Reklama

Świątynie dawnych Gorlic (cz. 2)

Kościół filialny pw. św. Mikołaja Biskupa

Niedziela rzeszowska 3/2005

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Pierwsza wzmianka o jego istnieniu pochodzi z 1446 r. Znajdował się poza obwarowaniami miejskimi, na przedmieściu (in suburbio), przy drodze wiodącej na „Zamczysko”. Pod koniec XVI w. został zajęty przez protestantów i sprofanowany, o czym świadczy układ między właścicielami Gorlic z 1608 r. Prawdopodobnie po 1625 r., wraz z kościołem parafialnym, znalazł się w posiadaniu katolików. Należy przypuszczać, że spłonął w 1657 r. Odbudowaną świątynię konsekrował w 1705 r. bp Kazimierz Łubieński. W XVIII w kościół był drewniany (ecclesia tota lignea), z murowaną zakrystią. Posiadał drewnianą dzwonnicę mieszczącą się naprzeciw wielkich drzwi. Na dachu świątyni umieszczono wieżyczkę z sygnaturką. We wnętrzu świątyni znajdowało się pięć ołtarzy. Ołtarz główny NMP posiadał malowaną i złoconą nastawę, na której umieszczono tabernakulum. Był on konsekrowany przez bp. Łubieńskiego.
Drugi z ołtarzy, dedykowany św. Apolonii znajdował się od strony epistoły. Był malowany i złocony. Trzeci ołtarz, poświęcony św. Antoniemu Padewskiemu, był podobnej budowy. Pozostałe ołtarze, malowane i złocone, poświęcono Matce Bożej Bolesnej oraz św. Barbarze Dziewicy i Męczennicy.
Świątynia posiadała chór muzyczny na którym znajdowały się ośmiogłosowe organy. Prowadziły do niej 2 wejścia. Zakrystia znajdowała się od strony Ewangelii, prowadziły do niej żelazne drzwi. Posiadała jedno okratowane okno.
Kościół otaczał cmentarz, na którym umieszczono drewnianą kostnicę. Świątynię rozebrano ok. 1800 r. z nakazu władz austriackich. Pozostawiono jedynie murowaną zakrystię, która uległa zburzeniu w 1915 r.

Kaplica „Carceris Christi” (Więzienia Chrystusowego)

Wzniesiono ją na pocz. XVIII w. z fundacji niejakiego Cieślika, prawdopodobnie mieszczanina gorlickiego, o czym świadczy dokument kolatora parafii Stanisława Łętowskiego z 1715 r. Kaplicę konsekrował w 1705 r. bp Kazimierz Łubieński.
Była ona murowana. Składała się z dwóch poziomów. Pierwszy z nich posiadał ołtarz Złożenia z krzyża Chrystusa z wymalowanymi tajemnicami Jego męki. Niżej umieszczono ołtarz Matki Bożej Bolesnej. Pośrodku pomieszczenia ustawiono łaskami słynący posąg Pana Jezusa przywiązanego do słupa. Obydwa pomieszczenia kaplicy wyposażono w drzwi. Do pomieszczenia wyższego docierało światło przez trzy okna, a do niższego - przez dwa. Wyższa kondygnacja kaplicy posiadała ceglaną posadzkę, niższa - kamienną. Świątynia posiadała szafy na paramenty liturgiczne oraz mały chór muzyczny.
W czasie pożarów miasta w latach 1799 i 1874, kiedy to spłonął kościół parafialny, w kaplicy skupiało się życie religijne parafii. W wyniku słynnej bitwy gorlickiej w 1915 r. górna kaplica została uszkodzona. Ocalała dolna część z figurą Pana Jezusa. W następnych latach pełniła ona funkcje kościoła parafialnego.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2005-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Niezbędnik Katolika miej zawsze pod ręką

Do wersji od lat istniejącej w naszej przestrzeni internetowej niezbędnika katolika, która każdego miesiąca inspiruje do modlitwy miliony katolików, dołączamy wersję papierową. Każdego miesiąca będziemy przygotowywać niewielki i poręczny modlitewnik, który dotrze do Państwa rąk razem z naszym tygodnikiem w ostatnią niedzielę każdego miesiąca.

CZYTAJ DALEJ

Krótki przewodnik po wykazie lektur szkolnych - zniknęła np. „Legenda o św. Aleksym” czy „Kwiatki św. Franciszka z Asyżu”

2025-09-17 20:04

[ TEMATY ]

edukacja

lektura

Adobe Stock

W szkolnej rzeczywistości już dość dawno nastąpiło odejście od rozumienia kanonu kultury, w tym kanonu literackiego, jako wzorca i miary, z którą należy się wciąż na nowo konfrontować na naszej drodze ku mądrości. W tzw. wykazie lektur, zawartym w podstawie programowej języka polskiego, tylko niektóre tytuły można byłoby uznać za kanoniczne w tym właśnie sensie. Kwestia zawartości owego spisu lektur od dawna budzi emocje i rodzi szereg pytań w tej materii - pisze Artur Górecki na stronie Ordo Iuris.

Zmiany, które przygotowało i częściowo już wdrożyło Ministerstwo Edukacji Narodowej pod kierownictwem Barbary Nowackiej (dalsze zmiany są zapowiadane jako „Reforma26”) to prawdziwa destrukcja tego, co ze spraw ważnych, związanych z kulturą zakorzenienia, jeszcze w polskiej szkole zostało.
CZYTAJ DALEJ

Bp Stułkowski o św. Stanisławie Kostce: konsekwencja prowadzi do świętości

2025-09-18 15:04

[ TEMATY ]

św. Stanisław Kostka

bp Szymon Stułkowski

konsekwencja

Karol Porwich/Niedziela

Rozpoznać wolę Bożą w swoim życiu, stać się jej posłusznym i realizować ją w codzienności - to jest tajemnica powołania do świętości. I to się udało świętemu Stanisławowi - mówił bp Szymon Stułkowski w płockiej katedrze. W liturgiczne wspomnienie św. Stanisława Kostki, głównego patrona diecezji, biskup płocki przewodniczył Mszy św., która zainaugurowała ogólnopolską konferencję naukową o historii diecezji, w roku 950-lecia jej istnienia.

Biskup podkreślił, że świętość dojrzewa w codziennych decyzjach.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję