Reklama

Niedziela Sosnowiecka

Bogactwo lokalnej tożsamości

Na wolbromskim Rynku można oglądać wystawę Było sobie miasteczko. Wolbrom przygotowuje się do obchodów 700-lecia lokacji miasta.

Niedziela sosnowiecka 30/2021, str. VI

[ TEMATY ]

diecezja sosnowiecka

Wojciech Szota

Wystawa na Rynku w Wolbromiu

Wystawa na Rynku w Wolbromiu

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Ekspozycja prezentuje reprodukcje archiwalnych dokumentów, pocztówek i zdjęć Wolbromia do 1945 r., przedstawiających najważniejsze elementy miasta, stanowiące o jego rozwoju – informuje Ireneusz Mudyń, prezes Stowarzyszenia Kulturalno-Oświatowego w Wolbromiu, czyli głównego organizatora wystawy. Jej celem jest wzmocnienie lokalnej tożsamości przez przypomnienie wielokulturowej historii miasta.

– Wolbrom to przede wszystkim ludzie, którzy na przestrzeni wieków osiedlali się tutaj w poszukiwaniu lepszego życia. To nasza wspólna historia i pamięć. Sięgamy do przeszłości, która stanowi ważny i trwały element naszego dziedzictwa kulturowego – opowiada kurator i jeden z inicjatorów powstania wystawy Radosław Kuś. – Nasze miasto to miejsce, które wywołuje w nas wiele emocji i wspomnień: rodzinnego domu, dorastania, szkoły, pracy i codziennego życia. To także przestrzeń historyczna: królewskie miasto – civitas Wolwrami, którego początki sięgają pierwszej połowy XIV wieku. To również nasze „jutro”, potencjał, którego rozwój zależy od nas samych, zarówno w wymiarze indywidualnym, jak i całej zbiorowości – przypomina Radosław Kuś.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Niestety, nie zachował się do naszych czasów przywilej lokacji miasta na prawie magdeburskim. Wiele dotychczasowych opracowań jako początek miasta wskazuje rok 1321. Nowsze publikacje (prof. Feliksa Kiryka oraz prof. Andrzeja Pankowicza) przesuwają datę powstania miasta do 1327 r. Najnowsze badania historyków z Polskiej Akademii Nauk, którzy opracowują Słownik Historyczno-Geograficzny Małopolski w Średniowieczu, pozwalają przypuszczać, iż formalna lokacja miasta, czyli kontrakt pomiędzy panującym władcą a zasadźcą, którym był Wolfram, nastąpiła pomiędzy 1327 a 1337 r., czyli pod koniec panowania króla Władysława I Łokietka lub na początku panowania jego syna, Kazimierza III Wielkiego. – Wolbrom był miastem królewskim, które rozwijało się dzięki licznym przywilejom wydawanym i potwierdzanym przez kolejnych monarchów. Do naszych czasów zachowały się przechowywane obecnie w Archiwum Głównym Akt Dawnych w Warszawie dwa dokumenty: króla Stefana I Batorego z 1585 r., w którym władca na prośbę wolbromskiego samorządu dokonał potwierdzenia wydanych przez jego poprzedników, to jest króla Kazimierza IV Jagiellończyka oraz Zygmunta I Starego, przywilejów dla miasta Wolbromia. Podobny w treści dokument został wystawiony w 1633 r. przez króla Władysława IV Wazę – mówi Ireneusz Mudyń.

– Miasto miało charakter kupiecko-rzemieślniczy (dominowali w nim szewcy i garbarze), a o jego dobrobycie w okresie staropolskim decydowało strategiczne położenie na przecięciu się ważnych szlaków handlowych. Centrum miasta skoncentrowane było wokół rynku, na którym organizowane były cotygodniowe targi oraz wokół kościoła parafialnego pw. św. Katarzyny Aleksandryjskiej, przy którym istniała szkoła, bractwa religijne oraz szpital dla ubogich. Od XVII wieku obserwowany jest upadek gospodarczy Wolbromia. W 1628 r. król Zygmunt III Waza wyraził zgodę na objęcie podupadającej materialnie parafii przez Zakon Kanoników Regularnych Laterańskich z klasztoru Bożego Ciała na krakowskim Kazimierzu. Z inicjatywy zakonników doszło do rozbudowy kościoła parafialnego. W 1638 r., na tak zwanym przedmieściu łobzowskim, ze środków przekazanych w testamencie przez ks. Marcina Wolbrama, zbudowano modrzewiowy kościół pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny. Pełnił on funkcję świątyni szpitalnej dla znajdującego się obok przytułku dla ubogich – opowiada Ireneusz Mudyń.

2021-07-20 10:24

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

W DIECEZJALNYM ARS

[ TEMATY ]

relikwie

sanktuarium

Czeladź

św. Jan Maria Vianney

diecezja sosnowiecka

Piaski

Matka Boża Bolesna

ks. Tomasz Zmarzły

Wizerunek św. Jana Marii Vianneya czczony w sanktuarium w Czeladzi

Wizerunek św. Jana Marii Vianneya czczony w sanktuarium w Czeladzi

Na terytorium diecezji sosnowieckiej wyjątkowym miejscem jest sanktuarium św. Jana Marii Vianneya w Czeladzi-Piaskach. Minęło pięć lat od oficjalnego erygowania sanktuarium przez biskupa sosnowieckiego Grzegorza Kaszaka. W tym roku, 8 maja, mija 234. rocznica urodzin św. Proboszcza z Ars.

Wszystko zaczęło się od utworzenia na tym terenie kopalni należącej do francuskiego Towarzystwa Bezimiennego Kopalń Węgla „Czeladź”. Przy niej utworzono osiedle patronackie Piaski. Robotnicy zamieszkujący tam terytorialnie przynależeli do parafii pw. Świętej Trójcy w Będzinie. Pierwszym miejscem kultu była kaplica w Domu Zbornym na kopalni. Kościół o cechach neoromańskich wybudowany został staraniem pierwszego proboszcza ks. Zygmunta Boratyńskiego, z fundacji francuskiego Towarzystwa Bezimiennego Kopalń Węgla „Czeladź” oraz pracowników kopalni „Czeladź’ w latach 1922-1924. Do powstania kościoła przyczynił się Wiktor Vianney – krewny św. Jana Marii Vianneya. Świątynia powstała w stylu neoromańskim na wzór bazylik budowanych we wczesnym średniowieczu we Włoszech i na południu Francji. Charakteryzuje ten styl oszczędność wzoru, proste bryły geometryczne zestawione są ze sobą z wyraźnym wyróżnieniem każdej z nich. Każda nakryta jest osobnym dachem. Jako wzór posłużył kościół Matki Bożej Najświętszego Serca w Karbonne we Francji, obecnie dzielnicy miasta Brest w Bretanii. Francuska świątynia budowana była w latach 1909-1923, a jej architektem był Jean-Marie Agrall (1846-1926). – Świątynię z zewnątrz licowano blokami betonowymi imitującymi naturalny kamień - porfir o kolorze różowo-rdzawym i jasnobeżowym, naśladując piaskowiec. Dzięki temu przez zestawienie „piaskowcowych detali” uzyskano efekt dwubarwnej kontrastującej elewacji. Gra kolorów została odwrócona w stosunku do domów mieszkalnych, które posiadały czerwone detale i jasne połacie ścian – zauważa Stefania Lazar.
CZYTAJ DALEJ

Zakłócenia na lotniskach w Brukseli, Londynie i Berlinie z powodu cyberataku

2025-09-20 10:50

[ TEMATY ]

lotnisko

Adobe Stock

Minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski oznajmił w sobotę, że nie ma obecnie sygnałów o zagrożeniu dla lotnisk w Polsce.

Atak na firmę Collins Aerospace sparaliżował automatyczne systemy, przez co procedury związane z odprawą pasażerów i wpuszczaniem ich na pokład można było przeprowadzać tylko ręcznie.
CZYTAJ DALEJ

15 lat Pozytywki

2025-09-20 20:09

Magdalena Lewandowska

Siostry Bożego Serca z byłymi i obecnym podopiecznymi Pozytywki.

Siostry Bożego Serca z byłymi i obecnym podopiecznymi Pozytywki.

Klubowe Centrum Aktywności Dzieci i Młodzieży „Pozytywka” świętuje jubileusz 15-lecia.

Siostry ze Zgromadzenia Bożego Serca Jezusa, podopieczni i ich rodziny, wolontariusze, terapeuci i przyjaciele „Pozytywki” najpierw modlili się podczas Eucharystii, której przewodniczył ks. Mariusz Wyrostkiewicz. A później w ogrodzie Sióstr Bożego Serca trwała zabawa, integracja i pyszny poczęstunek. Osoby szczególnie zaangażowane w działalność „Pozytywki” otrzymały pamiątkowe filiżanki z krasnalem Trisomkiem.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję