Byliśmy świadkami niedawnej (22 czerwca) wypowiedzi Ojca Świętego na temat Unii Europejskiej i naszego do niej przystąpienia. Jan Paweł II potwierdza, że "proces ´europeizacji´ obszaru całego kontynentu stanowi priorytet, do którego należy dążyć śmiało i niezwłocznie" . Aby jednak nowy porządek europejski był korzystny dla wszystkich, " musi uznawać i bronić wartości, które stanowią najcenniejsze dziedzictwo humanizmu europejskiego (...) i które ukształtowały tożsamość europejską ( ...)" (List do uczestników międzynarodowego sympozjum nt. przyszłej konstytucji UE).
Przypomnijmy, że Episkopat Polski również zabierał niedawno głos w sprawie konstytucji zjednoczonej Europy. Poruszana była m.in. sprawa invocatio Dei - wezwania Bożego do tej konstytucji. Księża Biskupi podejmują te tematy, gdyż potrzebne są wypowiedzi autorytetów, ludzi, którzy żywią głęboką troskę nie tylko o teraźniejszość, ale i o przyszłość Polski i Europy.
Mówiąc o zjednoczonej Europie, trzeba rozróżnić dwa pojęcia: zjednoczenie Europy (jedność Europy) i Unia Europejska. Unia Europejska ma przyczyniać się do zjednoczenia Europy. Okazuje się jednak, że są to złożone problemy. Księża Biskupi zwracają uwagę na pewne bardzo istotne sprawy. Chociaż może niektórzy politycy, zwłaszcza z kręgów ateistycznych, chcieliby skierować dyskusje w stronę gospodarki, pieniądza, to trzeba przecież zauważyć, że na życie ludzi nakładają się jeszcze inne dziedziny, takie jak kultura, religia, kwestie narodowe, związki społeczne itp. Człowiek bowiem, poza tym, że pełni jakąś funkcję zawodową, jest jeszcze człowiekiem: wychowanym w określonym przez daną kulturę poczuciu sprawiedliwości, współżyjącym z innymi w pewnych ludzkich układach itd. Jest tu więc wiele ważnych spraw. Toteż odniesienie konstytucji - tj. zasad życia zbiorowości stanowiącej wspólnotę - do Najwyższej Wartości, którą uosabia pojęcie i rzeczywistość Boga, jest sprawą niezwykle ważną. Europa to ląd chrześcijański. Konstytucja Niemiec wyraźnie odwołuje się do Pana Boga. Konstytucja polska, niedawno przyjęta, także zawiera wezwanie do Boga - wprawdzie już nie tak zdecydowane, jak w konstytucji niemieckiej, ale jednak. Natomiast konstytucja francuska nie posiada takowego odniesienia.
Dzisiaj wydaje się może czasem, że to niepotrzebne zamieszanie takie upominanie się o samo pojęcie Boga w dokumencie, że ważniejsze jest dawanie Bogu świadectwa życiem. Jednak z prawnego punktu widzenia to podstawa do upominania się o prawa człowieka, to "lustro" dla morale przyszłej wspólnoty i nadzieja właściwego jej służenia.
Biskupi przypominają, że nie można zapomnieć o korzeniach tego kontynentu. A korzenie te są chrześcijańskie. Ponadto to katolicy - w tym jeden z nich, kandydat na ołtarze Robert Schuman - stoją u podstaw idei zjednoczenia Europy. Oczywiście, tamta idea szła w kierunku zjednoczenia narodów, tzn. Europy ojczyzn, i doceniała bardziej wartości każdego spośród narodów. Obecnie, myśląc o zjednoczonej Europie, bardziej patrzy się na sprawy gospodarcze. Jest to niewątpliwie ważne, ale musimy sobie zdawać sprawę z tego, że życie wewnętrzne człowieka, a więc religia i - co za tym idzie - wartości, takie jak sprawiedliwość, dobro, uczciwość, ale i zaufanie do rządzących, będą zupełnie inne, jeśli w europejskiej ustawie zasadniczej będzie to najwyższe, Boże odniesienie. Dla wszystkich. Przede wszystkim dla sprawujących władzę, ale także dla stanowiących narody. Bez tego będziemy ogołoceni. Będą tylko sterczące, nikomu nic nie mówiące wieżowce, a przecież mówią o nas katedry, obrazy, muzyka i literatura inspirowane wielkimi spotkaniami z Najwyższą Prawdą, i takież nasze życie.
Dlatego trzeba uważnie przyglądać się tworzeniu zrębów nowego europejskiego gmachu, bo są to sprawy ważne nie tylko dla Kościoła, ale i dla każdego człowieka. Jesteśmy wdzięczni, że Konferencja Episkopatu Polski podjęła ten temat i potraktowała zasadniczo. Bo przecież chrześcijańskie są nasze korzenie i w tych korzeniach znajduje się siła przyszłych pokoleń żyjących na naszym kontynencie. Powiedział św. Paweł do Rzymian: "Pamiętaj, nie ty podtrzymujesz korzeń, ale korzeń ciebie" (por. 11, 18).