Reklama

Niedziela Rzeszowska

Kresy – Śladami wielkich Polaków

Krym – Śladami Adama Mickiewicza (2)

Niedziela rzeszowska 28/2019, str. IV

[ TEMATY ]

Adam Mickiewicz

Mirek i Magda Osip-Pokrywka

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Dziś nasza kresowa wyprawa wiedzie na Krym śladami podróży Adama Mickiewicza. Poeta po procesie Filaretów w Wilnie został zesłany w głąb Rosji. Lata 1824-29 spędzi w: Petersburgu, Odessie i Moskwie. Mieszkając w Odessie, Mickiewicz prawdopodobnie kilka razy odwiedził Krym. Ta najbardziej znana i najdłuższa wyprawa miała miejsce latem i jesienią 1825 r. Wiadomo, że wówczas poeta udał się na Krym promem w towarzystwie gen. Jana Witta, Karoliny Sobańskiej z Rzewuskich i jej męża Hieronima Sobańskiego. Literackim owocem z tej podróży były cykl „Sonetów krymskich”, jednak nie wiadomo, czy te utwory powstały na Krymie, później w Odessie, a może dopiero w Moskwie, gdzie zostały opublikowane w 1826 r. „Kto poetę chce zrozumieć, musi pójść w kraj poety”, takie motto dał Mickiewicz sonetom. Zatem wyruszając w wędrówkę krymskimi śladami Mickiewicza, będziemy podpierać się frazami z poszczególnych utworów.

„Już wstążkę pawilonu wiatr zaledwie muśnie/Cichymi gra piersiami rozjaśniona woda;/Jak marząca o szczęściu narzeczona młoda./Zbudzi się, aby westchnąć, i wnet znowu uśnie [...] O morze!” (źródło: Mickiewicz A., Sonety krymskie: Cisza morska. Na wysokości Tarkankut). Pierwszym widokiem dla płynących w kierunku Krymu od strony Akremanu jest jak niegdyś latarnia morska na Przylądku Tarchankuckim. 42-metrowa konstrukcja z lustrem świetlnym na szczycie od 1816 r. jest kluczowym punktem żeglarskiej nawigacji.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

„[...] Tam nie patrz! tam spadła źrenica./Jak w studni Al-Kahiru o dno nie uderza./I ręką tam nie wskazuj – nie masz u rąk pierza;/I myśli tam nie puszczaj, bo myśl jak kotwica” (źródło: Mickiewicz A., Sonety krymskie: Droga nad przepaścią w Czufut-Kale. Mirza i Pielgrzym). W takich niedostępnych miejscach zakładano bizantyjskie klasztory, później rozrastające się do skali miasta. Najlepszym tego przykładem jest Czufut-Kale, które usytuowano na szczycie masywu górującego ponad 200 metrów nad dnem doliny.

Reklama

„W środku sali wycięte z marmuru naczynie/To fontanna haremu, dotąd stoi cało. I perłowe łzy sącząc, woła przez pustynie:/Gdzież jesteś, o miłości, potęgo i chwało!” (źródło: Mickiewicz A., Sonety krymskie: Bakczysaraj). Pałac Chanów w Bakczysaraju to najcenniejszy zabytek Krymu, wpisany na Listę UNESCO. Najstarszym budynkiem całego kompleksu jest Wielki Meczet, najważniejsza świątynia Tatarów krymskich. Mickiewicz w swym sonecie wspomina o Fontannie Łez, która pochodzi z grobowca Dilary Bikecz, żony chana Kerim Gireja. Według jednego z podań miała ona być Polką – Marią Potocką, wziętą przez Tatarów w jasyr.

Krym to bogactwo krajobrazów i różnorodność kultur. Są tu stepy, góry, urwiste zbocza opadające wprost do morza, sielankowe laguny, długie piaszczyste plaże i niemal subtropikalna zieleń. Kulturowa mozaika od stuleci jest wpisana w tę ziemię. Rosjanie, Ukraińcy, Tatarzy, Ormianie, Karaimi, Żydzi, Romowie, Czesi, Polacy, a dużo wcześniej Grecy, Rzymianie i Bizantyjczycy. Dziś pozostaje nam ubolewać, że ze względu na konflikt rosyjsko-ukraiński, ten niezwykle ciekawy rejon wybrzeża Morza Czarnego jest trudno dostępny dla zwykłego turysty.

2019-07-10 09:42

Ocena: +2 -2

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Feniks z popiołów

Jedno z piękniejszych miast Europy – taka była opinia o Dreźnie jeszcze kilkadziesiąt lat temu. Nadal jest piękne, ale... inaczej. Ostatnia wojna wiele zmieniła.

Drezno w Niemczech, nazywane perłą baroku albo Florencją nad Łabą, przez lata wprawiało w zachwyt. Dlaczego – opowiedzą obrazy Bernarda Bellotta, zwanego Canalettem, doskonale znanego w Polsce z obrazów przedstawiających Warszawę. Pokazuje on Drezno, które nie tylko w epoce baroku musiało być jednym z najpiękniejszych wówczas miast.

CZYTAJ DALEJ

Irlandczycy bronią matek i nie chcą zmiany definicji rodziny

2024-03-27 17:17

[ TEMATY ]

rodzina

Adobe Stock

Zdecydowana większość Irlandczyków opowiedziała się przeciw poszerzeniu definicji rodziny i usunięciu z irlandzkiej konstytucji istotnego zapisu o powadze macierzyństwa. Tamtejsi katolicy mówią o „wielkim zwycięstwie zdrowego rozsądku”.

Blisko 68 procent Irlandczyków odrzuciło w niedawnym referendum rządowy plan poszerzenia definicji rodziny o tzw. „trwałe związki”. Druga poprawka proponowała usunięcie z konstytucji zapisu, że kobiety, które nie podejmują zatrudnienia z uwagi na wychowywanie dzieci, nie powinny być zmuszane do podjęcia pracy. Decyzje zaskoczyły tak polityków, jak i lewicowe organizacje, bowiem sondaże pokazywały poparcie dla obu tych zmian.

CZYTAJ DALEJ

Ponad 50 tysięcy widzów w polskich kinach na pokazach 4. sezonu "The Chosen"

2024-03-28 11:39

[ TEMATY ]

„The Chosen”

Materiały promocyjne/thechosen.pl

Serial o Jezusie z kolejnym sukcesem. W polskich kinach 4. sezon zebrał ponad 50 000 widzów, a licznik wciąż rośnie. Kolejne odcinki serialu, co stało się całkowitym fenomenem w branży filmowej, wciąż wyświetlane są w kinach.

Poza repertuarowym wyświetlaniem w kinach, również społeczność ambasadorów serialu organizuje w całej Polsce pokazy grupowe, które nierzadko mają sale zajęte do ostatnich miejsc. W wielu miejscowościach można wybrać się na taki pokaz czy to do kina sieciowego, lokalnego czy domu kultury. Kina widząc ogromne zainteresowanie same wstawiają do repertuaru kolejne odcinki lub powtarzają wyświetlanie od 1 odcinka. Już pojawiają się pierwsze całodzienne maratony z 4. sezonem.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję