Reklama

Na kresowych szlakach

Zdjęcia z rodzinnego albumu

W starym albumie p. Bronisławy Relugi oglądam pożółkłe zdjęcia sprzed 75 lat, a może jeszcze starsze... Pani Bronisława urodziła się w 1917 r. w miejscowości Zacisze, pow. Kosów Poleski. Polesie to kraina historyczna, według niektórych badaczy mogła być kolebką plemion słowiańskich, a także praojczyzną ludów indoeuropejskich. W 1939 r. Polesie zostało zaanektowane przez ZSRR. W czasie II wojny światowej rozgrywały się tu działania wojenne i walki partyzanckie. Dziś Polesie należy do Białorusi. Jest bardzo malownicze i do połowy XX wieku uchodziło za jeden z dziewiczych rejonów Europy. Zimy były mroźne i długie, a lata słoneczne i upalne. Gleby urodzajne, uprawiano: pszenicę, jęczmień, proso, grykę. Było tu dużo łąk i pastwisk, czyste powietrze i zdrowa woda.

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Pani Bronisława doskonale pamięta ojczyznę lat szkolnych, młodzieńczych, a potem wieku dojrzałego, II wojnę, lata walki w oddziałach polskiej partyzantki.
W 7. roku życia rodzice posłali ją do szkoły publicznej w Janowie Poleskim. Oglądamy zdjęcia z lat 20. i 30. XX wieku, budynek szkolny z drewna z symetrycznymi oknami, klasy I-VII z gronem pedagogicznym w roku szkolnym 1929/30, uśmiechnięte twarze młodzieży. Do tej szkoły uczęszczały dzieci polskie, żydowskie, białoruskie, a wszystkie uczyły się mowy polskiej.
W czasie naszej rozmowy oglądamy również zdjęcia teatrzyku szkolnego po spektaklu: Boże, coś Polskę oraz godło Polski z orłem w koronie na piersiach małej dziewczynki. Dzieci ubrane w stroje ludowe, uśmiechnięte buzie, pełne optymizmu i radości w oczach. Z wielkim wzruszeniem ogląda Pani Bronisława zdjęcie pierwszokomunijne z 1928 r. w Kosowie Poleskim z proboszczem - ks. Alojzym Rajszą.
Mimo podeszłego wieku Pani Bronisława bardzo ciekawie opowiada o założeniu rodziny, o swoim ślubie, o urodzeniu dwójki dzieci - Kazimierza i Jadwigi. Oglądamy przy tym zdjęcia i czytamy zapiski z tamtych lat: „Bronisława Reluga z domu Terpiłowska i Marian Reluga zawarli ślub w kościele 9 lutego 1936 r., Kosów Poleski. Powiedzieli sakramentalne tak wobec ks. Alojzego Rajszy”.
Bohaterka tego spotkania przywołuje pamięcią lata wojny 1939-44, kiedy to pomagała polskim partyzantom w walce z Niemcami. W latach 1942-44 działała w konspiracji z polską partyzantką, dostarczała broń, żywność, odzież na terenie wsi Zacisze - Iwacewicze. Najważniejsza pomoc to była ciepła strawa dla partyzantów maskujących się w lesie.
Cząstkę jej życia z tego okresu utrwalił Janusz Przymanowski, publicysta, pułkownik, uczestnik konspiracji wrześniowej w 1939 r., korespondent frontowy, m.in. autor książki pt. Czterej pancerni i pies. Opis relacji Pani Bronisławy i jej życiorys utrwalił w Dowódcy. Pisał tak: „Wieś Zacisze - Iwacewicze. Dopciuch - Niemcy okrążyli wieś posądzoną o współpracę z partyzantami. Żołdacy wpychają ludzi do domów i podpalają je. Z płonącej chaty skacze przez okno dziecko, 8-letnia dziewczynka, ucieka w stronę lasu. Za nią żołdak, dogania, uderza kolbą, zwala z nóg... Dziecko woła: - Mamo, mamo. W krzyku jest rozpacz, błaganie, łzy. Hitlerowiec chwyta ją pod pachę i wciska z powrotem do płonącej chaty. Dziewczynka jeszcze raz wyskakuje i biegnie. Hitlerowiec jest wściekły. Wali na odlew pięścią w maleńką główkę z dwoma śmiesznymi ogonkami warkoczyków, za nogi ciągnie dziewczynkę po ziemi...
- Mamo, mamo. Jednym rzutem żołdak ciska ciałko w okno, z którego bucha kłąb ognia.
-... I on tę dziewczynkę wrzucił po raz drugi w ogień...
Zapada milczenie”.
Dziś zacna seniorka i kombatanta Bronisława Reluga, mieszkanka Międzyrzecza od 1945 r., opowiada żywą historię: „Dziewczynka miała 7 lat. Zginęła Teresa Sakowicz we wsi Zacisze, spalona żywcem. Jest tam teraz pomnik, a na tablicy napis: «Wieś Zacisze k. Iwacewicz, pow. Kosów Poleski, została całkowicie spalona z mieszkańcami, którzy współpracowali z partyzantką w ilości 125 osób, razem dorośli i dzieci. Pamięć o morderstwach faszyzmu będzie wiecznie żywa»”.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2005-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Niezbędnik Katolika miej zawsze pod ręką

Do wersji od lat istniejącej w naszej przestrzeni internetowej niezbędnika katolika, która każdego miesiąca inspiruje do modlitwy miliony katolików, dołączamy wersję papierową. Każdego miesiąca będziemy przygotowywać niewielki i poręczny modlitewnik, który dotrze do Państwa rąk razem z naszym tygodnikiem w ostatnią niedzielę każdego miesiąca.

CZYTAJ DALEJ

Watykan: pierwsza medytacja dla kardynałów przed konklawe

2025-04-29 16:25

[ TEMATY ]

Watykan

Vatican Media

W takim momencie, pełnym konsekwencji dla Kościoła, jak wybór Papieża Rzymu i Pasterza Kościoła trzeba wszystkie myśli skoncentrować wokół osoby Jezusa - mówił do kardynałów o. Donato Ogliari OSB podczas medytacji na Kongregacji Generalnej 29 kwietnia. „Niech zatem Chrystus będzie waszą gwiazdą przewodnią i zarazem kompasem waszych oczekiwań, spotkań, dialogów, wyborów, które będziecie musieli podjąć” - mówił kaznodzieja.

W poniedziałek do członków Kolegium Kardynalskiego została wygłoszona pierwsza z dwóch medytacji, które są przewidziane przed rozpoczęciem konklawe. Dzisiejszą wygłosił o. Donato Ogliari OSB.
CZYTAJ DALEJ

Wolontariusz z wyrokiem sądu za "zakłócenie spokoju" dr Gizeli Jagielskiej

2025-04-30 10:21

[ TEMATY ]

aborcja

Oleśnica

Karol Porwich/Niedziela

Wolontariusz Fundacji Pro-Prawo do Życia usłyszał prawomocny wyrok sądu na ponad 1000 zł grzywny za "zakłócenie spokoju" Gizeli Jagielskiej poprzez organizację publicznej modlitwy różańcowej pod wejściem do szpitala w Oleśnicy. Wyrok dotyczy różańca, w trakcie którego wolontariusze Fundacji zostali napadnięci przez agresywnego mężczyznę i musieli się bronić z użyciem gazu. Wolontariusz został skazany, a w sprawie ataku bandyty sprawę umorzono - informuje Fundacja Pro-Prawo do Życia.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu podtrzymał wyrok pierwszej instancji, zgodnie z którym Adam, koordynator akcji Fundacji Pro-Prawo do Życia w Oleśnicy, musi zapłacić ponad 1000 zł grzywny za "zakłócenie spokoju" Gizeli Jagielskiej poprzez organizację publicznej modlitwy różańcowej pod jej szpitalem.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję