Reklama

Polska

Bp Pindel: relacja Kościoła do judaizmu - wciąż żywym wezwaniem

„Relacja Kościoła katolickiego do Żydów, judaizmu i całego dziedzictwa, z którego wyrasta chrześcijaństwo to temat, który trzeba na nowo podejmować” – zauważa w rozmowie z KAI bp Roman Pindel. Ordynariusz diecezji bielsko-żywieckiej, na terenie której 15 stycznia br. odbędą się centralne obchody XVIII Dnia Judaizmu podkreśla, że wydarzenie to powinno dać okazję do podjęcia dialogu na terenie diecezji oraz stanowi szansę na przywrócenie pamięci o obecności wyznawców judaizmu na terenie miasta.

[ TEMATY ]

Kościół

bp Roman Pindel

PB

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Robert Karp (KAI): Jakie znaczenie dla diecezji ma obchodzony Dzień Judaizmu ze swoim tegorocznym przesłaniem pochodzącym z Psalmu "Szukałem Pana, a On mnie wysłuchał i uwolnił od wszelkiej trwogi"?

Bp Roman Pindel: Od momentu wprowadzenia tego Dnia w Polsce w roku 1997 kolejna diecezja organizuje centralne uroczystości dla Kościoła katolickiego. W roku 2015 gospodarzem Dnia Judaizmu jest nasza diecezja. Dlatego przede wszystkim przygotowujemy wspólną modlitwę w katedrze, spotkanie w siedzibie Rady Miasta oraz inne wydarzenia towarzyszące, by dać okazję do lepszego poznania judaizmu, podjąć dialog na naszym terenie i wspólną modlitwę, do której zaproszeni zostali także przedstawiciele judaizmu oraz wyznawcy ewangeliccy i prawosławni. To także okazja do przypomnienia o obecności Żydów w Bielsku oraz Białej (do 1951 roku to były dwa odrębne miasta), a także wielu innych miejscowościach diecezji.
Tegoroczne hasło Dnia Judaizmu uświadamia nam, że w naszym zaufaniu do Boga w chwilach trwogi odwołujemy się do słów Psalmu, które stanowiły oparcie dla wielu pokoleń Izraela, a które są pomocne w trudnych chwilach do dziś, tak dla chrześcijan, jak i dla Żydów.

- Przygotowania diecezji do Dnia Judaizmu rozpoczęły się od katechezy i opracowania materiałów na temat stosunku do Żydów i do judaizmu Kościoła katolickiego. Dlaczego w tej dziedzinie wciąż potrzebna jest intensywna edukacja?

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

- Odpowiem, relacjonując dyskusję po pewnym wykładzie. Była to konferencja, jedna z tych popularnonaukowych, na temat rozwoju chrystologii, czyli o tym, jak w refleksji teologicznej w pierwszych wiekach precyzowano tytuły i orzeczenia odnoszone do Jezusa. W pewnym momencie wstała pani w średnim wieku i poprosiła o wyjaśnienie, bo, jak tłumaczyła, wczoraj była konferencja o tym, że Jezus był Żydem, a dziś słyszy, że był Synem Bożym. Najlepsza w tym wszystkim była bezradność zaproszonego teologa, który nie potrafił powiedzieć, że Jezus był Synem Bożym, a równocześnie człowiekiem, czyli przynależał do jakiegoś narodu.
Tym bardziej trzeba podejmować tematy stosunkowo nowe, jak choćby relacja Kościoła katolickiego do Żydów, do judaizmu, do całego dziedzictwa, z którego wyrasta chrześcijaństwo. Prawdopodobnie tematy te, choć obecne w katechezie, jakoś są niedostrzegane, skoro trzeba je powtarzać. Ale czy przykazanie miłości Boga i bliźniego, wezwanie do przebaczenia i miłosierdzia, nie wymagają przypominania, zwłaszcza, gdy idzie o wdrożenie w codzienne relacje życiowe?
Natomiast co do przygotowania od strony katechez to wielka zasługa ks. dr. Marka Studenskiego, dyrektora Wydziału Katechetycznego naszej diecezji, który dostrzegł wpierw ogromny spadek zainteresowania samym obozem w Auschwitz. Tymczasem pamięć o zagładzie Żydów, Polaków, Romów, obywateli Związku Radzieckiego i wielu innych narodów jest ważnym elementem pamięci, ale także katechezy. Czy to nie katecheza powinna zmierzyć się z wielkim złem, z tematem przeżywania tego typu zła jak zagłada milionów ludzi, czy z tym, jak człowiek wierzący ma się odnosić, a wcześniej odnosił w samym obozie wszechobecnego zła? Wydaje się przy tym, że najlepiej będzie, jeżeli to katecheta pojedzie z grupą „na miejsce” tego zła, pozna życie religijne, w tym i judaizmu, w tym i ludzi cierpiących w obozie. Niech wreszcie znajdzie czas na ciszę i modlitwę. Sam, jeszcze jako rektor, uczestniczyłem z klerykami w Drodze Krzyżowej prowadzonej przez ks. Manfreda Deselaersa, i dla mnie na pewno to był ważny element odniesienia do obozu. KAI: Kontekst Dnia Judaizmu w diecezji szczególnie oddają dwa miejsca obchodów – były obóz niemiecki KL Auschwitz II-Birkenau i Bielsko-Biała. Z jednej strony Oświęcim z Miejscem Pamięci, gdzie nie mieszka już żaden Żyd; z drugiej strony Bielsko-Biała z kilkudziesięcioosobową Gminą Wyznaniową Żydowską – kultywującą pamięć o dawnym życiu Żydów ortodoksyjnych, postępowych, zaangażowanych społecznie i politycznie i kulturalnie. Co może wynikać dla chrześcijanina żyjącego w naszej diecezji, który przygląda się historii Żydów na tym terenie?

- Problem w tym, że ten chrześcijanin naszej diecezji może żyć tak, jakby Bielsko nie zamieszkiwali ani Żydzi, ani Austriacy. To właśnie przywrócenie pamięci o obecności bardzo różnych wyznawców judaizmu w Bielsku i w Białej może dopiero rozpocząć pytanie o to, co z tego wynika? Tymczasem okres po II wojnie światowej wytworzył ogromną lukę w pamięci zbiorowej, a przecież zakłady przemysłowe, kamienice i wille były czyjąś własnością. Przecież architektura najważniejszych budynków przypomina Wiedeń i Kraków z przełomu XIX i XX wieku. Natomiast z pozostałości, które mogłyby wprost przypominać o obecności Żydów w mieście, można wymienić jedynie kirkut i kilka tablic. Pewną rolę odgrywa gmina żydowska, która stara się ukazać kulturę, zwyczaje i wiarę Żydów zamieszkujących Bielsko i Białą.

- Co księdza biskupa urzekło w dziejach bielsko-bialskich Żydów? Czy ich dziedzictwo jest wciąż żywe?

Reklama

- Tak się składa, że zanim przybyłem do Bielska, spotykałem się z bielskimi Żydami poza tym miastem. Wpierw były to Kozy, gdzie byłem wikariuszem w latach 1983-85. Tam dowiedziałem się, że kościół parafialny wybudował Karol Korn, znany architekt i budowniczy bielski wyznania Mojżeszowego, pochodzący zresztą z Wadowic. Później dowiedziałem się, że wybudował w sumie cztery kościoły katolickie, w tym w Porąbce koło Kęt, w Choczni koło Wadowic oraz w Krzeszowie, między Suchą a Żywcem. Do tego jakieś sześć synagog i ważne budynki w centrum Bielska, takie jak dworzec główny i hotel "Prezydent", budynki poczty, sądu, szpitala, w którym pracował brat Karola Wojtyły, a także szereg innych ważnych dla architektury Bielska budowli w centrum miasta.

- Później w Jerozolimie spotkałem Uri Hupperta, pochodzącego z Bielska pisarza, dziennikarza, działacza politycznego. Przed wojną odwiedzał w Wadowicach swojego kuzyna, Jerzego Klugera - przyjaciela z lat szkolnych Karola Wojtyły. Huppert jest dość znany w Izraelu, przede wszystkim z racji jego zaangażowania w walce z przymusem religijnym. Dał się poznać jako adwokat i zwolennik laickiego państwa. Jego książka „Izrael. Rabini i heretycy” wiele wyjaśnia odnośnie do stosunków religijnych we współczesnym Izraelu.
Co do dziedzictwa, to centrum Bielska zostało wyznaczone przez Karola Korna, w przypadku zaś pana Hupperta jego dziedzictwo jest trwałe w Izraelu.

- W tym roku przypada 50. rocznicą uchwalenia soborowej deklaracji „Nostra aetate” o stosunku Kościoła do religii niechrześcijańskich? Na podstawie biskupa doświadczenia, czy dokument ten jest wystarczająco znany wśród wiernych i duchowieństwa, i czy powinno się go szerzej rozpowszechniać?

- Nie powiem nic nowego, gdy stwierdzę, że poza studentami teologii oraz ludźmi, którzy szukają odpowiedzi na pytanie o relacje chrześcijanina do wyznawców innych religii, tekst jest zupełnie nieznany. Proszę nie pytać mnie, co można zrobić, by upowszechnić jego znajomość, bo po prostu nie wiem.
Rozmawiał Robert Karp
***
56-letni bp Roman Pindel jest ordynariuszem diecezji bielsko-żywieckiej od ponad roku. Do czasu biskupiej nominacji był rektorem Wyższego Seminarium Duchownego w Krakowie. Jest profesorem biblistyki Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie w Katedrze Hermeneutyki Biblijnej i Judaistyki. Specjalizuje się w egzegezie Nowego Testamentu.

2015-01-14 11:15

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Czy duszpasterze stracili młodzież, czy młodzież straciła duszpasterzy?

Tyle powiewów Ducha Świętego kieruje Kościół w stronę młodych. Ale Duch Święty „wieje” również w nasze wewnętrzne niepokoje, w których nosimy pytania o obecność młodych w Kościele.

CZYTAJ DALEJ

Abp Jędraszewski: niektórzy rządzący usiłują zafundować narodowi holokaust nienarodzonych

2024-03-29 10:20

[ TEMATY ]

abp Marek Jędraszewski

kalwaria

Kalwaria Zebrzydowska

Karol Porwich/Niedziela

Abp Marek Jędraszewski

Abp Marek Jędraszewski

Abp Marek Jędraszewski, zwracając się w Wielki Piątek do pielgrzymów w Kalwarii Zebrzydowskiej, apelował o ochronę życia od poczęcia do naturalnej śmierci. Mówił, że niektórzy rządzący w imię wolności kobiet usiłują "zafundować narodowi kolejny holokaust nienarodzonych".

Metropolita krakowski, mówiąc do dziesiątków tysięcy wiernych, wskazywał, że nowożytna Europa nie chce mieć niż wspólnego z Chrystusem i Ewangelią, nie chce słyszeć o Bogu, który przejmuje się losem człowieka. W imię czystego rozumu potępia wiarę, ogłaszając ją jako zabobon.

CZYTAJ DALEJ

Prezydent zawetował nowelizację prawa dotyczącą tabletki "dzień po"

2024-03-29 13:23

[ TEMATY ]

Andrzej Duda

Pigułka „dzień po”

PAP/Łukasz Gągulski

Prezydent RP Andrzej Duda, na podstawie art. 122 ust. 5 Konstytucji RP, zdecydował o skierowaniu nowelizacji Prawa farmaceutycznego do Sejmu RP z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie ustawy (tzw. weto).

Podstawowym uzasadnieniem decyzji Prezydenta RP jest wola poszanowania konstytucyjnych praw i standardu ochrony zdrowia dzieci.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję