Reklama

Historia

Archeolodzy: odnaleźliśmy najstarszą Pszczynę

Zmieniamy historię Pszczyny – cieszyli się w piątek archeolodzy uczestniczący w badaniach podziemi tamtejszego kościoła pod wezwaniem Wszystkich Świętych i Matki Bożej Różańcowej. Historię tej najstarszej parafii w mieście "cofnięto" do przełomu XII i XIII w.

[ TEMATY ]

prace archeologiczne

Pszczyna

archiwum parafii Wszystkich Świętych w Pszczynie

Parafia Wszystkich Świętych w Pszczynie

Parafia Wszystkich Świętych w Pszczynie

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

"Wiemy już, że najstarszy kościół pszczyński był gotycki, był w tym miejscu i od początku był murowany. To, co znaleźliśmy, w sposób zasadniczy zmienia rozdział historii o początkach Pszczyny. Odnaleźliśmy najstarszą Pszczynę, wcześniej lokalizowaną poza obrębem miasta" – powiedział podczas piątkowej konferencji prasowej w Katowicach archeolog dr Wojciech Głowa.

"Okazuje się, że ta najstarsza Pszczyna przełomu XII i XIII w. jest praktycznie w centrum, nieopodal rynku i to od razu +z przytupem+, od razu osada gospodarcza, jak na tamte czasy rozwinięta. Po drugie - uważaliśmy, że najstarszy cmentarz też nie był w Pszczynie, tylko w obrębie Starej Wsi. Okazuje się, że mamy najstarszy cmentarz w centrum miasta, świetnie zachowane groby z tego okresu. To są najstarsi parafianie kościoła, który istnieje do dzisiaj" – dodał.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Podczas badań w podziemiach kościoła odkryto m.in. 21 datowanych na XIII/XIV wiek miejsc pochówku oraz wcześniejsze ślady osady mieszkalnej z pozostałościami rzemieślniczych dymarek. Natrafiono m.in. na nietypowy, wspólny pochówek matki z kilkuletnim dzieckiem.

"Porody w tamtych czasach były największym wyzwaniem w życiu kobiety, wiele kobiet ich nie przeżywało. Zmarłe noworodki często chowano z matkami, natomiast tu mamy kilkuletnie dziecko, w dodatku ktoś – zapewne członek rodziny – niezwykle starannie ułożył oba ciała tak, że matka i dziecko trzymają się za rękę" – opowiadał dr Głowa.

Po zakończeniu badań planowane jest udostępnienie odkryć zwiedzającym, z zachowaniem sakralnego charakteru obiektu. Gotowy jest już wstępny projekt krypty grobowej, składającej się z dwóch pomieszczeń: dotychczasowej krypty oraz części, która zostanie przygotowana po drugim etapie rozpoczynających się w marcu badań archeologicznych. Architekt Barbara Zin podkreśliła, że wraz ze współpracownikami – Anną Marek i Piotrem Biernatem – koncentruje się na tym, aby maksymalnie wyeksponować poczynione odkrycia, przy jednoczesnej minimalnej ingerencji w przestrzeń kościoła.

Reklama

W planach jest m.in. szklana podłoga nad kryptą, pozwalająca oglądać zgromadzone tam cenne znaleziska. "Te odkrycia to korzyść dla miasta, która zapewni rozwój turystyki, w tym ruchu pielgrzymkowego" – oceniła Barbara Zin. Zwiedzający i pielgrzymi będą mogli m.in. obejrzeć odkryte wcześniej sarkofagi z XVI i XVII w. ze szczątkami zmarłych z rodu z rodu Promnitzów, który panował w Pszczynie w XVI i XVII w.

Obecnie sarkofagi znajdują się w depozycie w Muzeum Zamkowym w Pszczynie, jednak docelowo mają wrócić do krypty grobowej w kościele parafialnym. Jak przypomniał podczas konferencji konserwator Tomasz Trzos, eksplorację krypty rozpoczęto w 2007 r. Wykonane z cyny sarkofagi poddano dokładnej konserwacji technicznej i estetycznej. "Po powrocie na miejsce, z którego zostały podniesione, będą godnie eksponowane" – zapewnił.

Proboszcz parafii ks. Damian Gatnar powiedział, że wielu parafian cieszy się, że ich kościół ma tak bogatą historię, inni odczuwają uciążliwości związane z prowadzonymi pracami. "Myślę jednak, że kiedy je zakończymy i wyeksponujemy znaleziska, wszyscy otworzą szeroko oczy" - dodał.

Tempo dalszych prac jest teraz uzależnione zarówno od ewentualnych kolejnych znalezisk, jak i funduszy. Nie sposób wskazać, kiedy prace się zakończą, a turyści i mieszkańcy będą mogli obejrzeć efekt wieloletnich prac. "Występujemy o wsparcie do różnych instytucji, do czego upoważnia nas znaczenie tych znalezisk dla całej polskiej kultury, nie tylko dla naszej, pszczyńskiej społeczności. Na pewno parafia sama tych kosztów nie udźwignie" - ocenił ks. Gatnar.

Niebawem rozpocznie się drugi etap prac i badań archeologicznych pod posadzką w tzw. kaplicy spowiedników - młodszej części kaplicy św. Krzyża. Jak wynika z akt wizytacyjnych i świętopietrza, parafia pod wezwaniem Wszystkich Świętych i Matki Bożej Różańcowej w Pszczynie istniała już w XIV wieku. Kościół trzykrotnie płonął. Po ostatnim pożarze Pszczyny w 1748 roku został odbudowany w obecnym kształcie. Podczas odbudowy i remontów stwierdzono, że w południowej kaplicy Krzyża Świętego, pod posadzką istnieje krypta grobowa. W latach 30. ubiegłego stulecia podjęto starania, by udostępnić kryptę, wtedy jednak ostatecznie jednak do tego nie doszło. (PAP)

Reklama

autorka: Anna Gumułka

lun/ pat/

2021-03-05 18:32

Ocena: +1 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Zaskakujące odkrycia

Niedziela bielsko-żywiecka 35/2022, str. III

[ TEMATY ]

prace archeologiczne

Zofia Jagorz-Zarzycka

Odkryty fragment figurki Marii trzymającej Dzieciątko

Odkryty fragment figurki Marii trzymającej Dzieciątko

Prace archeologiczne prowadzone na rynku przynoszą coraz więcej niespodziewanych odkryć.

Z ciekawszych rzeczy udało się archeologom odsłonić najstarszy poziom użytkowy, czyli średniowieczny bruk. Tam pomiędzy poszczególnymi kamieniami pracownicy znaleźli fragmentów ceramiczne z potłuczonych naczyń i kafli, kości zwierzęce, skórzane skrawki z obuwia i ubioru wierzchniego, podkowy i ostrogi żelazne. Znaleźli też monety średniowieczne, okucia, ozdoby, obrączki, kłódki i inne żelazne przedmioty. – Najcenniejszym zabytkiem wydaje się być fragment figurki ceramicznej z przedstawieniem Marii trzymającej Dzieciątko, którą wstępnie możemy datować na okres pełnego lub późnego średniowiecza – informują Zofia Jagosz-Zarzycka i Jan Paweł Borowski z Muzeum Śląska Cieszyńskiego w Cieszynie, które obchodzi 220-lecie istnienia. Przy fontannie archeolodzy natrafili na relikty dwóch wodociągów drewnianych i fundamenty kamienne. – Ostrożnie, aczkolwiek z pewnym przekonaniem możemy sądzić, że odkrywamy relikty średniowiecznego ratusza, być może z pomieszczeniami dla rzemieślników, stojącego dawniej w centralnej części rynku. Za słusznością naszych podejrzeń przemawia fakt, iż fundamenty są „przeplecione” brukiem kamiennym. To znaczy, że po wyburzeniu ratusza, dla usprawnienia komunikacji Wyższa Brama – ul. Szeroka, uzupełniono bruk w jego miejscu. Wykonany jest on mniej starannie niż jego starszy poprzednik. Pod brukiem, ułożonym po usunięciu budynku, znajduje się bruk średniowieczny z czasów funkcjonowania domniemanego ratusza – dodają pracownicy muzeum. Informacje o kolejnych odkryciach można na bieżąco śledzić w mediach społecznościowych Muzeum Śląska Cieszyńskiego.

CZYTAJ DALEJ

Czy kobiety w ciąży muszą w Środę Popielcową i Wielki Piątek zachowywać post ścisły?

[ TEMATY ]

post

bp Adam Bałabuch

tasha/pixabay.com

Czy kobiety w ciąży muszą w Środę Popielcową i Wielki Piątek zachowywać post ścisły? Czy stan błogosławiony, w którym kobieta powinna szczególnie dbać o siebie i swoje dziecko, zwalnia ją z tego obowiązku? - Matka sama musi podjąć decyzję o przestrzeganiu postu ścisłego - tłumaczy KAI bp Adam Bałabuch, przewodniczący Komisji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów KEP.

Zarówno Kodeks Prawa Kanonicznego jak i inne przepisy Episkopatu Polski nie wyjaśniają jednoznacznie kwestii dyspensy od postu ścisłego dla kobiet w ciąży i karmiących piersią. Zdania duchownych na ten temat bywają podzielone. Niektórzy tłumaczą, że "ciąża to nie choroba", tylko stan błogosławiony, dlatego należy pościć, chyba, że lekarz zaleci inaczej. Inni podkreślają, że z postu zwolnione są osoby poniżej 14 roku życia, a więc i nienarodzone dzieci, którym pożywienia dostarczają matki.

CZYTAJ DALEJ

W TVP1 premiera filmu dokumentalnego „Wojtyłowie. Drogi do świętości”

2024-03-29 11:11

[ TEMATY ]

film

TVP

„Wojtyłowie. Drogi do świętości” to dokument opowiadający historię rodziny, z której wywodzi się Karol Wojtyła. Prezentując sylwetki członków rodziny Wojtyłów film ukazuje, jak ważna jest rodzina. W dokumencie autorstwa Piotra Kota i Mileny Kindziuk wystąpili m.in. kard. Stanisław Dziwisz, Ewa Czaicka, Jan Wojtyła. Premiera - 30 marca o 10:35 w TVP1.

Dokument opowiada historię rodziny, z której wywodzi się wyjątkowy człowiek, wielki Papież i późniejszy święty. Prezentując sylwetki członków rodziny Wojtyłów film ukazuje, jak ważna jest rodzina. Głęboka więź powstaje dzięki zaufaniu i prawdzie, a wszystko zanurzone i przesycone jest miłością. Rodzina Wojtyłów uczy, że pozytywne związki i relacje kształtują całe nasze życie.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję