Reklama

Góra, którą nazwano Chełmową

Niedziela kielecka 11/2003

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Grzegorzowice - mała miejscowość z zabytkowym, w kształcie rotundy kościółkiem. Można tu dojechać z Wałsnowa, a później dojść pieszo do zabytkowego romańskiego kościoła. Po stronie południowo-wschodniej mamy widoki na Pasmo Jeleniowskie, po zachodniej na Wzgórza Bostońskie . Miejscowa nazwa tego wzgórza to Dobruchna. Po kilkunastu minutach marszu pojawia się kopulasta, zalesiona góra. Oddziela ją od wzgórza Dobruchny podmokła dolina. Stoimy na drodze ze Starej Słupi do Cząstkowa. Napotkany leśnik opowiada nam legendę o tej górze. Bardzo dawno temu w tę krainę przybyły litewskie wojska. Grabili, palili, zdobywali wsie, a ludzi uprowadzali w niewolę. Wówczas to władyka ze Starej Słupi zebrał parobków wiejskich i poprowadził ich w ten las. Polecił, aby na drzewka młodego wówczas lasu pozakładać rycerskie chełmy. Las był po pożarze i drzewa mogły mieć od 2 do 3 metrów wysokości. Napadające wojsko, które przybyło od Łagowa, ujrzało nagle dużo wojska; w błąd wprowadziły ich błyszczące rosą chełmy i groty dzid. Cofnęli się i nie zdobyli tych okolic. Od tego to zdarzenia górę ową nazwano Chełmową.
W 1920 r. las porastający Chełmową Górę zamieniono na rezerwat ścisły. Był to pierwszy na ziemiach polskich rezerwat, który chronił las. Dał początek Świętokrzyskiemu Parkowi Narodowemu. W tym rezerwacie rośnie drzewo - modrzew polski, który zainteresował polskiego naukowca - dziekana Wydziału Przyrody UJ prof. Mariana Raciborskiego. Ustalił on, że to drzewo jest inne od modrzewia ogólnoeuropejskiego. Naukowcy Polskiej Akademii Umiejętności w Krakowie w 1922 r. nadali nazwę dla tego modrzewia Lariks Polonika Raciboroviensis- modrzew polski Raciborskiego.
Gdy Polska odzyskała niepodległość uczniowie profesora i działacze Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego doprowadzili do zmiany zwykłego lasu na rezerwat ścisły. Pierwszy rezerwat obejmował około 180 ha lasów, to znaczy całą zalesioną górę. Obecnie rośnie tutaj dużo pomnikowych 200-letnich modrzewi oraz kilka cisów, co jest obecnie rzadkością w innych lasach.
Wysokość góry wynosi 351 metrów. Jest zbudowana z szarych piaskowców dolnodewońskich. Patrząc na mapę Gór Świętokrzyskich możemy dostrzec, że jest to cały ciąg wyniesień układających się w pasmo górskie. Są to Masyw Bukowej Góry, Stawiana, Miejska Góra, Garb Bostoński i Chełmowa Góra. Wszystkie mają dewońską budowę. Góra pokryta jest warstwą lessów i porośnięta lasem mieszanym. Są tu cztery stuletnie dęby, trzy stuletnie modrzewie, sosny itp. Na szczyt wchodzi się dość stromym szlakiem. Nigdzie nie można usiąść, bowiem jest tu ogromna ilość mrówek, przeważnie mrówki Rudnice o długości odwłoka ok. 6-7 mm. Co parę kroków widać ogromne mrowiska; naliczono ich ok.500. Mrówki są pod całkowitą ochroną, dlatego wyznaczono ścieżkę do poruszania się ludzi. Wstęp poza ścieżki jest niedozwolony.
Po utworzeniu Świętokrzyskiego Parku Narodowego obszar rezerwatu zmniejszono do powierzchni 17 ha. Obejmuje on tylko południową część Góry. Rezerwat nosi imię Józefa Kostyrki - badacza lasów na tej górze i naukowca, który organizował ten rezerwat. Rezerwat jest również ostoją dla ptactwa. Występuje tutaj aż 88 odmian różnych ptaków na 150 żyjących na Kielecczyźnie. Niektóre ptaki żyją tylko w okolicy modrzewi. Przemieszczając się po obszarze parku, należy zachowywać się cicho, aby nie zakłócać spokoju stałym jego mieszkańcom.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2003-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Watykan: 13 maja Msza św. w rocznicę zamachu na św. Jana Pawła II

2025-05-12 15:41

Vatican Media

W 44. rocznicę zamachu na św. Jana Pawła II - 13 maja o godz. 18.00 - sprawowana będzie Msza święta w Bazylice Watykańskiej przy ołtarzu katedry św. Piotra. Wstęp wolny dla wszystkich - poinformował kard. Stanisław Dziwisz, były sekretarz Papieża Polaka.

Rok po zamachu 13 maja 1982 roku św. Jan Paweł II udał się do Fatimy, aby podziękować na ocalone życie. Pielgrzymom zebranym w Fatimie wyznał: „Pragnę powiedzieć wam w zaufaniu: ...kiedy przed rokiem, na Placu św. Piotra miał miejsce zamach, gdy odzyskałem świadomość, myśli moje pobiegły natychmiast do tego Sanktuarium, ażeby w Sercu Matki Niebieskiej złożyć podziękowanie... We wszystkim, co się wydarzyło, zobaczyłem - i stale będę to powtarzał - szczególną matczyną opiekę Maryi”.
CZYTAJ DALEJ

Kard. Ryś o konklawe i relacji z papieżem Leonem XIV

2025-05-13 14:00

[ TEMATY ]

konklawe

kardynał Grzegorz Ryś

Ks. Paweł Gabara

O konklawe, o tym czy kard. Grzegorz Ryś znał wcześniej obecnego papieża - w specjlnym wywiadzie rozmawia Julia Saganiak z Tygodnika Katolickiego "Niedziela" oraz ks. Paweł Kłys - rzecznik prasowy Archidiecezji Łódzkiej.

CZYTAJ DALEJ

Była współpracownica obecnego Papieża: Leon XIV, to człowiek duchowy

2025-05-13 07:13

[ TEMATY ]

zakonnica

Papież Leon XIV

Vatican Media

Francuska zakonnica ze Zgromadzenia Córek Maryi Wspomożycielki, s. Yvonne Reungoat, jest jedną z trzech kobiet pracujących w Dykasterii ds. Biskupów, której prefektem był kardynał Robert Prevost, obecny Papież Leon XIV. „Uderzyła mnie jego umiejętność słuchania i spokój w podejmowaniu decyzji” – opowiada siostra Reungoat.

Nie udało jej się dotrzeć w czwartek 8 maja na Plac Świętego Piotra, by ujrzeć nowego papieża. Siostra Yvonne Reungoat została zatrzymana kilka metrów od kolumnady i dowiedziała się ze swojego telefonu komórkowego, kim jest 267. papież Kościoła powszechnego - kardynał Robert Francis Prevost - dotychczasowy Prefekt Dykasterii ds. Biskupów, której siostra sama jest członkinią.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję