcie to na moją pamiątkę”. Wskazał, że podobne słowa usłyszeliśmy w Ewangelii według św. Jana, gdy po obmyciu uczniom nóg Jezus powiedział do apostołów: „Dałem wam bowiem przykład, abyście i wy tak czynili, jak Ja wam uczyniłem”. – To jest niejako ta sama prośba w odniesieniu do dwóch aspektów tej samej wieczerzy Pańskiej – wyjaśnił bp Przybylski.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję