Reklama

Kościół nad Odrą i Bałtykiem

Obchody 100-lecia Powstania Wielkopolskiego w Szczecinie

Niedziela szczecińsko-kamieńska 10/2019, str. VII

[ TEMATY ]

rocznica

Powstanie Wielkopolskie

Zygmunt Piotr Cywiński

Pod tablicą w kościele garnizonowym pw. św. Wojciecha

Pod tablicą w kościele garnizonowym pw. św. Wojciecha

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Reklama

Dnia 27 grudnia 1918 r. wybuchło w Poznaniu powstanie przeciwko zaborczej pruskiej władzy. W przeddzień do miasta przybył światowej sławy polski pianista Ignacy Paderewski, witany entuzjastycznie przez wielotysięczne tłumy rodaków. Zrywanie flag przez Niemców, którymi Polacy udekorowali miasto, stało się powodem do wymiany pierwszych strzałów i rozpoczęcia między nimi walk o stolicę Wielkopolski. 6 stycznia Poznań stał się wolny od zaborcy. Wkrótce zryw niepodległościowy rozszerzył się na całą Wielkopolskę i był zwycięski dla strony polskiej. Na sukces Powstania Wielkopolskiego złożyło się kilka czynników. Państwa centralne (Niemcy i Austria) wojnę przegrały i były osłabione po czterech latach walk I wojny światowej. Na arenie międzynarodowej sprawnie działała polska dyplomacja różnych opcji politycznych. Polskie stowarzyszenia przekształciły się w organizacje o charakterze zbrojnym, struktury te stały się siłą. Polacy angażowali się w budowę administracji okupanta, rugując z niej Niemców i przejmując ją. Dzięki działaniom Naczelnej Rady Ludowej powstanie nie wybuchło przedwcześnie, lecz wówczas, gdy była już gotowość i mobilizacja powstańców. Na jego czele stanęli doświadczeni dowódcy wojskowi, którzy poprowadzili do walki zaangażowanych ochotników. Starannie przygotowane i przeprowadzone postawiło państwa zachodnie przed faktem dokonanym, musiały przystać na włączenie tego regionu do Państwa Polskiego.

W Szczecinie główne obchody 100. rocznicy wybuchu Powstania Wielkopolskiego odbyły się 27 grudnia 2019 r. To jedyne w pełni udane powstanie pozostaje tutaj w pamięci także dzięki temu, że jego żołnierze osiedlili się w latach czterdziestych na terenie Pomorza Zachodniego, biorąc udział w jego zagospodarowaniu. A w Szczecinie istnieje Koło Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego (TPPW) i ono było organizatorem obchodów. Jego członkowie i sympatycy spotkali się przy dwóch z trzech tablic edukacyjno-pamiątkowych znajdujących się w naszym mieście. Pierwsza z nich znajduje się na ul. Powstańców Wielkopolskich nr 72 i umieszczona jest z prawej strony bramy wjazdowej do Samodzielnego Publicznego Szpitala Klinicznego nr 2 Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego. Złożono tam wiązanki kwiatów i zatknięto flagi powstańców – czerwone z białym orłem. Potem w kościele garnizonowym pw. św. Wojciecha odprawiona została Msza św. w intencji wszystkich poległych i zmarłych powstańców wielkopolskich. Bezpośrednio po niej złożono kwiaty i zatknięto flagi w kruchcie kościoła. Znajduje się tam tablica z napisem „Dla upamiętnienia Czynu Zbrojnego Powstańców Wielkopolskich 1918-1919”.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Reklama

Członkowie i sympatycy Szczecińskiego Koła Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego odbyli też uroczyste spotkanie w Starej Komendzie przy pl. Batorego 3. W tegorocznych obchodach wzięli udział reprezentanci ugrupowania „Patriotyczny Szczecin”, Klubów RODŁO Szczecin i Berlin, Klubów Gazety Polskiej Szczecin i Berlin-Brandenburg oraz Związku Polaków w Niemczech.

„TPPW istnieje od 30 stycznia 1989 r. i zrzesza pasjonatów, których celem jest krzewienie wiedzy i kultywowanie pamięci o zwycięskim Powstaniu Wielkopolskim, w wyniku którego do Macierzy powróciły ziemie stanowiące kolebkę państwa polskiego. Celem TPPW jest również popularyzowanie wśród młodego pokolenia Polaków wartości, które przyświecały bohaterskim czynom i życiu powstańców. Towarzystwo to faktycznie zrzesza wielu potomków powstańców, którzy chcą przekazywać swoim dzieciom i wnukom pamięć i pamiątki po powstaniu” – mówi stojący na czele szczecińskiego Koła TPPW Andrzej Lindecki. I dodaje, że „zryw niepodległościowy Powstania Wielkopolskiego był kluczowy w kontekście kształtu zachodniej granicy II Rzeczpospolitej. Tam dokąd żołnierz wielkopolski dotarł, tam po prostu ukształtowała się granica, wywalczone ziemie złączyły się z Macierzą”.

W Szczecinie istnieje jeszcze jedna tablica pamiątkowa. Znajduje się na ścianie budynku szkolnego przy ul. Dunikowskiego 1. Jest pamiątką po zlikwidowanej Szkole Podstawowej nr 30 im. Powstańców Wielkopolskich. Upamiętniała nadanie szkole tego imienia w 60. rocznicę jego wybuchu, odsłonięto ją 27 grudnia 1976 r. Niestety, reorganizacja sieci szkolnej w mieście sprawiła, że tak zaszczytnego patrona dzisiaj żadna placówka nie posiada. Tak wiele naszych szkół do dzisiaj pozostaje tylko z numerem. Czy to im wystarcza? Może któraś z tych bezimiennych zdecyduje się na przyjęcie zaszczytnego imienia Powstańców Wielkopolskich? Jej uczniowie otrzymaliby trwałe i mocne wzorce do naśladowania.

2019-03-06 10:19

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Miasta i ludzie zabranych szans

Sandomierz miał być stolicą Centralnego Okręgu Przemysłowego w II Rzeczypospolitej, zaś mała Irenka bardzo już chciała iść do pierwszej klasy. 1 września 1939 r. jej marzenia legły pod niemieckimi bombami, zaś 17 września, na 7. urodziny dziewczynki, weszli Sowieci

W niecały rok po zakończeniu I wojny światowej Sandomierz był jednym z raczej prowincjonalnych, powiatowych miast województwa kieleckiego. Działania wojenne, które się przez niego przetoczyły, zostawiły na nim swój nader widoczny ślad i prawie całkowicie zatrzymały jego rozwój. Miasto w tamtym czasie było znacznie wyludnione – zostało w nim zaledwie 6 tys. mieszkańców, daleko też było mu do tego, by instytucje społeczno-kulturalne czy oświatowe działały w nim na takim poziomie, do którego aspirowały. Jednak moment odzyskania przez Polskę niepodległości stał się iskrą, która zapaliła ludzi do wzmożonego wysiłku o taki kraj, w jakim chcieliby mieszkać. Tak właśnie było z Sandomierszczyzną, która z miesiąca na miesiąc, a potem z roku na rok stawała się prężnie działającym lokalnym ośrodkiem i perłą w tej części kraju. Nie mogło to zostać niezauważone: właśnie Sandomierz miał leżeć w samym sercu zamyślonego przez wicepremiera ds. ekonomicznych i ministra skarbu Eugeniusza Kwiatkowskiego Centralnego Okręgu Przemysłowego i być jego stolicą. Tak się nie stało. Zaatakowana przez III Rzeszę bez wypowiedzenia wojny i walcząca w osamotnieniu II Rzeczypospolita jeszcze się nie otrząsnęła po szoku, jakim był dla niej 1 września 1939 r. i dni następne wraz z bombardowaniem Wielunia, ostrzeliwaniem Westerplatte z pancernika Schlezwig-Holstein, obroną Poczty Polskiej w Gdańsku, gdy 17 września wschodnią granicę kraju przekroczyła Armia Czerwona. Pokonane przez Wehrmacht i Luftwaffe miasta broczyły krwią swoich cywilów i gruzami budynków. I choć sam Sandomierz – jeśli chodzi o zabudowę – nie ucierpiał tak podczas II wojny światowej jak wcześniej, to definitywnie została skradziona jemu i innym miastom regionu szansa na bezprecedensowy w swojej historii rozwój.
CZYTAJ DALEJ

W Barcelonie beatyfikacja Lycariona Maya. Chciał być bratem wszystkich

2025-07-11 17:18

[ TEMATY ]

beatyfikacja

Barcelona

Vatican Media

Brat Lycarion May, marysta

Brat Lycarion May, marysta

Kardynał Marcello Semeraro, prefekt Dykasterii Spraw Kanonizacyjnych, będzie przewodniczył jutro, 12 lipca, Mszy Świętej, podczas której młody szwajcarski zakonnik, wychowawca ubogich w Hiszpanii, zamordowany w czasie rewolt ludowych w 1909 roku, zostanie wyniesiony na ołtarze. Głosił braterstwo w świecie pełnym konfliktów.

„Aby udać się do Pueblo Nuevo, trzeba być gotowym oddać życie”. Tak mawiał Lycarion May (z domu François Benjamin), brat marysta, który 12 lipca, zostanie beatyfikowany w Barcelonie, w Hiszpanii. Uroczystość odbędzie się w południe w kościele św. Franciszka Salezego i będzie jej przewodniczył w imieniu Papieża kardynał Marcello Semeraro.
CZYTAJ DALEJ

Kolejny dzień początku końca

2025-07-12 07:23

[ TEMATY ]

Samuel Pereira

Materiały własne autora

Samuel Pereira

Samuel Pereira

Minęło sześć tygodni od przegranej obozu rządzącego w wyborach prezydenckich. Sześć tygodni politycznego bezruchu, gorączkowego przeczesywania własnych szeregów i tępego wpatrywania się w sufit w poszukiwaniu „planu B”. Miało być nowe otwarcie. „Jeszcze tylko Pałac” – mówili. A tymczasem Pałac przejęty, prezydent Karol Nawrocki za niecały miesiąc zostanie zaprzysiężony, a Koalicja 13 grudnia stanęła – nie w miejscu, ale w martwym punkcie. Zacięcie, brak pomysłu, brak wizji, brak przyszłości.

Porażka z Nawrockim zaskoczyła ich nie dlatego, że była „niemożliwa”. Zaskoczyła dlatego, że nie przewidzieli żadnego scenariusza poza zwycięstwem. I zamiast zmierzyć się z pytaniem „dlaczego przegraliśmy?”, wpadli w histerię. Najpierw – jak ujawniła Interia – Donald Tusk miał naciskać na marszałka Hołownię, by ten zablokował objęcie urzędu przez nowego prezydenta. De facto zamach stanu: „uśmiechnięty”, wsparty dywizją autorytetów prawniczych i gadających głów w mediach, ale jednak zamach. Gdy Hołownia – na szczęście – odmówił, w zanadrzu pojawił się nowy pomysł, czysto PR-owy: rekonstrukcja rządu. Kolejna zagrywka taktyczna w miejsce strategii. Jakby przesuwanie tych samych figur na tej samej planszy mogło nagle zmienić wynik gry.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję