Źródło, które nie wysycha
Kolebką zakonu jest Góra Karmel w Palestynie - miejsce działalności proroka Eliasza - inspiratora pustelniczego i kontemplacyjnego życia oraz duchowego patriarchy Zakonu. W XII wieku do pustelników żyjących na Górze Karmel dołączyli rycerze wypraw krzyżowych, tworząc z czasem zorganizowany styl życia zakonnego. Z początku XIII wieku pochodzi Reguła Pierwotna, do dzisiejszego dnia kształtująca duchowy ideał Karmelu.
Z powodu prześladowań ze strony mahometan pustelnicy byli zmuszeni wyemigrować do Europy, gdzie wśród licznych trudności, pamiętnego 16 lipca 1251 r. przyszła im z pomocą Matka Boża - główna patronka Karmelu, ofiarując (w wizji udzielonej ówczesnemu generałowi Zakonu św. Szymonowi Stockowi) dar szkaplerza św. jako znak swej szczególnej troski i opieki nad Zakonem.
Początki gałęzi żeńskiej sięgają połowy wieku XV. Natomiast powstanie Karmelitanek Bosych jest owocem reformy podjętej w 1562 r. przez św. Teresę od Jezusa, karmelitankę z Ávila (Hiszpania) - wielką kontemplatyczkę, autorkę dzieł mistycznych i doktora Kościoła. Ojcem Karmelu reformowanego - zarówno gałęzi żeńskiej, jak i męskiej - stał się św. Jan od Krzyża - również mistyk i doktor Kościoła.
Reforma szybko rozszerzyła się poza granice Hiszpanii. Do Polski Karmelitanki Bose przybyły z Belgii już w roku 1612. Karmel w Polsce rozwijał się prężnie, niebawem jednak zabory i zawieruchy wojenne poważnie zakłóciły rozwój wspólnot aż do połowy XX wieku. Do odnowy Karmelu przyczynił się w tym trudnym momencie historii św. Rafał Kalinowski. Obecnie w Polsce istnieje 27 klasztorów. W ostatnich latach powstały również polskie fundacje karmelitańskie poza granicami kraju (Islandia, Norwegia, Ukraina, Słowacja).
50 lat w Kielcach
U początków historii obchodzącego właśnie półwiecze Karmelu w Kielcach jest inicjatywa bp. Czesława Kaczmarka, który wyraził pragnienie sprowadzenia Karmelitanek Bosych do swojej diecezji. 14 lipca 1958 r. pięć Karmelitanek z Wrocławia (z których trzy w 1938 r. brały udział w fundacji Karmelu w Wilnie) dało początek karmelitańskiej fundacji na ziemi świętokrzyskiej. Patronką klasztoru jest Matka Boża z Góry Karmel - Matka Boża Szkaplerzna.
Trudne lata tworzenia zrębów wspólnoty, jak i rozbudowy małego, jednorodzinnego domku położonego wówczas za miastem wśród łanów zbóż, na skraju lasu, szybko zaowocowały nowymi powołaniami. Obecnie kielecki Karmel liczy 16 sióstr.
Z kaplicy klasztoru pw. Królowej i Ozdoby Karmelu mogą korzystać wszyscy chętni - zarówno w wymiarze codziennej Eucharystii, jak i osobistej modlitwy (indywidualne dni skupienia lub rekolekcje). Istnieje również możliwość, choć spoza krat, uczestniczenia w modlitwie liturgicznej mniszek. W niedzielę i święta Eucharystia jest sprawowana o godz. 8.30, w piątki o 8, w pozostałe dni powszednie o 6.45.
Wiernych gromadzą także ważne dla Karmelu święta i wtedy Eucharystia jest zawsze o godz. 17: 16 lipca - główna uroczystość odpustowa Matki Bożej z Góry Karmel, 1 października św. Teresy od Dzieciątka Jezus, 15 października - św. Teresy z Avila, 14 grudnia - św. Jana od Krzyża.
Centralne uroczystości jubileuszowe 50-lecia kieleckiego Karmelu rozpoczną się 13 lipca Eucharystią o godz. 17 pod przewodnictwem bp. Mariana Florczyka i trwać będą do uroczystości Matki Bożej z Góry Karmel 16 lipca. W tych dniach Eucharystia będzie sprawowana również o godz. 17.
„Odrobina czystej miłości”
Celem każdej Karmelitanki Bosej jest dążenie do jak najpełniejszego zjednoczenia z Bogiem przez miłość, która staje sie bezcennym sposobem apostolstwa. Odrobina czystej miłości jest cenniejsza przed Bogiem (...) i więcej przynosi korzyści Kościołowi, niż wszystkie inne dzieła razem wzięte - uczy św. Jan od Krzyża.
Hasło całego Karmelu stanowi realizacja zawołania proroka Eliasza: Żarliwością rozpaliłem się o chwałę Pana, Boga Zastępów.
Praktyka modlitwy, kontemplacji, milczenia, umartwienia oraz samotność klauzury - to konieczne środki pozwalające osiągnąć ten cel.
Na charyzmat Karmelu składa się kilka elementów.
Pierwszym z nich jest wymiar kontemplacyjno-klauzurowy. Oznacza on, iż „na mocy swego powołania karmelitanki są wezwane do kontemplacji w modlitwie i życiu (...), do tajemniczego zjednoczenia z Bogiem, w przyjaźni z Chrystusem i w zażyłości z Najświętszą Maryją Panną w życiu, w którym modlitwa i ofiara z siebie splatają się w jedno z wielką miłością do Kościoła” (Konstytucje I, 10).
Aby otrzymać ten wielki darmowy dar kontemplacji, w codziennym karmelitańskim dniu króluje modlitwa, milczenie i troska o czystość serca, które ma być wolne od rzeczy i korzyści ziemskich. Spełnienie tego zadania ułatwia też samotność klauzury. Nie wypływa ona bynajmniej z lekceważenia lub pogardy świata, ale ma pomóc w nieustannej modlitwie i rozważaniu Słowa Bożego. Klauzura uczy także miłości wszystkich ludzi - miłości już nie tyle ludzkiej, ograniczonej, ale płynącej ze zjednoczenia z Chrystusem.
Drugim elementem karmelitańskiego charyzmatu jest głęboki wymiar maryjny. - Wyraża się on w kontemplacji Dziewicy Maryi, aby poznawszy Ją, móc Ją pełniej naśladować i przyjąć jako Matkę, Siostrę i Mistrzynię duchową, będącą „najjaśniejszym wzorem życia kontemplacyjnego w Kościele” (por. KKK 2655) oraz przewodniczką i niezawodną pomocą w drodze do świętości - wyjaśniają kieleckie Karmelitanki.
Kolejny element to duch prorocki i pustelniczy (wzorem jest tu prorok Eliasz), który wyraża się w radykalnym dążeniu do zewnętrznego i wewnętrznego ogołocenia i samotności. Warto tu wyjaśnić, że do istoty powołania prorockiego, również w Starym Testamencie, nie tyle należało przepowiadanie przyszłości - jak przeważnie się uważa - lecz bycie jasnym, czytelnym świadkiem Boga i znakiem Jego obecności. Jednym z zewnętrznych wyrazów pustelniczego wymiaru życia w Karmelu jest ograniczenie liczby sióstr w klasztorze do 21 oraz samotność celi. Wymiar wspólnotowy wyraża się natomiast we wspólnej modlitwie, posiłkach i rekreacjach.
Praca, którą zajmuje się Karmelitanka Bosa, ze swej natury jest bardzo prosta, zazwyczaj ręczna, umożliwiająca nieustanne ukierunkowanie ku Bogu. Mniszki wykonują więc wszystkie typowe prace domowe i ogrodowe, zajmują się haftem i szyciem paramentów liturgicznych, malowaniem, pisaniem ikon, wykonywaniem różańców i drobnych dewocjonaliów.
Siostry podkreślają, że „życie Karmelitanki Bosej posiada bardzo mocny charakter eklezjalny”. Każda Karmelitanka w sposób szczególny ofiaruje swe modlitwy, prace, ofiary i krzyże w intencji Kościoła, kapłanów i teologów.
Piękna i sensu karmelitańskiego powołania siostry upatrują w powiedzeniu św. Teresy od Dzieciątka Jezus: „W seru Kościoła - mojej Matki będę miłością”.
(na podst. oprac. Karmelitanek Bosych z Kielc)
Pomóż w rozwoju naszego portalu