Reklama

Nieznani „Kamieniarze”

Z kręgu działaczy narodowo-katolickich i akademickich została podjęta w idea włączenia akademików do corocznego pielgrzymowania na Jasną Górę.

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Reklama

Jedną z najciekawszych organizacji katolickich, powstałych i działających w II Rzeczypospolitej, a konkretnie w Warszawie, było stowarzyszenie Katolicka Młodzież Narodowa (KMN), której członkowie nazywani byli Kamieniarzami. Jej początki sięgają czasu po zamachu majowym (1926 r.), kiedy to w łonie Stowarzyszenia Katolickiej Młodzieży Akademickiej „Odrodzenie”, w jego warszawskim kole, doszło do rozłamu. Początkowo wystąpiła z niego grupa bodaj kilkudziesięciu członków, bardzo aktywnych i młodszych działaczy od ówczesnego kierownictwa na czele z Antonim Chacińskim (ten zaczynał studia jeszcze przed I wojną światową, a rozłamowcy już w II RP). Do grupy tej należeli m.in. Stanisław Brzeziński, Czesław Strzeszewski czy Janusz Pajewski. Powody rozłamu były liczne; pierwszym z nich było wyrzucenie z „Odrodzenia” zasłużonej działaczki – Anny Drużbackiej, która stała w opozycji do ówczesnych władz stowarzyszenia. Drugim powodem był konflikt pokoleniowy. Wydaje się jednak, że najważniejszym powodem był spór na tle ideowym, mający także podłoże polityczne. Zamach majowy i bierność środowisk akademickich związanych z chadecją, czyli wspomnianym Antonim Chacińskim, wzmógł krytykę skierowaną przez młodszych, którzy byli związani politycznie z Młodzieżą Wszechpolską i podzielającą jej poglądy na temat nacjonalizmu czy też na temat zaangażowania się młodzieży akademickiej i dawania świadectwa wobec zła, które stało się faktem za sprawą zamachowców z maja, de facto socjalistów. Chodziło zatem o definicję patriotyzmu i o dyskusję na temat postawy katolika wobec zła dziejącego się w przestrzeni publicznej. Spór dotyczył także chadecji, której przedstawiciele mieli rzekomo wpływ na zarząd „Odrodzenia”, a których bierność irytowała młodych studentów o poglądach narodowych, krytykowanych z kolei za wykorzystywanie religii do budowania postaw politycznych i poglądów nacjonalistycznych.

W efekcie, najpóźniej w listopadzie 1926 r. (a być może już wcześniej, we wrześniu), w Warszawie powstało stowarzyszenie Katolicka Młodzież Narodowa na czele ze Stanisławem Brzezińskim. Ich siedzibą stał się Dom Katolicki przy Krakowskim Przedmieściu 1, przy kościele Świętego Krzyża. Tutaj też mieściła się redakcja pisma Młodzież Katolicka, której redaktorami byli de facto członkowie KMN. W ciągu pierwszych 3 lat z różnych stron podejmowano próby zażegnania sporu między „Odrodzeniem” a KMN, co w 1929 r. skutkowało ponownym wchłonięciem części działaczy do KSMA „Odrodzenie”; na łono organizacji powrócili m.in. Strzeszewski i Pajewski, a Chaciński w końcu ustąpił, przechodząc do tzw. senioratu. W KMN obok starszych kolegów i koleżanek pojawili się młodsi działacze na czele m.in. z Michałem Słomińskim, synem prezydenta Warszawy – Zygmuntem, powstańcem warszawskim, Andrzejem Ruszkowskim, późniejszym profesorem uczelni katolickich w Peru i w Kanadzie, czy też Władysławem Pieńkowskim, architektem, twórcą takich świątyń stołecznych, jak kościół św. Michała czy dominikańskiej świątyni na Służewie. Do grona wybitnych działaczy KMN zaliczymy także m.in. Wojciecha Dłużewskiego, który, obok Pieńkowskiego, był głównym organizatorem słynnej pielgrzymki i ślubowań młodzieży akademickiej na Jasną Górę z 24 maja 1936 r., a po wojnie został współtwórcą na emigracji „Veritasu”. Lista jest oczywiście dużo dłuższa. Większość działaczy KMN podzielała poglądy narodowe, wywodziła się jednocześnie z Obozu Wielkiej Polski i powstałego 14 kwietnia 1934 r. Obozu Narodowo-Radykalnego ABC na czele z Janem Mosdorfem.

To właśnie z tego kręgu działaczy narodowo-katolickich i akademickich, w tym z KMN, została podjęta w 550. rocznicę obecności obrazu Matki Bożej Częstochowskiej w Polsce (1932 r.) idea włączenia akademików do corocznego pielgrzymowania na Jasną Górę, podchwycona przez bp. Antoniego Szlagowskiego i ks. Edwarda Szwejnica. Jednym ze skutków pielgrzymek były powołanie Centralnego Komitetu Pielgrzymki Jasnogórskiej i słynna uroczystość w dniu 24 maja 1936 r. – zaślubin studentów II RP z Matką Bożą Królową Korony Polskiej.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2021-04-20 11:14

Oceń: +1 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Kard. Re: módlmy się o dobry i zgodny wybór papieża

2025-05-07 10:50

[ TEMATY ]

konklawe

PAP/EPA/ALESSANDRO DI MEO

W intencji dobrego wyboru 267 Biskupa Rzymu modlili się dzisiaj kardynałowie, biskupi, duchowieństwo i wierni podczas Mszy św. „Pro eligendo Romano Potifice” w bazylice watykańskiej. Celebracji przewodniczył Dziekan Kolegium Kardynalskiego, 91-letni kard. Giovanni Battista Re.

W modlitwie kolekty celebrans prosił: „Boże, który jesteś odwiecznym Pasterzem i z ojcowską troską prowadzisz swoją owczarnię, obdarz swój Kościół pasterzem, który będzie Tobie miły świętością życia, czujny i troskliwy w opiece nad Twoim ludem”.
CZYTAJ DALEJ

Watykan: zniszczono Pierścień Rybaka i pieczęcie pontyfikatu papieża Franciszka

Podczas dwunastej kongregacji generalnej Kolegium Kardynalskiego, ostatniej przed rozpoczęciem konklawe, anulowano Pierścień Rybaka i pieczęcie pontyfikatu papieża Franciszka, umieszczając na nich krzyż - poinformował dyrektor Biura Prasowego Stolicy Apostolskiej, Matteo Bruni.

Podczas spotkania kardynałów odczytano również oświadczenie-apel o zawieszenie broni w strefach wojennych. Zapytany przez dziennikarzy o sprawę kenijskiego kardynała Johna Ndje, który w wywiadzie oświadczył, że nie jest chory, ale nie został wezwany na konklawe, Bruni przypomniał, że „kardynałowie elektorzy nie potrzebują wezwania, aby się stawić, ponieważ są dopuszczeni do konklawe z mocy prawa. W niektórych przypadkach to dziekan Kolegium Kardynałów sprawdza za pośrednictwem nuncjatury, czy kardynał może przybyć, czy też nie. W tym przypadku taka interwencja miała miejsce i odpowiedź była negatywna” - stwierdził rzecznik Watykanu.
CZYTAJ DALEJ

Nabożeństwa majowe: modlitwa, która przetrwała wieki

2025-05-07 14:52

[ TEMATY ]

litania loretańska

Karol Porwich/Niedziela

Maj od wieków zajmuje wyjątkowe miejsce w duchowości katolickiej jako miesiąc szczególnie poświęcony Matce Bożej. Nabożeństwa majowe - tzw. „majówki” - wpisały się na stałe w religijny pejzaż Polski, odbywając się wieczorami w świątyniach, przy kapliczkach, grotach i przydrożnych figurach. Ich centralnym punktem pozostaje Litania Loretańska, której wezwania przez wieki pogłębiały maryjne przeżywanie wiary.

Choć źródła maryjnej pobożności sięgają V wieku na Wschodzie, dopiero na przełomie XIII i XIV wieku miesiąc maj zaczęto na Zachodzie poświęcać Maryi - głównie z inicjatywy króla Hiszpanii Alfonsa X, który zachęcał wiernych do wspólnej modlitwy przy figurach Matki Bożej. Tradycja ta szybko się rozprzestrzeniła, a swój rozwój zawdzięczała także postępowi technicznemu - drukowane modlitewniki, jak „Maj duchowy” z 1549 roku, popularyzowały majowe formy kultu jako odpowiedź na kryzys Reformacji.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję