Reklama

Aby Polska była Polską

Wykuskie spotkania trwają

Bogate były tegoroczne uroczystości rocznicowe żołnierzy Świętokrzyskich Zgrupowań Partyzanckich Armii Krajowej „Ponury-Nurt”, które miały miejsce w dniach 18-20 czerwca br., a łączyły się bezpośrednio z 60. rocznicą śmierci mjr. Jana Piwnika ps. „Ponury”.

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Pierwszy dzień rozpoczęto Mszą św. w Bodzentynie oraz licznymi imprezami o charakterze historycznym i kulturalno-oświatowym. Następnego dnia uczestnicy obchodów zebrali się na pamiętnym dla Kielecczyzny Wykusie. Mszy św. polowej przy kapliczce Matki Bożej Bolesnej z Wykusu w intencji śp. Eugeniusza Kaszyńskiego ps. „Nurt” i jego żołnierzy przewodniczył bp Zygmunt Zimowski z Radomia, w asyście m.in. opata z Wąchocka - o. Eustachego Kocika i prałata z Suchedniowa - ks. Józefa Wójcika. Jak zawsze, wręczono też odznaczenia. Odznakę im. „Ponurego” otrzymał Sławomir Sędybył, zastępca komisarza IV Komisariatu Policji w Kielcach. „Ponury” jest patronem świętokrzyskich policjantów. Wcześniej tę odznakę otrzymali: asp. T. Bielat z Pacanowa (pośmiertnie) i sierżanci sztabowi z Kielc: P. Białek, P. Sabowicz. Podczas Mszy św. miało także miejsce ślubowanie studentów Świętokrzyskiego Wydziału Administracji Systemami Bezpieczeństwa WSH w Kielcach.
Od kilkunastu lat w spotkaniach czynny udział biorą organizacje młodzieżowe: Związek Harcerstwa Rzeczypospolitej, Związek Harcerstwa Polskiego, Stowarzyszenie Harcerstwa Katolickiego Zawisza FSE, Związek Strzelecki „Strzelec”, „Orlęta”. Nie brakuje młodzieży ze szkół z Wąchocka, Bodzentyna i Wielkiej Wsi. W 1996 r. zostało zawarte porozumienie między władzami środowiska kombatanckiego „Ponury-Nurt” a ZHR w celu przejęcia tradycji spotkań. W 2002 r. zostało również powołane Stowarzyszenie Pamięci Świętokrzyskich Zgrupowań Partyzanckich AK „Ponury-Nurt”, którego celem jest upowszechnianie tradycji walk o niepodległość, ochrona miejsc pamięci, obrona czci żołnierzy AK. Od kilku lat udział w przygotowaniu uroczystości na Wykusie biorą władze samorządowe z Bodzentyna, Suchedniowa, Wąchocka.
W tym roku uroczystość na Wykusie zgromadziła ok. 1500 osób. Byli to kombatanci, ich rodziny, harcerze, młodzież szkolna, sympatycy, okoliczna ludność. 70 żyjących uczestników wielkiej koncentracji przed akcją „Burza” uważa wykuskie spotkanie za wielkie święto całego środowiska (żyje jeszcze 17 żołnierzy składających przysięgę na Wykusie).
W niedzielę uroczystości przeniosły się do opactwa cysterskiego w Wąchocku, a rozpoczęła je Msza św. w intencji „Ponurego” i jego żołnierzy. Miał miejsce koncert przed klasztorem, występy orkiestry, defilada pocztów sztandarowych i zorganizowanych oddziałów pod pomnik „Ponurego”.
Zgodnie podkreślano dobrą organizację, szczególnie ze strony harcerzy ZHR. Phm Dariusz Lenard, przewodniczący Zarządu Obwodu Świętokrzyskiego ZHR, twierdzi, że harcerze dobrze wykazują dbałość o przejęcie tej „pałeczki w sztafecie pokoleń”, która im właśnie przypadła w udziale. Praca nad realizacją tego programu jest włączona w roczny harmonogram harcerzy ze Skarżyska, Starachowic, Ostrowca, Suchedniowa.

* * *

Początki powstania zgrupowań, to ostatnie miesiące 1942r., kiedy w Okręgu Radomsko-Kieleckim powołano Kierownictwo Dywersji - Kedyw. Był to okres tworzenia największych oddziałów partyzanckich, ich szkolenia i obejmowania jednolitym kierownictwem. W czerwcu 1943 r. funkcję szefa Kedywu objął por. Jan Piwnik „Ponury”. Przystępując do organizowania dużego zgrupowania scalił luźne oddziały partyzanckie i utworzył trzy zgrupowania: „Nurta”, „Robota”, „Mariańskiego”, które ogółem liczyły ok. 400 partyzantów. Do końca 1943 r. wykonywały akcje dywersyjne, likwidowały konfidentów i szpicli, zdobywały broń, atakowały obiekty wroga, prowadziły walki obronne, oczyszczały teren z bandytyzmu. Aktywność zgrupowań spowodowała w 1943 r. trzy wielkie obławy na Wykus, miejsce stałego biwakowania zgrupowania „Nurta”, na którym także „Ponury” koncentrował co pewien czas wszystkie oddziały. Choć straty po obu stronach były duże, wróg nie zdołał rozbić zgrupowań. Od czerwca do grudnia 1943 r. oddziały stoczyły ok. 50 walk zaczepnych, zginęli dowódcy. W styczniu 1944 r. „Ponury” został odwołany przez Komendę Główną AK i przeniesiony na nowogródczyznę, gdzie zginął 16 czerwca pod Jewłaszami. Dowództwo po nim objął „Nurt”. W ramach przygotowań do operacji „Burza” zgrupowania zostały przemianowane na I batalion 2 pp Leg. AK, którego dowódcą został „Nurt”. Batalion brał udział w koncentracji oddziałów Okręgu „Jodła” w marszu na Warszawę, walczył pod Dziebałtowem, Radoszycami, Miedzierzą, Radkowem - do grudnia 1944 r. Po rozformowaniu dywizji, batalion nadal z powodzeniem walczył pod Włoszczową. 19 stycznia 1945 r. został rozwiązany, zgodnie z rozkazem ostatniego komendanta głównego AK gen. „Niedźwiadka” - Leopolda Okulickiego.
W trudnych latach powojennego terroru służb bezpieczeństwa większość żołnierzy „Ponurego” i „Nurta” starała się zachować łączność i kultywować pamięć o historii zgrupowań. Wykorzystując „odwilż” 1956 r. byli żołnierze zbudowali kapliczkę na Wykusie, poświęconą w rok później. Do 1989 r. środowisko żołnierzy tychże zgrupowań działało nieformalnie, ale skutecznie - w utrwalaniu etosu Armii Krajowej i Polskiego Państwa Podziemnego. Czerwiec to od kilkudziesięciu lat czas spotkań żołnierzy „Nurta” i „Ponurego”.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2004-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Ilu jest katolików w Polsce? – analiza danych ze spisu powszechnego

2024-04-17 18:24

[ TEMATY ]

Katolik

Narodowy Spis Powszechny

Bożena Sztajner/Niedziela

Ilu katolików jest w Polsce? Kim są osoby, które w ramach Narodowego Spisu Powszechnego w 2021 r. odmówiły odpowiedzi na pytanie o przynależność wyznaniową? - tym m.in. tematom poświęcone było spotkanie, które odbyło się dziś w siedzibie Instytutu Statystyki Kościoła Katolickiego w Warszawie. Prof. Krzysztof Koseła i prof. Mirosława Grabowska zaprezentowali analizy danych dotyczących przynależności wyznaniowej Narodowego Spisu Powszechnego z 2021. W najbliższym czasie opublikowany zostanie raport na ten temat.

Prof. Koseła i prof. Grabowska przypomnieli, że wyniki spisu z 2021 r. opublikowane zostały w 2023 r. Przynależność do wyznania rzymskokatolickiego zadeklarowało 27121331 osób z ogółu 38 mln. Polaków. Bezwyznaniowość zadeklarowało 2 611506 osób, natomiast aż 7807553 osoby odmówiły odpowiedzi na pytanie o wyznanie.

CZYTAJ DALEJ

Pędzlem pisane

2024-04-18 08:44

[ TEMATY ]

Zielona Góra

Gorzów Wielkopolski

ikony

Krystyna Dolczewska

Joanna Rybińska

Joanna Rybińska

"Pędzlem pisane" - taki tytuł nadała artystka Joanna Rybińska swojej wystawie ikon. To jest już czwarta jej wystawa ikon w Zielonej Górze.

Dzieła artystki można było obejrzeć 16 kwietnia w Filii nr 1 Biblioteki im. Norwida przy ulicy Ptasiej w Zielonej Górze. Tytuł wystawy jak najbardziej odpowiada temu, co twórcy ikon mówią o swej pracy: oni ikon nie malują, tylko piszą.

CZYTAJ DALEJ

Papież na Forum Chrześcijańskie w Ghanie: potrzeba wspólnego świadectwa

2024-04-18 16:52

[ TEMATY ]

papież

forum

Ghana

PAP/ETTORE FERRARI

Jedność jest niezbędnym elementem do przyjęcia wizji Królestwa Bożego. Dlatego też istnieje nieodłączna więź między ekumenizmem a misją chrześcijańską. Papież Franciszek pisze o tym w przesłaniu na IV Światowe Zgromadzenie Globalnego Forum Chrześcijańskiego. Wydarzenie odbywa się w stolicy Ghany.

To ogólnoświatowe przedsięwzięcie ekumeniczne jest współtworzone przez chrześcijan wszystkich wyznań. Zostało zapoczątkowane w 1998 roku. Ma swoje lokalne odpowiedniki w wielu krajach świata. W Polsce jest nim Polskie Forum Chrześcijańskie.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję