Człowiek jako istota cielesno-duchowa posługuje się systemem znaków oddziaływujących na zmysły wzroku, słuchu, węchu, smaku, dotyku. Dlatego sposób zachowania, ubioru, mowy i mimiki wskazuje innym na nasze przeżycia, nastroje, wykształcenie, zawód, zainteresowania, osobowość.
Bóg, stwarzając człowieka i wyposażając go w te środki komunikowania, chce, by ich dobrze używał. Sam także posługuje się nimi w historii zbawienia, poprzez wydarzenia i znaki, które przekonują o Jego obecności. Biblijnym obrazem tego faktu jest promieniejąca twarz Mojżesza schodzącego z góry Synaj, który spotykał się z Bogiem (por. Wj 34, 30).
Ludzie przyjmujący orędzie Boga dają temu wyraz swoim zachowaniem, ubiorem, stylem życia. Sekularyzacja oznacza proces zeświecczenia świata, w którym jest coraz mniej znaków obecności Boga. Wieże kościołów zostają przysłonięte przez wysokie wieżowce i budynki banków. Chrześcijanie wycofują się, ulegając atmosferze świeckości. Chodzenie do kościołów zastępuje się rodzinną wizytą w supermarkecie. Zaś niedzielne świętowanie zostaje zastąpione weekendowym wypoczynkiem. Klimat sekularyzmu zamyka człowieka w doczesnym świecie, z którego ten człowiek pragnie uciec w krainę ducha, w miejsce spotkania z Kimś większym.
Właśnie dlatego potrzeba dziś czytelnych znaków obecności Boga na ziemi, aby zapełnić pustkę powstającą w umyśle i sercu współczesnego człowieka. Noszenie habitu, sutanny prowokuje wiele osób do stawiania sobie pytania o istnienie rzeczywistości nadprzyrodzonej i prowadzi do otwierania się serca na działanie Boga. Zbyt łatwa rezygnacja z odróżniania się chrześcijan wynika z lęku przed odważnym wyznawaniem swej wiary, a przecież Chrystus powiedział: „Kto się przyzna do Mnie wobec ludzi, przyzna się i Syn Człowieczy do niego wobec aniołów Bożych” (Łk 12, 8b). Nie dając innym okazji do spotkania znaków obecności Boga, zaniedbuje się nakaz głoszenia Ewangelii (por. Mt 5,14). Życie konsekrowane winno więc mieć coś z zapału męczenników gotowych do oddania własnego życia w imię Chrystusa (por. Łk 12, 4).

Habit zakonny lub sutanna

Sposób kształtowania się stroju osób poświęconych Bogu przechodził różne etapy. Dla mnichów na Wschodzie istotne znaczenie miały wskazania podane przez św. Bazylego Wielkiego, który polecał skromność i ubóstwo w stroju, wskazujące na wyrzeczenie się świata. Na zachodzie wpływ na kształtowanie się stroju osób konsekrowanych miały traktaty poświęcone dziewictwu. Na ten temat pisał Tertulian, św. Hieronim, św. bp Ambroży, który pierwszy podał opis przygotowań dziewicy Ambrozji do konsekracji. Potrzebna była jej szata (znak porzucenia świata), welon, wianek, oliwa do kaganka.
W wyjaśnianiu duchowego znaczenia habitu trzeba odwołać się do znaku krzyża, do męki Chrystusa, do konieczności pokuty, do idei zerwania ze światem, jedności wspólnoty. Tak więc habit, sutanna są cichym, ale wymownym znakiem, którego potrzebuje zsekularyzowany świat i który pragną spotkać liczni chrześcijanie.

Welon

Na Wschodzie noszenie welonu, który zakrywa głowę jest czymś zwyczajnym. Okrywanie głowy przez kobiety jest elementem ochrony przed niewłaściwymi spojrzeniami mężczyzn, gdyż wskazuje na przynależność kobiety do kogoś innego.
Św. Ambroży biskup jako pierwszy podał opis ceremonii zakładania welonu dziewicy poświęconej Bogu. Miało to miejsce w dniu Objawienia Pańskiego 353 r. w Bazylice św. Piotra, gdzie papież Liberiusz przyjął w poczet dziewic konsekrowanych Marcelinę, siostrę Ambrożego. Dziewice poświęcone Bogu zakładają welon jako symbol swej całkowitej przynależności do Boga. W obrzędzie konsekracji dziewic (Ordo Consecratianis Virginum) biskup wręcza welon, mówiąc: „Przyjmij święty welon, znak, że spośród innych kobiet zostałaś wybrana na służbę Chrystusowi i Kościołowi”.
Pisarze wczesnochrześcijańscy nazywali welon ochroną skromności i tarczą przeciwko pociskom nieprzyjaciela duszy. Osoba konsekrowana naznaczona noszonym na głowie welonem wskazuje innym swoją więź z Bogiem, którego głos rozpoznała i odpowiedziała nań ofiarowaniem swego życia.
W zrozumieniu faktu noszenia welonu pomogą doświadczenia Mojżesza. Jaśniejąca twarz Mojżesza przed Bogiem (a zasłonięta dla ludu) jest przypomnieniem dla osób konsekrowanych, że winny podobać się jedynie Bogu i umieć zachowywać skarby Bożej tajemnicy.

Obrączka

Wkładana na serdeczny palec obrączka wykonana ze złota lub srebra wskazuje na osobę zaślubioną, która w wolnej decyzji postanowiła związać się na zawsze z umiłowaną osobą. Ten znak używany w sakramencie małżeństwa został przyjęty w życiu konsekrowanym. Biskup, wręczając obrączkę dziewicy w obrzędzie konsekracji, mówi: „Przyjmij obrączkę, znak zaślubin z Chrystusem”.
Księga obrzędów profesji zakonnej stwierdza, że przekazanie obrączki jest znakiem związku z Chrystusem. W przypadku osób związanych małżeństwem sakramentalnym noszenie obrączki wskazuje, że nie powinien się angażować emocjonalnie w związki z innymi osobami - dotyczy to też osób konsekrowanych.

Krzyż lub medalion

Niektóre instytuty polecają swoim członkom noszenie na habicie znaku przynależności do danej wspólnoty. Noszenie krzyża wskazuje na ukrzyżowanie swego ciała, jego pożądliwości oraz powołanie do uczestnictwa w Chrystusowym dziele odkupienia świata. Zakłada to gotowość do znoszenia trudów życia i podejmowanie aktów pokuty. Osoby konsekrowane, nosząc znak przynależności do Chrystusa, wskazują, że można Boga spotkać i poświęcić Mu swoje życie.
Krzyż jest wyznaniem wiary, jest elementem ewangelizacji w zsekularyzowanym świecie.

Różaniec

Różaniec na pasku przypomina o przymierzu z Bogiem oraz wskazuje na konieczność podtrzymywania więzi ze Zbawicielem i Jego Matką.

Pas lub sznur

Chrystus, wysyłając Apostołów na głoszenie Dobrej Nowiny, powiedział: „Niech będą przepasane biodra wasze i zapalone pochodnie!” (Łk 12, 35). Przepasanie bioder jest także znakiem umocnienia ze strony Boga. Pas, sznur jest symbolem panowania nad swoim ciałem. Ciało winno być poddane duchowi, bo tylko wówczas człowiek jest zdolny do zwyciężania namiętności (por. Ef 2,1-10). Poprzez ascezę i wyrzeczenia osoba konsekrowana pragnie podjąć na serio krzyż Chrystusa, by skutecznie służyć Bogu i ludziom.

Szkaplerz

Szkaplerz to duży kawałek materiału zarzucony na plecy i przód tułowia. Taki duży szkaplerz noszą osoby konsekrowane na wierzchu habitu. Osoby świeckie noszą ukryty szkaplerz jako małe kawałki materiału (Jan Paweł II) lub medalik szkaplerzny. Noszenie szkaplerza stanowi znak obecności Matki Chrystusa i ufności w skuteczność Jej orędownictwa.

Kaptur

Kaptur chroni nie tylko od warunków atmosferycznych, ale jest znakiem pokuty i wewnętrznej klauzury. Zasłaniając wzrok na sprawy obce duchowi zakonnemu, kaptur jest symbolem całkowitego poświęcenia się Bogu.

Piuska lub biret

Noszenie piuski czy biretu oznacza przynależność do kapłaństwa lub stanu zakonnego. Biskupi i arcybiskupi noszą fioletowe, kardynałowie czerwone, papież nosi piuskę białą. Kolor piuski noszonej przez daną osobę określony jest kolorem sutanny lub habitu, który mu przysługuje.