To prawda, że przyjaźń między Stefanem Wyszyńskim i Karolem Wojtyłą wykuwała się powoli. Wojtyła był człowiekiem, który przez długie lata przebywał w cieniu Prymasa. Nie było to podporządkowanie się czy też rezygnacją z własnego myślenia, tylko niejako konieczność wynikająca z niezwykle złożonej sytuacji Kościoła w Polsce.
W historii próbowano ich, jeszcze za życia, zestawiać ze sobą i porównywać na różne sposoby. Jednym z pomysłów było odwoływanie się do analogii: ojciec i syn. Uważam taki punkt widzenia za daleko nieuprawniony, mimo iż różnica wieku pomiędzy nimi wynosiła 19 lat. Ten przedział czasowy wpłynął m.in. na odrębność historii, zapatrywań i doświadczeń ich obu. Ksiądz Prymas, to najogólniej mówiąc specjalista od nauki społecznej. Karol Wojtyła, to profesor, filozof i wykładowca. Prymas Wyszyński był wobec Soboru Watykańskiego II ostrożny. Wojtyła był otwarty i ufnie nań spoglądający. Prymas nie miał zaufania do inteligencji, gdyż takie były jego doświadczenia, nie raz się na niej zawiódł. Wojtyła był osobą chętnie współpracującą z inteligencją, to ścisły umysł, poszukujący i dociekliwy. Wielokrotnie zadawano sobie pytania, jacy oni są, czy jest między nimi rywalizacja, czy występują konflikty, który z nich jest ważniejszy.
Na różnicach ich osobowości, ówczesne władze komunistyczne próbowały coś „ugrać” dla siebie. Przeciwstawiały jednego drugiemu w zależności od tego, co w danej chwili było korzystniejsze. Po latach widać, jak naiwne było to podejście. Wówczas myślano innymi kategoriami. Abp. Wojtyłę władze komunistyczne przedstawiały jako osobę „postępową”, a Prymasa jako zacofanego, konserwatywnego. Pierwszy z nich był zatem „dobrym” a drugi „złym” hierarchą. Jeden z pracowników Urzędu do spraw Wyznań Adam Piekarski sugerował, żeby stosować wobec obu „elastyczną” politykę. Miała ona polegać na demonstrowaniu widocznej niechęci do Wyszyńskiego i faworyzowaniu Wojtyły. Chodziło przy tym o takie przedstawianie Prymasa, aby Wojtyle przypadkiem w żaden sposób nie dać pretekstu do solidaryzowania się z nim. Najlepiej próbowano to wykorzystać przy budowie kościoła w Nowej Hucie. Mimo usilnych starań Wyszyńskiemu nie udało się uzyskać zgody na jego budowę. Zenon Kliszko (pracownik politbiura) kusił w rozmowie Wojtyłę obietnicą budowy nowego kościoła. Wiedział jak bardzo mu na tym zależało. Robił to w sposób jednoznacznie zły. Wyrażał się negatywnie o Prymasie. Chodziło mu o to, aby wbić między nimi klin niezgody. W ten sposób komuniści liczyli na układność i kompromisowość Wojtyły. Niestety, Wojtyła ich „rozczarował”, okazał się być w swoim myśleniu niezależny i co gorsza, wobec Prymasa lojalny. Już wkrótce w kierownictwie partii zrozumiano, że ani jeden, ani drugi z hierarchów nie jest im po drodze. Wojtyła był człowiekiem, który całym sobą wspierał Prymasa. Kiedy występowali razem, Wojtyła zawsze sprawował Msze św. a Prymas wygłaszał kazanie. Taki był oficjalnie podział ról.