Reklama

Niedziela Kielecka

Kościół z pałacu i historia łagiewnickiego tryptyku w tle

Balice koło Chmielnika szczycą się historią sięgającą ponad ośmiuset lat, w dziejach miejscowości zapisały się znamienite rody. To stąd pochodzi słynny tryptyk łagiewnicki datowany na ok. 1490 r., namalowany przez artystę z Małopolski, obecnie (od 1953 r.) przechowywany w północnej nawie bazyliki katedralnej w Kielcach. Warto nadmienić, że po prawej stronie na drzwiach tryptyku widnieje postać patrona parafii i kościoła w Balicach – św. Stanisława BM

Niedziela kielecka 36/2017, str. 4

[ TEMATY ]

parafia

TD

Kościół św. Stanisława BM w Balicach powstał z dawnego pałacu

Kościół św. Stanisława BM w Balicach powstał z dawnego pałacu

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Parafia jest dużo młodsza, powstała w 1923 r. z macierzystych parafii w Janinie i Gnojnie, erygował ją bp Augustyn Łosiński. Kościół w Balicach powstał z przebudowanego pałacu z XIX wieku. Z pałacem wiąże się ciekawa historia. Karol Tański – zarządzający majątkiem w pobliskich Łagiewnikach – poślubił hrabiankę Helenę Lubieniecką z Balic. Ród Lubienieckich, spokrewniony z Sobieskimi, jest szczególnie zasłużony. Hrabianka Lubieniecka z Łępickich rozpoczęła oświatę wśród tutejszych dzieci wiejskich. Wśród Lubienieckich z Balic byli powstańcy i wielcy patrioci, w tym dziadkowie i matka majora Henryka Dobrzańskiego „Hubala”. Dodajmy, że Balice jako jedyna chyba wieś w Polsce ma swój sztandar ufundowany na 800-lecie, który nawiązuje do heraldyki rodu Lubienieckich. Poczet sztandarowy obecny jest na wszystkich uroczystościach kościelnych.

Pałacowy skarb trafił do katedry

Helena – panna młoda, otrzymała w darze rodzinną pamiątkę – przepiękny ołtarz Koronowania Matki Bożej. Według tradycji, na którą powołuje się w swoim opisie ks. Jan Wiśniewski, obraz ten miał być używany podczas odsieczy wiedeńskiej. Skarb ten przechowywany był w specjalnie wybudowanej kaplicy pałacowej w Balicach oraz w Łagiewnikach koło Buska-Zdroju. Modlili się tutaj wszyscy mieszkańcy Balic, ponieważ nie było w tym czasie w pobliżu kościoła. Na drzwiach ołtarza Koronowania po prawej stronie widnieje wizerunek św. Stanisława BM. Ukazany jest on w stroju pontyfikalnym, w chwili gdy wskrzesza Piotrowina. Na lewym skrzydle jest św. Wojciech lub Mikołaj. Tryptyk podarowany do katedry kieleckiej przez Antoniego Tarskiego w 1953 r. znajduje się w nawie północnej.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Powstaje kopia tryptyku do kościoła

W kościele w Balicach jest jednak miejsce na jego replikę. I taka właśnie powstaje z inicjatywy mieszkańca i przewodniczącego Rady Gminy – Stanisława Wcisłę. Kopię tryptyku od kilku lat przygotowuje Anna Wach z Balic, pomaga jej córka – absolwentka szkoły plastycznej, a wspiera je grupa znajomych. – To piękne, że tryptyk malują mieszkanki Balic – mówi Wcisło i zapowiada, że jest szansa, że replika pięknego ołtarza tak bardzo związanego z historią Balic, zostanie w przyszłym roku ukończona. Chcemy, aby jego wprowadzenie do kościoła było ważnym wydarzeniem nawiązującym do znamienitej historii naszej miejscowości.

Reklama

Wystrój świątyni

W 1923 r. pałac przebudowano do potrzeb kultu. W zachodniej części usytuowano absydę świątyni – w miejsce dawnej sali balowej, sklepionej płaskim stropem, powstała nawa. Dobudowano zakrystię, kruchtę i wysoką wieżę. Relikty dawnego klasycystycznego pałacu pozostały na bramie kościelnej zwieńczonej amforami greckimi w gzymsach i dekoracyjnych motywach zewnętrznych ścian. Rzeźbiarskie motywy i zdobienia ołtarza wykonał Antoni Kenar. Na nawie są polichromie ze sceną Wniebowzięcia NMP, wyobrażeniami wezwań litanijnych do Matki Bożej oraz ewangelicznych scen. Ze współczesnym wystrojem współgrają obrazy: Jezusa Miłosiernego (z fundacji małżonków Mariana i Józefy Wachów), wizerunki św. Siostry Faustyny (z fundacji braci Pawła i Grzegorz Boroniów), bł. ks. Jerzego Popiełuszki, św. Jana Pawła II, sługi Bożego prymasa Stefana Wyszyńskiego oraz św. Maksymiliana Kolbego. Czy wezwanie, jakie otrzymała świątynia, nawiązuje do świętego biskupa i męczennika z tryptyku? Czy istniał jakiś szczególny kult św. Stanisława w Balicach? Nie da się tego ustalić. Faktem jest, że świątynia i parafia w Balicach otrzymała za patrona św. Stanisława, drugą patronką jest Matka Boża Częstochowska, czczona w kopii obrazu w ołtarzu głównym. Zasuwą obrazu jest św. Stanisław BM – obraz współczesny. Biskup Stanisław również ukazany jest w stroju pontyfikalnym z pastorałem w ręku. U dołu namalowano postać Piotrowina.

By ożywić kult Św. Stanisława

Uroczyście obchodzony jest odpust ku czci św. Stanisława. Pragnąc rozbudzić jeszcze bardziej kult do patrona, ks. Stanisław Idziak – nowy proboszcz parafii, zaproponował, aby w pierwszą niedzielę miesiąca odbywało specjalne nabożeństwo ku czci św. Stanisława, a pierwszą pielgrzymkę, jaką odbędzie ze swoimi parafianami, zaplanował do Krakowa i Szczepanowa – śladami patrona kościoła. Takie doświadczenie może przyczynić się do większej popularności wielkiego świętego i patrona Polski wśród mieszkańców.

Reklama

Proboszczowi udało się wprowadzić również inne nabożeństwa. – W każdy piątek wierni gromadzą się na Koronce do Bożego Miłosierdzia. Przyjęło się już środowe nabożeństwo do Matki Bożej Nieustającej Pomocy, które prowadzimy przy odsłoniętym obrazie Pani Jasnogórskiej, znajdującym się w ołtarzu głównym. Proboszcz, jest tutaj zaledwie kilka tygodni, ale od początku spotkał się z ogromną życzliwością swoich parafian. – Czuję ich serdeczność i zaangażowanie w życie parafii – mówi. – Myślę, że ten klimat otwartości to zasługa mojego poprzednika. Pragnę wyrazić ogromną wdzięczność wobec ks. kan. Jana Latały, który przez 24 lata był proboszczem Balic. Przeprowadził szereg remontów wraz z parafianami, dzięki czemu teraz kościół jest zadbany i odnowiony. Ostatnią jego inwestycją było malowanie wnętrza i tych prac doglądał do końca – mówi ks. Stanisław Idziak. Moim zadaniem jest kontynuacja pracy ks. Jana i troska o duchowy rozwój parafian, utwierdzanie ich wiary w tym, co dobre i piękne – dodaje. Nowy proboszcz rozpoczął także remont domu parafialnego. Warto nadmienić, że w planach jest wygospodarowanie przestrzeni na cele spotkań duszpasterskich.

Odpust i dziękczynienie za plony

W parafii istnieją trzy Róże Żywego Różańca, przy ołtarzu służy kilkunastu ministrantów. Duże tradycje mają także strażacy – widoczna w życiu parafialnym i podczas uroczystości – OSP w Balicach i Kotlicach. Druhowie z Kotlic przeżywali ostatnio 60-lecie służby społecznej. Z okazji odpustu Matki Bożej Częstochowskiej 26 sierpnia podczas uroczystej Sumy wierni uczestniczyli w uroczystościach dożynkowych i wprowadzeniu nowego proboszcza. Parafia położona jest na terenie trzech gmin, liczy ok. 1,6 tys. osób, stoi rolnictwem. Palonki, Kotlice, Borzykowa, Kostera, Suskrajowice, Bugaj, Balice, Zawada – to tereny licznych upraw, rolnicy utrzymują się też z hodowli krów mlecznych, uprawy porzeczek, sadownictwa.

W maju mieszkańcy prosili o poświęcenie pól, teraz była okazja do dziękczynienia za plony – mówi proboszcz. W Balicach działa od lat Grono Przyjaciół Seminarium. Być może dlatego parafianie mogą pochwalić się powołaniami zakonnymi. Pochodzą stąd Marek i Piotr Wachowie – franciszkanie pracujący we Włoszech, ks. Marek Połoński – proboszcz Sancygniowa oraz dwie siostry zakonne. Urodził się tutaj też śp. ks. prał. Edward Terlecki.

2017-08-30 12:21

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Znamy finalistów Konkursu Aktywna Parafia 2023

[ TEMATY ]

parafia

Karol Porwich/Niedziela

Zakończył się pierwszy etap tegorocznej edycji konkursu Aktywna Parafia. W kolejnym etapie uczestniczyć będzie 8 parafii z całej Polski. Wspólnoty te wyróżniają się na takich polach jak: pomoc bliźniemu w potrzebie, działalność wspólnot, inicjatywy ewangelizacyjne, życie liturgiczne, sport, wspólne wyjazdy, edukacja zdrowotna i działalność charytatywna.

Aby zgłosić parafię do Konkursu, należało do 11 maja drogą mailową przesłać formularz, w którym opisano podejmowane aktywności oraz zdjęcia dokumentujące tę działalność.

CZYTAJ DALEJ

Wy jesteście przyjaciółmi moimi

2024-04-26 13:42

Niedziela Ogólnopolska 18/2024, str. 22

[ TEMATY ]

homilia

o. Waldemar Pastusiak

Adobe Stock

Trwamy wciąż w radości paschalnej powoli zbliżając się do uroczystości Zesłania Ducha Świętego. Chcemy otworzyć nasze serca na Jego działanie. Zarówno teksty z Dziejów Apostolskich, jak i cuda czynione przez posługę Apostołów budują nas świadectwem pierwszych chrześcijan. W pochylaniu się nad tajemnicą wiary ważnym, a właściwie najważniejszym wyznacznikiem naszej relacji z Bogiem jest nic innego jak tylko miłość. Ona nadaje żywotność i autentyczność naszej wierze. O niej także przypominają dzisiejsze czytania. Miłość nie tylko odnosi się do naszej relacji z Bogiem, ale promieniuje także na drugiego człowieka. Wśród wielu czynników, którymi próbujemy „mierzyć” czyjąś wiarę, czy chrześcijaństwo, miłość pozostaje jedynym „wskaźnikiem”. Brak miłości do drugiego człowieka oznacza brak znajomości przez nas Boga. Trudne to nasze chrześcijaństwo, kiedy musimy kochać bliźniego swego. „Musimy” determinuje nas tak długo, jak długo pozostajemy w niedojrzałej miłości do Boga. Może pamiętamy słowa wypowiedziane przez kard. Stefana Wyszyńskiego o komunistach: „Nie zmuszą mnie niczym do tego, bym ich nienawidził”. To nic innego jak niezwykła relacja z Bogiem, która pozwala zupełnie inaczej spojrzeć na drugiego człowieka. W miłości, zarówno tej ludzkiej, jak i tej Bożej, obowiązują zasady; tymi danymi od Boga są, oczywiście, przykazania. Pytanie: czy kochasz Boga?, jest takim samym pytaniem jak to: czy przestrzegasz Bożych przykazań? Jeśli je zachowujesz – trwasz w miłości Boga. W parze z miłością „idzie” radość. Radość, która promieniuje z naszej twarzy, wyraża obecność Boga. Kiedy spotykamy człowieka radosnego, mamy nadzieję, że jego wnętrze jest pełne życzliwości i dobroci. I gdy zapytalibyśmy go, czy radość, uśmiech i miłość to jest chrześcijaństwo, to w odpowiedzi usłyszelibyśmy: tak. Pełna życzliwości miłość w codziennej relacji z ludźmi jest uobecnianiem samego Boga. Ostatecznym dopełnieniem Dekalogu jest nasza wzajemna miłość. Wiemy o tym, bo kiedy przygotowywaliśmy się do I Komunii św., uczyliśmy się przykazania miłości. Może nawet katecheta powiedział, że choćbyśmy o wszystkim zapomnieli, zawsze ma pozostać miłość – ta do Boga i ta do drugiego człowieka. Przypomniał o tym również św. Paweł Apostoł w Liście do Koryntian: „Trwają te trzy: wiara, nadzieja i miłość, z nich zaś największa jest miłość”(por. 13, 13).

CZYTAJ DALEJ

Klerycy łódzkich seminariów z kard. Rysiem celebrowali Drogę Światła

2024-05-06 07:30

[ TEMATY ]

archidiecezja łódzka

ks. Paweł Kłys

Już po raz 5. w ogrodzie Wyższego Seminarium Duchownego w Łodzi celebrowane było nabożeństwo Drogi Światła, które poprowadził kard. Grzegorz Ryś.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję