Reklama

Niedziela Rzeszowska

Sztuka w kościołach

Niedziela rzeszowska 8/2018, str. VI

[ TEMATY ]

zabytki

Irena Markowicz

Najlepiej zachowaną grupą zabytków w Polsce są obiekty sakralne – mówi ks. Paweł Batory

Najlepiej zachowaną grupą zabytków w Polsce są obiekty sakralne – mówi ks. Paweł Batory

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Irena Markowicz: – Kiedy odwiedza się polskie kościoły, widać, że tam troska o zabytki jest na bardzo wysokim poziomie, świątynie są piękne.

Ks. Paweł Batory: – Raport opracowany w ubiegłym roku przez Narodowy Instytut Dziedzictwa podkreśla, że najlepiej zachowaną grupą zabytków w Polsce są właśnie obiekty sakralne. Na ponad 70 tys. obiektów wpisanych do rejestru ok. 13 tys. stanowią zabytkowe zespoły kościelne, pełniące nieprzerwanie od lat te same funkcje użytkowe. Są tak dobrze zachowane, bo cały czas wspólnoty parafialne o nie dbają. Tutaj należy też podkreślić ogromną pracę księży proboszczów, zdobywających fundusze na remonty czy wyposażenie kościołów, dbających o powierzone im dobra. Efekty świadczą o tym, jak bardzo im na tym zależy. Do tego należy dodać dobrze układającą się współpracę z państwowymi służbami ochrony zabytków w Rzeszowie, na Podkarpaciu i w Małopolsce. Zwykle jest duża wzajemna życzliwość z obu stron – kościelnej i urzędniczej. Proboszczowie starają się spełniać wszystkie formalne wymogi, chociaż problemy też się zdarzają. Generalnie jednak – nie można narzekać.

– Od początku roku 2018 obowiązują znowelizowane przepisy ustawy o ochronie zabytków i opiece nad nimi, jakie zmiany niosą?

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

– Najbardziej dotkliwe dotyczą kar pieniężnych nakładanych na właściciela lub posiadacza zabytków za niektóre uchybienia. Ich rozpiętość jest duża od 500 zł do nawet 500 tys. Wszelkie działania muszą być prowadzone zgodnie z prawem i wszystkimi formalnymi, wymaganymi zezwoleniami. Inne zmiany dotyczą większej możliwości uzyskania dotacji dla zabytków i od samorządów, i od wojewódzkiego konserwatora zabytków nawet na obiekty, które nie są wpisane do rejestru zabytków (wystarczy, że są w ewidencji gminnej).

– W otoczeniu starych kościołów i na cmentarzach parafialnych rośnie wiele drzew, zieleni. W ubiegłym roku było z wycinką drzew sporo emocji, ale nie dotyczyły one raczej terenów kościelnych.

– To jest trudny temat. Niestety, sporo drzew już zostało wyciętych wcześniej: i na cmentarzach, i wokół kościołów. Zapewne w niektórych przypadkach było to jakoś uzasadnione, ale wydaje mi się, że najczęściej nie przysłużyło się to dobrze tym zabytkowym zespołom.

Reklama

– Co cieszy, a co martwi w obecnej rzeczywistości?

– Cieszy, że wiele parafii dba o swoje kościoły i widać, że leży to na sercu zarówno proboszczom, jak i parafianom. Mają przeświadczenie i świadomość posiadania czegoś cennego, o co trzeba dbać. Ale zdarzają się też problemy, na przykład związane z wystrojem kościoła. Kościół żyje i zmienia się, pojawiają się nowe obiekty, obrazy, figury, nie zawsze stoją one na wysokim poziomie artystycznym, to jest czasami ból. Takim polem wyjątkowo trudnym jest budowa nowych kościołów i ich wystrój. Tu jest sporo do zrobienia, a wiąże się to przecież z kosztami, współpracą z artystami i jakąś koncepcją całości. Te sprawy są też zwykle konsultowane z Wydziałem Sztuki i Architektury naszej diecezji, przy którym działa również komisji złożona z artystów, historyków sztuki i liturgistów. Na naszym terenie jest poza tym kilka ciekawych kościołów z polichromiami i wyposażeniem z lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych, a te realizacje są czasem niesłusznie niedoceniane przez parafian czy proboszczów, dlatego staram się w takich przypadkach, na ile potrafię, ukazywać ich wartość w nadziei uchronienia przed ewentualnym zniszczeniem.

– Na Podkarpaciu są cenne obiekty architektury drewnianej, ale czasami takie obiekty przegrywały z potrzebą parafian posiadania nowego kościoła.

– Wiele jest takich parafii, gdzie nowy kościół, większy, betonowy czy murowany stoi obok starej, drewnianej świątyni. Ale na szczęście te wcześniejsze budowle zwykle nie są zaniedbane, proboszczowie starają się o fundusze na konserwację, poza tym bywają one użytkowane: odbywają się tam np. ceremonie ślubne oraz inne Msze i nabożeństwa, są też udostępniane turystom. Ochrona zabytków i konserwacja to stała troska, ale też radość, kiedy obiekt zostanie uratowany, odnowiony i dalej może służyć wiernym.

2018-02-22 10:40

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Stara Wieś i Mikuszowice – sakralne perły w ramach EDD

Niedziela bielsko-żywiecka 36/2018, str. III

[ TEMATY ]

zabytki

PB

Scena męczeństwa św. Barbary namalowana w Mikuszowicach

Scena męczeństwa św. Barbary namalowana w Mikuszowicach

Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego w Starej Wsi oraz dedykowana św. Barbarze świątynia w Mikuszowicach Krakowskich to sakralne obiekty wybrane w naszej diecezji do zwiedzania w ramach Europejskich Dni Dziedzictwa. Inauguracja projektu „Otwarte kościoły” w województwie śląskim odbyła się 8 września w XVI-wiecznym drewnianym kościele w Starej Wsi. W programie znalazły się m.in. konferencje ukazujące związku sztuki w służbie niepodległości, pokaz lekcji i kaligrafii w Etnograficznej Izbie Regionalne oraz piknik z licznymi atrakcjami. Więcej o tym wydarzeniu napiszemy w kolejnych numerach.

CZYTAJ DALEJ

Dziś Wielki Czwartek – początek Triduum Paschalnego

[ TEMATY ]

Wielki Czwartek

Pio Si/pl.fotolia.com

Od Wielkiego Czwartku Kościół rozpoczyna uroczyste obchody Triduum Paschalnego, w czasie którego będzie wspominać mękę, śmierć i zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa. W Wielki Czwartek liturgia uobecnia Ostatnią Wieczerzę, ustanowienie przez Jezusa Eucharystii oraz kapłaństwa służebnego.

Wielki Czwartek jest szczególnym świętem kapłanów. Rankiem, jeszcze przed wieczornym rozpoczęciem Triduum Paschalnego, ma miejsce szczególna Msza św. Co roku we wszystkich kościołach katedralnych biskup diecezjalny wraz z kapłanami (nierzadko z całej diecezji) odprawia Mszę św. Krzyżma. Poświęca się wówczas krzyżmo oraz oleje chorych i katechumenów. Przez cały rok służą one przy udzielaniu sakramentów chrztu, święceń kapłańskich, namaszczenia chorych, oraz konsekracji kościołów i ołtarzy. Namaszczenie krzyżem świętym oznacza przyjęcie daru Ducha Świętego.. Krzyżmo (inaczej chryzma, od gr. chrio, czyli namaszczać, chrisis, czyli namaszczenie) to jasny olej z oliwek, który jest zmieszany z ciemnym balsamem.

CZYTAJ DALEJ

Kościoły z całej Polski biorą udział w tegorocznej edycji Nocy Konfesjonałów

2024-03-29 11:56

[ TEMATY ]

noc konfesjonałów

Karol Porwich/Niedziela

W Wielkim Tygodniu w 100 kościołach księża będą spowiadać do północy lub przez całą noc w ramach 14. edycji nocy konfesjonałów. Akcja ma umożliwić spowiedź wiernym, którzy z różnych powodów nie mogą w dzień przystąpić do sakramentu pokuty i pojednania.

Udział w akcji Noc Konfesjonałów polega na zorganizowaniu dodatkowej spowiedzi w Wielkim Tygodniu i zgłoszeniu udziału kościoła w serwisie nockonfesjonalow.pl - poinformował w komunikacie przekazanym w czwartek PAP koordynator akcji ks. Grzegorz Adamski.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję