Zakończyła się niemiecka prezydentura w Unii Europejskiej. Od 1 lipca pałeczkę przejęła Portugalia. Przez sześć miesięcy niemieckiego kierowania UE kanclerz Angeli Merkel nie udało się przekonać Moskwy do zniesienia embarga na polskie mięso, co w praktyce zablokowało rozmowy na temat nowej umowy o współpracy pomiędzy UE a Rosją. Wśród nierozwiązanych problemów znajdują się: ochrona klimatu, redukcja kosztów funkcjonowania biurokracji w UE, różnice w opłatach bankowych za przelewy i operacje bankowe w poszczególnych krajach członkowskich… Natomiast sukcesem niemieckiej kanclerz - jak się uważa - jest doprowadzenie do kompromisu na szczycie w Brukseli w sprawie systemu liczenia głosów w Radzie UE.
Wspomniany kompromis jest jednak najbardziej korzystny dla Polski. Przez najbliższe 10 lat będzie obowiązywał tzw. nicejski system głosowania oraz także inny mechanizm, który pozwala na odwlekanie decyzji w Radzie UE - o ile znajdziemy jedno duże państwo gotowe razem z nami daną decyzję blokować. Czyli, to polski rząd oraz prezydenta należy pochwalić za twarde stanowisko w negocjacjach. Chociaż spotkało się ono na Zachodzie z ogromną krytyką, to przyniosło nam pierwsze zwycięstwo w UE (po raz pierwszy Polska zdecydowanie postawiła na swoim i wygrała). Inaczej mówiąc, po raz pierwszy Polska była państwem rozgrywającym, dzięki czemu można mieć nadzieję, że na każdym kolejnym ważnym szczycie UE możemy uzyskać jeszcze więcej. Jest tylko jeden warunek: aby polskiej racji stanu pilnowali politycy spod znaku naszego godła narodowego, a nie spod znaku „białej flagi” - jak premier Jarosław Kaczyński określił środowisko byłego prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego oraz Bronisława Geremka, całkowicie uległe wobec UE. Tym porównaniem polski premier wyraźnie dał odczuć środowiskom demokratów, liberałów i lewicy, że są odpowiedzialni za ogromne zaniedbania w polskiej polityce zagranicznej, prowadzonej tak, aby tylko podobać się Zachodowi, z zapomnieniem o obronie naszych narodowych interesów.
Właśnie te środowiska, zamiast cieszyć się z sukcesu, nie tylko nie okazały radości, ale pośpieszyły z krytyką. Chyba nienawiść i zazdrość zalały im oczy całkowicie, skoro Geremek mówi o ustępstwach ze strony Polski, a opozycyjna Platforma Obywatelska poucza, że rząd nie potrafił spokojnie negocjować, wymienia jakieś kłótnie między członkami delegacji, krótko mówiąc, uważa, że uzyskano za mało. Cóż, ten rząd od początku tak dla opozycji w Polsce, jak i środowisk na Zachodzie związanych z lewicą i liberałami, jest rzekomo fatalny, niszczy demokrację, a w polityce zagranicznej jest wręcz tragiczny - o czym mają świadczyć wakujące stanowiska 25 ambasadorów na świecie (a może wreszcie usunięto tylu nieudolnych lub wręcz szkodliwych dla Polski ambasadorów!).
O tym, czy szczyt w Brukseli jest sukcesem Polski, przekonamy się, kiedy rozpoczną się międzyrządowe rozmowy nad traktatem konstytucyjnym. Skoro duże państwa nie mają wyraźnej przewagi w głosowaniach, jaką dawał im system podwójnej większości, to Polska może np. pomyśleć o wprowadzeniu do traktatu zapisów o wartościach chrześcijańskich, o rodzinie, o bezpieczeństwie energetycznym... Polityka to sztuka osiągania tego, co w danym miejscu i czasie jest możliwe. To także sztuka umiaru, małych kroków. Tak naprawdę, to gra o kształt UE dopiero się zaczyna.
Dlatego ze zdziwieniem i niepokojem przyjąłem okładkę tygodnika „Wprost”, na której kanclerz Angela Merkel, jako macocha Europy, przyciska braci Kaczyńskich do nagich piersi. Dlaczego w tak ważnym momencie polskie pismo „obraża kanclerz Merkel” - jak zatytułował swój tekst niemiecki dziennik „Die Welt”, w którym - jako w jedynym piśmie niemieckim - pochwalono Polskę za twarde negocjacje w Brukseli? Polski tygodnik, świadomie czy nie, wywołał międzynarodową awanturę, na której skorzystali niemieccy politycy. Nie tylko mogą teraz wyrażać swoje oburzenie, ale przy okazji ponownie pouczać Polskę, jak powinna się zachowywać na przyszłość, i ostrzegać: „Jeśli tak dalej będziemy się zachowywać, to utracimy przyjaciół i Niemcy przestaną nam sprzyjać”.
Nie komentuję tego rzekomego „sprzyjania” nam przez Niemców, ale też nie jestem za mnożeniem politycznych prowokacji - a taki charakter ma wspomniana okładka. Prawdą jest, że potrzebujemy z Niemcami dobrych stosunków, abyśmy mogli rozwiązać trudne sprawy, w tym m.in. funkcjonowania mniejszości w jednym i drugim kraju (chodzi tu przede wszystkim o naukę języka polskiego w Niemczech). Równie ważna jest kwestia ewentualnych roszczeń majątkowych Niemców przesiedlonych po II wojnie światowej z terenów przyłączonych do Polski. W tej sprawie musi być wspólna deklaracja polityczna, stwierdzająca, że takie roszczenia nie mają podstaw w prawie polskim, niemieckim i międzynarodowym.